FUARLARIN BATMAN’A KATKILARI

Biliyorsunuz ki illerin tanıtımını sağlayan, bazı ulusal ve uluslar arası fuarlar yapılmaktadır. Geçtiğimiz günlerde, İstanbul’da gerçekleşen Doğu Akdeniz Ülkeleri ve Uluslararası Turizm Fuarı olan Emitt fuarı da, bu fuarlardan bir tanesiydi.

Bilindiği üzere Batman da bu fuara katılarak, bir kez daha görücüye çıktı ve “Oteller dalında en iyi ekip” ödülünü de alarak, evine yani Batman’a geri döndü.

Bizler de bunun üzerine; fuarların Batman’a getirileri var mı ya da kimilerinin söylediği gibi fuarlar, gerçekten de maddi külfetten başka bir şey değil mi veya fuarların içeriği yeteri kadar dolu mu, bunları irdeledik.

Doğrusunu söylemek gerekirse; şimdiye kadar ben, fuarlarda bulunmadım. Ancak bu çalışmamda yaptığım röportajlar doğrultusunda izlenimlerimi sizlerle paylaşmak istiyorum.

Fuarlar, şüphesiz ki illerin tanıtımında çok büyük bir role sahiptir. Fakat fuarlar, sadece bürokrat kesim ve önde gelen isimlerin birkaç gün, gidip göstermelik bulunduğu bir çalışma haline dönüşmemeli. Kurumlar da çekişmekten ziyade, birbirini şikayet etmekten ziyade bir yarış halinde olmalı. Tatlı bir yarış olmalı bu. “Batman’ı başka yerlerde nasıl daha güzel tanıtabiliriz, nasıl bir konsept hazırlayabiliriz?” şeklinde birlikte çalışılabilir. Fikirlere açık olunmalı. Siyasetten uzak samimi, özverili ve daha kapsamlı çalışmalar ışığında katılmalı bu fuarlara.

İli karakterize eden, onun kimliğini öne çıkaran, o ille özdeşleşmiş anane ve kültürüne öncülük eden ürün ve özellikleriyle bu fuarlara katılım olmalı. Nedir bu ürün ve özellikler? O ilin veya yörenin yemekleri, müziği, enstrumanları, yöresel kıyafetleri, yazar ve şairleri, sanatı vs.

Eğer bu doğrultuda fuarlara katılım sağlanırsa tabi ki bu fuarların, Batman’a sayısız katkıları olacaktır diyor ve sözü halkın sesine bırakıyorum.  

Ulusal bir de uluslar arası fuarlar var. Batman’ın hem ulusal hem de uluslararası fuarlara katılması faydalıdır.

Son katıldığımız Doğu Akdeniz ülkeleri ve uluslararası turizm fuarı olan Emitt Fuarına

70’in üzerinde ülke katıldı. 5 binin üzerinde turizm dinamikleri katıldı.

Gerçekleşen bu fuarlar sosyal medyada yer alıyor, paylaşılıyor. Herkes kendi takipçisine ulaştırmaya çalışıyor. Bunun yanı sıra ulusal basında ve yerel basında geçiyor bu fuarlar. Dolayısıyla fuarların ili öne çıkarmak, hem sanatsal hem de kültürel bağlamda tanıtımını yapmak konusunda, etkili olduğunu düşünüyorum. Bir diğer katkısı, fuarların ilimizle ilgili ön yargıları yıktığını düşünüyorum.

Fuarların işlevlerini yerine getirmediğini, gereksiz masraf görüp düşünenler vardır şüphesiz. Ama ben şunu söylüyorum: Bir fuar tanıtım günleriyle bağdaştırılamaz. Tanıtım günlerinde programın yönetimi idaresi, formatı vs. tamamen sizin elinizdedir. Ama fuarlar öyle değil. Fuarlarda küçük bir alan size tahsis ediliyor. O alanda kurduğunuz stantta vereceğiniz broşür, katalok, cd vs. görsel materyallerle hem lezzetlerinizi hem de sanatsal kapasitenizi diğer stantları da rahatsız etmeden en iyi şekilde tanıtımını yapmaya çalışıyorsunuz. Örneğin Hasankeyf’i alıp da götüremiyorsunuz fuara. Ancak maketini, tarih bilgilerini bununla ilgili görsel materyalleri götürebiliyorsunuz. Bir de ilinizle özdeşleşmiş, kimliğini öne çıkaran ürünler varsa onlardan örnekler götürebiliyorsunuz. Konferanslar olmaz fuarlarda örneğin. Ama tanıtım günlerinde konferanslar yapılıyor. Dolayısıyla fuarların kapsadıkları imkanlar dahilinde, ilimize katkılarının olduğunu düşünüyorum.

