ART BOTANİK, GÖZÜNÜZÜ, GÖNLÜNÜZÜ AÇACAK

Çorak ve kuru Batman’a inat, yemyeşil bir bahçeye götüreceğim sizi. Kocaman bir elma ağacının altında püfür püfür esen rüzgâra karşı yaptığımız söyleşide Art Botanik’i tanıtacağım bu hafta. Belde Mahallesi Kadın Spor Kompleksinin hemen yanında yer alan Art Botanik’te Peyzaj Mimarı Arjen Rıza Turan ile arkadaşları tarafından karşılanıyoruz.

Bahçeyi karış karış gezip abelya, kunkuat, alev, kartopu, keçi söğüdü, lavanta, biberiye ve kekikleri inceledikten sonra “Art Botanik ismi nereden geliyor?” sorusuyla başlıyoruz sohbetimize. Mekânımızın Sorumlusu ve Peyzaj Mimarı Arjen Rıza Turan’dan “Art, hem sanat anlamına geliyor hem de ismimin baş harflerini taşıyor. Botanik de zaten bitki bahçesi anlamına geliyor. Bu yüzden mekânımıza Art Botanik ismini verdik” yanıtını alıyoruz. 3 dönümlük alanda 3 peyzaj mimarı, 3 de normal çalışanın bulunduğunu öğreniyoruz.

Art Botanik’te amaç, bitki üretimi yapmak. Tüketici konumuna gelen toplumumuzda, “üretmek” kelimesine giderek yabancılaştığımız şu dönemde Art Botanik, bitki üretmeye başlamış. Sayın Turan, konuya ilişkin “Tüketici bir toplum olduk. Artık her alanda üretici konumuna gelmemiz gerektiğini düşünüyorum. Biz bitki satmanın dışında, bitki üretme işini Batman’da hayata geçirdik. Peyzaj Mimarı olarak bunun eksikliğini fark etmiştik. Burada kente adapte olabilecek süs bitkilerini üreteceğiz. Aslında burası iyi bir botanik bahçesidir” bilgisini veriyor bize.

3 ay önce kurulan Art Botanik’te çalışmalar oldukça hızlı ilerlemiş. 3 ayda 4000 çalı ürettiklerini söyleyen Turan “Şimdi de mevsimlik çiçek üreteceğiz. Batman’a bugüne kadar bütün mevsimlik çiçekler hep batıdan geliyordu, üretim hiç yoktu. Biz bu sene mevsimlik çiçekleri kendimiz üreteceğiz” diyor. Art Botanik, bitki üretiminde aslında bölgede de bir ilki gerçekleştirmiş. Bırakın Batman’ı, Gaziantep dışında bölgedeki hiçbir ilde bitki üretme işine girişilmemiş.

Kentteki orta refüjlerde ve kavşaklarda daha çok top akasyanın kullanıldığını söyleyen Sayın Turan “Kentin peyzajı top akasyadan oluşuyor. Nereye bakarsak top akasya görüyoruz. Top akasya, sadece bir formdur. O formu farklı bitkilerde de yakalayabiliriz. Biz formlar üzerinde farklı seçenekleri müşterilerimize sunmaya çalışıyoruz” diyor.

Burada üretilen ya da satılan bitkiler, apartman sitelerinde kullanılıyormuş. Peki, kentin peyzajını yapan Belediyeler ve Karayolları gibi kurumlar? Peyzaj Mimarımızın dediğine göre kalıplaşmış bir yapı hâkim. Ve kurumlar, kullanacakları bitkileri genelde dışarıdan alıyormuş. Haklı olarak sitemlerini de dile getiren Turan “Yöneticiler, bitki üretiminin üzerinde durmuyorlar. Kullanacakları bitkileri batıdaki illerden getirtiyorlar. Yalova’da 800 dönümlük araziyi devlet, oradaki üreticilere tahsil etmiş, üreticiler çok güzel tesisler yaratmışlar ama biz burada kendi çabamızla bir şeyler yapmaya çalışıyoruz. Üretimin derhal bütün alanlarda hayata geçirilmesi gerekiyor. Biz bunu bitki alanında yaptık ama bütün sektörlerde üretimin önü açılmalı” diyor.

