Geçtiğimiz yıl Çevre Kanunu’na geçici 3. madde olarak konulan ve çok sayıda büyük projeye ÇED (Çevresel Etki Değerlendirmesi) muafiyeti getiren değişiklik, Anayasa Mahkemesi (AYM) tarafından durduruldu.
“23 Haziran 1997 tarihinden önce yatırım programına alınmış olup bu maddenin yürürlüğü girdiği tarih itibarıyla planlama aşaması geçmiş olan veya ihalesi yapılmış olan veya üretim veya işletmeye başlamış olan projeler ile bunların gerçekleştirilmesi için zorunlu olan yapı ve tesisler ÇED kapsamı dışındadır” maddesi birçok kesimden büyük tepki almıştı.
Aslında bu geçici 3. Madde (son düzenlemeyle 2. Madde) ilk olarak 1993 yılında yayımlanmış, ardından yargının iptal kararlarına rağmen 8 defa yönetmeliğe konulmuş, Çevre Mühendisleri Odası’nın açtığı dava ile 1 Nisan 2014’te iptal kararı verilmiş, fakat Danıştay’ın kararı yok sayılarak tekrar 5 Nisan 2014’te yönetmeliğe konulmuştu. En son geçtiğimiz yıl CHP Anayasa Mahkemesine başvurarak bu düzenlemenin iptalini istedi. Anayasa Mahkemesi projelerdeki ÇED muafiyetlerini iptal etti.
KARAR, HASANKEYF’İN İŞİNE YARADI
TMMOB Çevre Mühendisleri Odası Başkanı Baran Bozoğlu konuyla ilgili olarak “Anayasa Mahkemesinin verdiği karar tüm çevre mevzuatına yansıyacaktır. 3. Köprü’de, İzmir – İstanbul (Gebze) Otoyolunda, Batman Ilısu Barajında, onlarca HES projesinde ÇED muafiyeti artık uygulanamayacaktır. Ülkemizin çevre sorunlarının kronikleşmesinde, adaletsizliğin, hukuksuzlukların artmasında, ülke kaynaklarının yok edilmesinde büyük rolü olan ÇED Muafiyeti sürecinin yarattığı tahribatın hesabı mahkemelerce mutlaka sorulmalıdır” dedi.