Fuarlar, elbette ki ilin tanıtımında çok önemli mecralardan biridir. Hem ticari hem turizm hem kültürel hem de coğrafi olarak… Bu anlamda Batman’ın da il olarak, bu tür organizasyonlara katılması kendini tanıtması önemlidir. Mutlaka geri dönüşleri olacaktır. Bunun ötesinde maalesef ülkemizde, özellikle batı yakasında doğuya yönelik bir ön yargı oluşmuştur. Genelde olumsuz bir algı var. Fuarlar bu anlamda bu algının yıkılması yönünde çok önem arzetmektedir. Fuarlarda, tanıtımın önemi kadar farkındalık da yaratmak gerekir. Platformun sağı solu arkası hep Hasankeyf görselleriyle donatılmıştı. Hazırladığımız kaynaklarımız, broşürlerimizin neredeyse tamamı Hasankeyf temalıydı. Bunu yaparken işte, o farkındalığı yarattığımıza inanıyorum. Nedir bu farkındalık? Böylesine zengin bir tarih, böylesine köklü bir tarihsel varlık yok olma tehdidiyle karşı karşıyadır ve sulara gömülecek. Sonuç itibariyle, evet fuarlar önemlidir. Eğer gerçek anlamda çalışılırsa güzel bir konsept hazırlanırsa yoğunlaşılırsa tabi ki çok faydası olur fuarların. Ama yerel bazda yapılan çalışmalar yeterli olmuyor. Verim alabilmek için evrensel boyuta taşımak gerekiyor çalışmaları. Örneğin batıdaki doğa dernekleriyle iletişime geçilebilir. Bunun yanı sıra sanatçı, aydın ve yazarların desteği alınabilir.

Batman son üç yıldır turizm dinamiklerimizi, önemli ölçüde etkileyen uluslar arası tanıtım günleri ve fuarlara verilen önem sayesinde, turizm kimliğine kavuşmuştur. Özellikle Ankara, İstanbul, İzmir, Adana vb. yerlerden ilimize gelen işadamlarının ve müfettişlerin yoğunluğu da göz önüne alındığında büyük şehir ve başkentte yapılacak il tanıtım günlerinin önemi ortaya çıkmaktadır. Batman ili halen tanınmamakta hatta Bartın ili ile karıştırılmaktadır. Acı ama gerçek, elimizdeki tarihi zenginliğin halen farkına varmış değiliz.Tam da bu kapsamda bu farkındalık nasıl oluşturulur diye, kendimize soracak olursak; çözümün fuar ve tanıtım günlerinde saklı olduğu görülecektir. Sadece Batman halkı tarafından bilinen tarihi ve kültürel zenginliğimizi, dış dünyaya açamadığımız sürece tabiri caizse kendimiz çalıp kendimiz oynarız. Önemli bir hususun altını daha çizmek istiyorum. Bu tür organizasyonlarda, tek yumruk olmak çok önemlidir. Turizm dinamikleriyle, devlet kurumlarıyla, belediyelerimizle, basınımızla, aydınlarımızla, sanatçılarımızla vs. hep birlikte tek ses olarak, hareket etmemiz çok önemlidir.  Batman il sınırları içerisinde yaşayan fertler olarak, birer Batman sevdalısı olarak hareket etmemiz önem arzetmektedir.

Kendimizi Batman ili dışında tanıtmadığımız sürece de torunlarımıza bırakacak mirasımızın kalmayacağının farkında olmamız gerekir. Bu mirasın yolu da batıdaki insanı Batman’a getirmektir. Batman’a getirmenin en etkili yolu da fuar ve tanıtım günleridir.

Fuarlar faydalı olmakla beraber yeterli değil, diye düşünüyorum. Daha geniş çaplı yapılabilir. Yani il bazında değil de, bölgesel bir paket halinde yapılırsa bence daha etkili olur. Çünkü sadece Batman olarak ya da bir Siirt olarak fuarlara katılınca ses getirmiyor. Bu doğrultuda bölgedeki illerin hepsi, kimliklerini öne çıkaran ürün ve özellikleriyle fuarlara katılırsa, daha etkili olur diye düşünüyorum. Bu iller birbirinden ayrılmaz bir bütündür çünkü. Dolayısıyla fuarlara il bazında değil de, bölgesel çalışmalar dahilinde katılım sağlanırsa, daha kapsamlı, daha geniş olursa; daha zengin ve daha etkili olacaktır.

Konuyla alakalı gazetemde bir makale yazmıştım, tekrar ediyorum;  Samimi olmak gerekirse bence fuarlar, illerin tanıtımından ziyade maddi külfetten başka hiçbir anlam ifade etmiyor. Yıllardan beri yapılan fuar tanıtım organizasyonlarında; Batman standını gezenlerin Batmana ekonomik, sosyal ya da kültürel hiçbir getirisinin olmadığını görüyoruz. O yüzden ben valinin yerinde olsam, gerçekten de bir daha fuar organizasyonlarına katılmam, tıpkı fuara katılmayan birçok il gibi. Bitlis valisi Orhan Öztürk’de benim görüşüme yakın çarpıcı açıklamalarda bulundu. Zamanlaması kötü, katılımı az, ulaşımı zor bir yerde ve hepsinden daha önemlisi hedefe ulaşılamayan bir alanı, sırf göstermelik olsun diye ya da ayıp olmasın diye katılıyor olmanın, pek de şık ve etik bir durum olmadığını düşünüyor. Amaç gerçekten Batman’ı her alanda tanıtmaksa, bununla ilgili onlarca yazacağım ve ses getirecek projeleri sıralayabilirim.

