Yazan ve derleyen EKREM GÜNAYDIN
İzinsiz iktibas edilemez.
Bu haftaki nostalji köşemizde 1955 yılından bu yana Batman'da Belediye Başkanlığı yapan isimleri paylaşacağız. İsimlerini paylaşacağımız kişiler, halkın oyunu alarak seçilmiş Belediye Başkanları olup, vekâleten görev yapan isimleri ise ayrı bir çalışmamızda sizlerle paylaşacağız.
***
BUGÜNE KADAR GÖREV YAPAN BELEDİYE BAŞKANLARIMIZ:
Sait Ramanlı 1955–1968
Mustafa Ramanlı 1968–1977
Şahabettin Bağdu 1977–1979
Edip Solmaz 1979–1979 (Görev Süresi 1 ay)
Ataullah Hamidi 1984–1994
Salih Gök 1994–1998
Abdullah Akın 1999–2002
Hüseyin Kalkan 2004–2009
Necdet Atalay 2009–2014 (Görev Süresi 8 ay)
Sabri Özdemir-Gülistan Akel 2014-(.....)
***
SAİT RAMANLI (1955–1968)
O güne kadar İluh diye anılan yerleşim yeri, Belediye’nin kurulması ile birlikte Batman ismini aldı. Kentte ilk defa Belediye Başkanlığı yapan kişi ise Sait Ramanlı oldu. Emin Ramanlı’nın oğlu olan Sait Ramanlı, Batman'ın ilk Belediye Başkanıdır. 1955–1968 yılları arasında iki dönem Belediye Başkanlığı yapmıştır. Ramanlı Aşireti’nden gelmektedir. Aşiretin Batman ve Siirt civandan bölgeye yayıldığı bilinmektedir. Söylentilere göre bu aşiret ismini, Raman Dağı’ndan almıştır. O dönemde kerpiç evlerin bulunduğu Batman’da petrol arama faaliyetleri başlamıştır ve Batman, göç almaya başlamıştır.
MUSTAFA RAMANLI (1968–1977)
Sait Ramanlı'nın avukat oğludur. Babasından sonra halkın oyunu alarak Belediye Başkanlığı yapmış ikinci isimdir. 1968–1977 yılları arasında iki dönem Batman Belediye Başkanlığını yapmıştır.
ŞAHABETTİN BAĞDU (1977–1979)
Zilan Ailesi fertlerindendir. Ankara Siyasal Bilimler Fakültesi mezunu olan ve bir dönem müfettişlik yapan Şahabettin Bağdu, 1977 yılında yapılan yerel seçimlerde Batman Belediye Başkanı olmuştu.
EDİP SOLMAZ (1979–1979)
Bağımsız aday olarak girdiği seçimlerde Batman Belediye Başkanı olarak seçilip göreve başladıktan 28 gün sonra uğradığı silahlı saldırı sonrası yaşamını yitirdi. 12 Kasım 1979 tarihinden bu yana ölümü üzerindeki sis perdesi aralanabilmiş değil. Edip Solmaz'ın ön plana çıkan birden fazla özelliği vardı. Askeri okuldan mezun olduktan sonra üsteğmen rütbesindeyken askerlikle ilişkisinin bitmesi, daha sonra nüfusuna kayıtlı olduğu Batman’da bağımsız aday olarak Belediye Başkanlığı seçimlerine katılması ve seçimi kazanması, seçimi kazanıp göreve başladıktan 28 gün sonra evine giderken silahlı saldırıya uğrayarak yaşamını yitirmesi… Bugüne kadar kamuoyuyla paylaşılan bilgilerden Edip Solmaz'ı öldüren tetikçi veya tetikçiler tanımlanabilmiş değil.
ATAULLAH HAMİDİ (1984–1994)
1954 yılında Beşiri’de doğan Ataullah Hamidi, 1984–1994 yıllarında Batman’da Belediye Başkanlığı yapmış, daha sonra 20. ve 21. Dönem Batman Milletvekili olarak Meclise girmiştir. Belediye Başkanı olarak göreve geldiği döneme ilişkin bilgi veren Hamidi “12 Eylül ihtilalinden sonra Batman 4 yıl askerler tarafından yönetildi. 1984’te göreve getirilen Belediye Başkanı ben oldum. Zor bir dönemde göreve geldim. Göreve geldiğimde Batman’ın ancak yüzde 5’ine su verilebiliyordu. İnsanlar açılan kuyulardan el arabası ve at arabalarıyla su çekiyordu. Kışın da çamur deryasıydı. Batman altyapısız, bakımsız, 86 bin nüfuslu büyük bir köydü. Belediye enkaz halindeydi. Bütçesi yok denilecek noktadaydı. İmar-ıslah çalışması başlattık. İlk yıkımı kendi evimden başlattım. Kerpiç evleri ve kamu binalarını yıktık. TOKİ ile 670 konut yaptık. Hizmet binaları, otel, hal binası, terminal yaptırdık. 5 bin kişilik istihdam alanı açtık. 1995 yılında milletvekili olarak seçildim. Batman-Bismil-Diyarbakır yolunun ödeneğini hazırlayarak faaliyete girmesini sağladım. TEİAŞ Bölge Müdürlüğünü Batman’a getirmek için uğraşlarımız oldu. Batman çevre yollarının ödeneğini karşıladık” açıklamasını yapıyor.
