Tekstil Sektörü ve Ekonomiye Katkısı
Batman ekonomisinin son birkaç yılına damga vuran sektör şüphesiz tekstil oldu.
Yüzlerce yeni firmanın açıldığı Batman’da sektörün istihdama doğrudan katkısının ise 5000’i aştığı belirtiliyor. Bu 5000 kişilik katkının diğer bir özelliği ise bunun yüzde 50’sinden fazlasını bayanların oluşturmasıdır. Bu önemli… Çünkü bu sektör Batman’da ortaya çıkmadan önce bayanların ekonomiye katılımı hemen hemen yok gibiydi. Yani sektör, atıl olan bir kapasiteyi ekonomiye kattı.
Şimdiye kadar anlattıklarımız bardağın dolu tarafı. Tabi sektör ile ilgili ciddi eleştiriler de var. O eleştirilerin çoğuna katılmıyor olsam da objektif olmak adına o eleştirilere de yer vermek istiyorum.
Sektörle ilgili en önemli eleştirilerin başında, sektörün gelişmiş ülkeleri çoktan terk ettiği ve geri kalmış ülkelere kaydığı yönünde. Bu sebeple sektörün Batman’a gelmesini olumlu yorumlamayanda geniş bir kesim var.
Bu eleştirinin altında yatan sebeplerden biri de Batman’da yatırım yapan firmaların çoğunun çok düşük katma değer ürettiği, çünkü fason üretim yaptığıydı. Meşhur markalar için neredeyse işçilik bedellerine denk gelen karlarla iş yaptığı, en sert tabiriyle sektörün “emek sömürüsü” olduğunu belirtenler de var.
Tabi bu eleştirilerin hiç biri, kendi markasıyla nezih bir ortamda üretim yapan bir firma için geçerli değil. Bu haftaki konuk firmamızı bu sebeple seçtik. Şimdi FGC Shirtmakers firmasını tanımaya başlıyoruz.
FGC SHIRTMAKERS
2013 yılında Batman’da yatırım yapmaya karar veren Yılmaz Aslan Batmanlı. Yıllardır İstanbul’da faaliyet gösteren ve gömlekte uluslararası alanda marka olan FGC Shirtmakers firmasının kurucusudur.
Firmanın web sayfası olan www.fashionguestcollection.com adresini ilk açtığımızda firma vizyonunu misyonunu hemen anlıyoruz. Tamamen profesyonelce hazırlanmış web sitesinde dil seçenekleri arasında Türkçe bulunmuyor. Firmanın fason üretim yapmaması ise onu Türkiye’nin dört bir yanındaki rakibinden ayırıyor.
Kendi markasına, kendi tasarımcıları tarafından tasarlanan ürünleri üreten firmanın bu davranışı bile, en büyük eksiğimiz olan “markalaşmaya” ne kadar önem verdiğini gösteriyor.
BATMAN’A YATIRIM AŞAMASI!
Yılmaz Aslan Batman’da olmaması sebebiyle, röportajımızı firmanın üretim müdürü Mehmet Bademci ve Tekstil Mühendisi olarak çalışan Ömer Yakşi ile gerçekleştirdik.
Mehmet beyin verdiği bilgilere göre, Batman’a yatırım yapmalarının asıl sebebi firma sahibinin Batmanlı olması olduğunu belirtiyor ve tabi ki teşvik paketi bu kararı hızlandırmış.
Bu dönemde 250 işçi kapasiteli bir yatırım yapma taahhüdü ile Batman OSB’den arsa tahsisi için başvuran firma çok kısa sürede kendilerine 5 dönüm arsa tahsis edildiğini ve hemen inşaata başladıklarını belirtiyor. Yatırıma başladıktan çok kısa bir süre sonra ise kapasite hedefini iki katına çıkarmak için hemen bitişikteki parsel için başvurduk ama bu başvurumuz olumlu karşılık bulmadı diye de şikayet etti.
Batman’a yatırım kararını teşvik paketi hızlandırmış olsa da henüz 1 liralık bile teşvik almadıklarını belirtiyorlar. Alınabilecek bir çok teşviki ise özellikle almadıklarını belirtiyor Mehmet bey. Mesela çalışanlarını İŞKUR desteği ile değil de tamamen kendi imkânlarıyla 6 ay boyunca eğitime tabi tutmuşlar. Bunun için bir spor salonu kiraladıklarını ve çalışanları firmanın kalite standardına ulaşıncaya kadar eğittiklerini belirtiyorlar.
EKONOMİYE KATKI
Firmanın yüksek kaliteli ürünleri ile özellikle gelişmiş pazarlara doğrudan ihracatı ile katma değeri yüksek ürünler üretiyor. Ürünlerde kendine özgü bir kalite anlayışı olduğunu belirten Mehmet bey, müşteri talep etse bile kalitesiz kumaş veya malzemeye ürün yapmıyoruz. Kendi markalarımız dışında üretim yapmıyoruz bu sebeple müşteri farklı markaya dahi kalitesiz mal istese bu siparişi kibarca reddediyoruz diyor.
FGC firmasının ekonomiye katkısının diğer tekstilcilere nispetle neden yüksek olduğunun aslında birçok sebebi var. Dediğimiz gibi bir kere ürettiği ürünlerde marka katma değeri var, tasarım katma değeri var. Müşteri ile üretici firma arasında birçok aracı-komisyoncu yok, ürün hemen hemen doğrudan alıcıyla buluşuyor.
Firma pazarlama için İstanbul’daki mağazası ve fabrikasının yanı sıra, dünyadaki bütün önemli fuarlara katılarak nitelikli alıcılara ulaşıyor.
YORUMUMUZ…
Alanında uzman, sağlam bir altyapı ile faaliyette olan firmalar Batman için, bölge ekonomisi için bir değerdir. Tekstil sektörü Batman’a ilk gelmeye başladığı dönemde, sektöre karşı ön yargılı olunması sonucunu doğuran kötü uygulamalara hepimiz tanık olmuştuk. Çok kötü çalışma koşulları, düşük ve aynı zamanda ödenmeyen ücretler vesaire fakat artık sektör o sektör değil. Firmalar o firmalar değil. O zamankinin aksine çok nezih çalışma koşulları, yasalar uygun sosyal düzenlemelere uygun davranıyor firmalar. Mesela artık merdiven altı denen, rutubetli bodrum katlarında üretim yok. YGC firmasından örnek vermek gerekirse tavan yüksekliği 7–8 metre, son derece iyi bir havalandırma, mükemmel bir hijyen ortamı gördüm. İlave maliyet doğuran bu koşullar işçi güvenliği ve sağlığı için yasal mevzuattan daha ileri standartlar sağladığını gösteriyor.
Tüm bunlar değerlendirildiğinde sektörün öncü firmalarının üstlendikleri sosyal bir rolünde olduğu ortaya konmuş oluyor. Bu tür firmaların, hem diğer firmalara rol model olmaları sebebiyle hem de sağladıkları katma değer sebebiyle önemsenmelidir. Sağlıcakla kalınız.