Fuarlara zaman harcamayalım aksi takdirde her yıl olduğu gibi bundan sonra ki yıllarda da hep kendimizi kandırmaktan başka bir yere gidemeyeceğiz… 

Genel olarak baktığımızda, fuarların ülke ekonomisine olduğu kadar ilimize de katkılarının olduğunu söylemek mümkündür. Çözüm süreciyle birlikte, bölgemize olduğu kadar ilimize de çok ciddi katkılarının olduğunu düşündüğümüz bu tür organizasyonlar, ilimize gelmek isteyen yerli ve yabancı turist potansiyelinin artmasını ve gelişmesini sağlamaktadır.

Dolayısıyla fuarlar, bu anlamda ilimizin de tanıtımına ve bilinirliğine önemli katkılar sağlamaktadır. Her fuardan sonra ilimize turist yağmasını beklememiz ne kadar yanlışsa, fuarları sert ve asılsız bir dilde eleştirmek de bir o kadar yanlıştır. Olaya bir plaket değil de bir emek gözüyle bakmak ve daha yapıcı, sonuç odaklı yaklaşmak gerekmektedir.

Eğer kendimizi doğru tanıtmak, hakkımızdaki önyargıları yıkmak istiyorsak; hepimiz üzerimize düşeni yapmalıyız. Her kurum; sadece kurum da değil bunun yanında halk da elini taşın altına koysun.

Fuarların bir ilin tanıtımına katkısının olduğunu, düşünenlerdenim. Tabi yeteri kadar tanıtım yapılırsa. Son yıllarda Batman’ın katıldığı fuarları, yerel basından takip edebiliyoruz. Bu bizim için yeterli değil. Fuara katılım amacı ilin tanıtımıdır. Yani biz bize hayran biz bize kurban gibi. Biz bize kendimizi tanıtıyoruz. Fuar zamanı televizyonlarda, haberlerde diğer illerin tanıtımını görünce, kıskanmamak elde değil. Adamlar kendi kültür ve geleneklerini sanatçıları eşliğinde öyle güzel tanıtıyorlar ki, ulusal televizyonlara bile haber oluyorlar. Biz bunu bir türlü başaramıyoruz. Sözün özü biz Batman olarak, fuarlara katılalım ama iyi bir organizeyle katılalım. Tanıtım için Batmanlı sanatçıları katalım. Batmana özgü tanıtım yapalım, derim.

Fuarların bir ilin tanıtımına katkısının olduğunu, düşünmüyorum. Bu fuarlar, birilerini zengin etme girişimleridir. Düşünün 81 ilden, en az 50 il fuara katılıyor, onlarca paralar harcanıyor. Ama bu fuarların, Batman’a katkısının olduğunu hiç görmedim. Yani bu güne kadar “Ben Batman’ı fuarda gördüm, merak ettim ve geldim gezeyim” diyen hiç kimseye rastlamadım, duymadım. Benim fikrim; fuara gidileceğine fuarı Batman’da açalım, herkes Batman’a gelsin. Bu bağlamda Batman’a bir fuar alanı şart. Bu da yerel yönetim ve merkezi yönetimin birlikte hareket etmesiyle çözümlenir. Bunun yanı sıra illaki tanıtım yapılacaksa; her zaman televizyonlarda izlediğimiz tanıtım günleri adı altında İstanbul veya Ankara’da yapılan etkinlikleri iyi derecede değerlendirmek gerekir. Batman’da fuarı yapamıyorsan mutlak surette Batman’da ses getirecek Festivaller yapılmalı diye düşünüyorum.

Batman’ın tanıtımı fuarlarla değil, ciddi bir lobi çalışmasıyla olur. Fuarlar son dönemlerde, gerçekten yüklenici firmalar arasında ve bürokratlar arasında bir sektöre dönüştü. Batman’da turizm altyapısı olmadığından biz, Amerika’da da Avrupa’da Asya’ya da tanıtıma gidersek çaba boşa gidiyor. Çünkü on binlerce tarihi geçmişe sahip Hasankeyf'te; kale turizme kapalıysa, ören yerler atıl durumdaysa, dünyanın en eski tarihi mekanlarını koruyamıyorsak ne İstanbul Emitt fuarı ne de Ankara’da yapılacak olan Batman günleri, bir sonuç vermez. Tanıtım sadece valilik ve belediyenin üzerinde yapılmamalı; odalar ve STK'ların da söz sahibi olması gerekir. Bir diğer nokta; son iki fuarda sadece Hasankeyf ön plana alındı. Oysa Batman ve diğer ilçelerinin tarihi, kültürel ve doğa alanları unutuldu. Dolayısıyla fuarlarda sadece bir noktaya değil, ilin tamamına yoğunlaşılmalı. Bir bütün olarak çalışılmalı.