SALİH GÖK (1994–1998)
1994–1998 yıllarında Batman Belediye Başkanlığı yapan Salih Gök, Avrupa’da edindiği tecrübe ve deneyimlerini başkanlık döneminde Batman’da uygulamış, kısa sürede yaptığı çalışmalarla halkın gözüne girmiştir. İlk icraatı Batman Belediyesine “rüşvet alan da veren de mel’undur” yazılı afişi astırmak oldu. SSK Caddesi çift şeride çıkarıldı, kenar mahallelerdeki sokaklar betonla kaplandı. Gök, dönemin takımı olan Belediyespor’a verdiği destekle de halkın takdirini kazandı.
ABDULLAH AKIN (1999–2002)
1967’de Kozluk’ta doğdu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden mezun olan Abdullah Akın, 1989 yılından itibaren avukatlık yapmaya başladı. 18 Nisan 1999 seçimlerinde partisince Batman Belediye Başkanlığı'na aday gösterildi. Seçimleri kazanarak Batman Belediye Başkanı oldu. Döneme ilişkin konuşan Akın “1994’de HADEP seçime girmeyince Refah Partisi Belediyeyi kazandı. 1999 yılında yapılan yerel ve genel seçimlerde HADEP Batman’da önemli bir başarı elde etti. % 57 oy alarak Belediye Başkanlığı’na seçildim. Batman’ın yarısından fazlasının kanalizasyonu yoktu. O sorunu çözdük. İluh Deresi ile ilgili önemli çalışmalarımız oldu. Yeşillendirme çalışmalarımız oldu. Cadde düzenlemeleri yaptık” diyor…
HÜSEYİN KALKAN (2004–2009)
1962 yılında Diyarbakır’ın Bismil ilçesine bağlı Tepeköyü’nde doğdu. Belediye Başkanlığı öncesinde serbest meslekle uğraşan Hüseyin Kalkan, 18 Nisan 1999 seçimlerinde Belediye Meclis Üyeliğine seçildi. Kalkan, 2002’de Milletvekilliği Adaylığı için istifa eden Abdullah Akın'ın yerine Belediye Meclisinin desteğini alarak Belediye Başkanlığına seçildi. Kalkan, o dönemi “Yüzde 80 personel gideri olan bir Belediyeyi devralmıştık. Belediyeyi devralırken Batman’da bir hizmet binası vardı, bir Atatürk Parkı, bir de Esentepe vardı. Çarşı merkezi dahil her yer bat çık halindeydi. Altyapısı, halk otobüsü, halk evleri, taziye evleri olmayan bir kentti. İçme suyu sıkıntılıydı. Halk otobüsleri asla Batman’a gelmeyecek diyorlardı. Maaşımı vererek Batman’a halk otobüsünü ilk getiren kişi oldum. Orhan Doğan Eğitim Destek Evi’ni açtık. Yoksul ailelerin çocuklarına burada dershane eğitim verip üniversiteye hazırlanmalarını sağladık. İlk festivalleri biz yaptık. Sağlık merkezini hastaneye dönüştürmüştük. Kine Em Parkı ve 8 Mart Kadın Parkını kazandırdık. Sanat Sokağı, büyük ve küçükbaş hayvanların ahır yeriydi. Orayı dönüştürdük. Yılmaz Güney Sinema Salonu’nu yaptık. Kilit taşı çalışması yaptık. En büyük hizmetim ise, Halkçı Belediye Başkanı kimliğini Batman’a kazandırmak oldu” ifadeleri ile anlatıyor.
NECDET ATALAY (2009–2014)
1978 yılında Kozluk’a bağlı Gömüşgörü (Tumok) Köyü’nde dünyaya gelen Nejdet Atalay, Dicle Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi, Makine Mühendisliği Bölümü mezunudur. Evli ve iki çocuk babası olan Necdet Atalay, 29 Mart 2009 tarihinde yapılan yerel seçimlerde Batman Belediye Başkanlığı’na seçildi. 8 ay sonra KCK operasyonları kapsamında gözaltına alınan Atalay, görev süresini doldurmadan tutuklanarak Diyarbakır’da cezaevine gönderildi. Atalay, 4,5 yıl sonra cezaevinden çıktı. Yerel seçimlerde ise yerine Belediye Başkanı Sabri Özdemir getirildi.
SABRİ ÖZDEMİR-GÜLİSTAN AKEL
2014 yılında yapılan yerel seçimlerde HDP, Eş Başkanlık uygulaması başlattı. Sabri Özdemir ve Gülistan Akel, 30 Mart 2014 tarihinde yapılan yerel seçimlerinde Barış ve Demokrasi Partisi’nden (BDP) Batman merkezde % 56.35 oy alarak Belediye Eş Başkanlığına seçildi.
Sabri Özdemir, 1972 yılında Batman'da doğdu ve uzun bir süre yurt dışında kaldı. 2014 yerel seçimlerinde Belediye Başkanı seçilen Özdemir, evli ve 4 çocuk babasıdır.
Gülistan Akel ise 1980 yılında Bingöl'ün Genç ilçesinde doğdu. Lise’yi Diyarbakır’da okuyan Akel, Dicle Üniversitesi Sosyoloji Bölümünü mezunu olup evli ve 1 çocuk annesidir.
Not: Nostalji köşemizi hazırlarken bize bilgi ve fotoğraf desteğinde bulunan Ekrem Günaydın’a teşekkür ederiz. https://www.facebook.com/ekrem.gunaydin?ref=ts&fref=ts