Bitkileri tohum ve çelikle ürettiklerinin bilgisini veriyor Sayın Turan ve ekliyor “Çalıları çelikle üretiyoruz. Mevsimlik çiçekleri ve bazı 3 yıllık bitkileri tohumla üretiyoruz. Normal ağaçları da bu sene tohumla üreteceğiz. Üstelik kış mevsiminde çadır altında sera üretiminin başlayacak”

Bir peyzaj mimarının gözünden Batman’ı izliyoruz. Sayın Turan, kent planlamasının olmadığından yakınıyor “Batman’da ciddi anlamda çarpık kentleşme söz konusu. Parsellerin küçük parsellere ayrılması ayrıca hiçbir şekilde simülasyon yapılmaması sorun. Mesela yeni açılan okulların hepsi Gültepe tarafında. O güzergaha giden sadece iki alterimiz var. Okullar açılınca bu iki alter, bu araç trafiğini kaldıracak mı?” diyor.

Yeşil alan sorununa da vurgu yapıyor Sayın Turan “Yavuz Selim Mahallesi’nde kişi başına düşen yeşil alan miktarı bir buçuk metrekare bile değil.  Ciddi anlamda yeşil alan miktarı azlığı var.  Sadece Belediye değil, Valilikle ortak çalışılarak büyük yeşil alanlar oluşturulmalı. İkinci derece deprem kuşağındayız ama mahallelere bakıyorsunuz, deprem olsa sığınacak alanlar dahi yok. Kentte yeşil yol ve yeşil ağlar yapmamız gerekiyor” ifadelerini kullanıyor.

Çevreyollarında bakımsız kalan bitkilerden açılıyor konu. Arazöz’le yapılan vahşi sulama tekniğinin bitkilere ve toprağa zarar verdiğini, ayrıca su israfına da yol açtığını söylüyor Peyzaj Mimarımız. Bitkilerin damla sulama sistemiyle sulanması gerektiğine dikkat çekiyor. Damlama ile sulama sisteminin Art Botanik’te de uygulandığını dile getiriyor. Bu konuda Karayolları Müdürlüğü’ne iş düşüyor.

Orta refüjlerde, kaldırımlarda, kavşaklarda gördüğünüz mevsimlik çiçeklerin meğer ne çok işlevi varmış. Sayın Turan’ın dediğine göre her yıl yenilenen bu çiçekler, insanların psikolojisine etki ediyormuş. Bu çiçeklerin renk değişimi, mevsim geçişlerini gösteriyor ve insan psikolojisine etki ediyormuş. Kurumlara duyurulur, bundan böyle çiçeklendirme çalışmalarına ve ekeceğiniz çiçeklere daha fazla özen gösteriniz.

Art Botanik’te incelediğimiz bitkilerin içerisinde en ilginci ise Ginkgo Biloba Ağacı. Bu ağaç, yaşayan en eski ağaç türlerinden biri. 1000 yaşına kadar yaşayabiliyormuş. Mabet ağacı veya ölümsüzlük ağacı olarak da adlandırılan bu bitkinin efsanesini dinliyoruz Sayın Turan’dan “Fosilleri bulunan bir ağaçtır. Atom bombasının atıldığı Hiroşima’da ayakta kalmayı başarmış tek canlı olarak bilinir. Bu bitkinin yapraklarından çap yapılır” diyor. Bitkilerden her şekilde faydalanılması gerektiğini söylüyor Turan “Mesela lavanta biberiye ve kekikler tıbbi aromatik bitki olarak kullanılır defneler balık pişirilirken lezzet katmak için kullanılabilir”

Sadece bitki üretmek ve bitki satmak mı? Elbette hayır! Art Botanik, peyzaj çalışmalarıyla da kenti güzelleştirmeye kararlı. Ne mi öneriyorum? Bir site mi yapacaksınız, bir kurumda idarecisiniz ve bir yol mu yapacaksınız, bir semte park mı yapacaksınız, kavşaklarda çiçeklendirme mi yapacaksınız, Batman’da ve hatta bölgede bir ilki başarmış olan Art Botanik’e uğramadan sakın ha bu işe kalkışmayın… 0488 212 46 56 numaralı hattan da mekânımıza ulaşabilirsiniz.