Batman Barosu’nun 16. Olağan Genel Kurulu, 10–11 Nisan’da yapılacak. Batman Barosu Başkan Adayları ile canlı yayın söyleşilerim bitti. Gazeteye taşıyorum yayın sırasında yapılan konuşmaları. Bugün Batman Baro Başkan Adayı Av. Erkan Şenses söyleşisi sizlerle. Neden aday olduğunu sorduk. Bugüne kadar Sivil toplumun her alanında Çalışmalar yapmış bir isim Av. Şenses. Projeleri çok. Baro’ların, Hayatın her alanına dokunan Önemli kuruluşlar olduğunu belirtiyor Av. Şenses. “Baro’nun 12 yılının tanığıyım” derken, Hedefinin hak temelli bir Baro olduğunu anlattı uzun uzun. Midyat’a bağlı bulunan Gercüş Adliyesini, Batman Adliyesine bağlamak da hedefleri arasında. yapmak istediklerini, kendisinden dinleyelim, buyurun. *** -Kendinizi biraz tanıtır mısınız? “Batman’da doğdum. İlkokul, ortaokul ve liseyi Batman’da okudum. 2002 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne girip 2006 yılında mezun oldum. Marmara Üniversitesi’nde kamu hukuku alanında yüksek lisans yaptım. 2009 yılından bu yana Batman Barosu’nda serbest avukatlık yapıyorum. Bir senesi İstanbul, 12 senesi Batman’da olmak üzere 13 yıllık avukatım”
“Batman Barosu, kamu kurumu niteliğinde bir sivil toplum kuruluşudur. Bence Batman’ın en önemli meslek kuruluşlarından biridir. Çünkü hem kamu kurumu niteliğinde hem bir sivil toplum örgütüdür. 90’lı yıllardan bu yana üye sayısı giderek artıyor. Bu nicelik, niteliği de beraberinde getiriyor. Bölgenin en güçlü barosu. Baro bünyesinde güçlü merkezleri var. Mesela kadın hakları merkezi, insan hakları merkezi. Şimdi de hayvan hakları komisyonu kuruldu. kamuoyunda hayvan haklarına yönelik farkındalık çalışmaları yapıyor bu merkez. Aslında Baro’lar, hayatın her alanına dokunan önemli kuruluşlar”
-Batman Barosu seçimlerine sayılı günler kaldı. Kongreye ilişkin bilgi verir misiniz? “İl Seçim Kuruluna verilen listede 496 avukat var. Bu demek oluyor ki 496 avukat oy kullanma hakkına sahip. 10 Nisan’da faaliyet raporunun okunması, yönetim kurulu ibrası ve adayların tanıtılması olacak. İkinci gün yani 11 Nisan Pazar Günü oy verme işlemi olacak”
-Kongrenin Nisan Ayından bu yana ertelenmesi söz konusuydu, ne söylemek istersiniz? “Ekim Ayı, Türkiye’de pandeminin pik yapmadığı bir aydı. Siyasi parti kongreleri yapılıyordu. Buna rağmen bir kararla, Baro’ların genel kurul yapması engellendi. Bu engelleme içinde politik sebepler de vardı. Çünkü siyasi partiler ve sendikalar kongre yaparken, bir ayrıma gidilerek Baro’ların kongreleri engellendi”
-Siz daha önce Baro’nun hangi kademesinde görev aldınız? “2009 yılında Baro’ya üye olduktan sonra staj eğitim komisyonunda stajyerlere yönelik eğitimler verdim. Son yıllarda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne bireysel başvuruların nasıl yapılabileceği üzerine seminerler veriyorum. Diyarbakır, Siirt ve Hakkari Barosu’nun daveti üzerine bu illerdeki meslektaşlarımıza AİHM Bireysel Başvuru seminerleri verdim. Türkiye Barolar Birliği CMK Komisyonu yürütme kurulu üyeliği ve insan hakları komisyonunda yer aldım. 2 dönem yöneticilik yaptım. 2014–2016 yılları arasında genel sekreterlik yaptım. 2016–2018 arasında yönetim kurulu üyeliği yaptım. Dolayısıyla Baro’nun son 12 yılının tanığıyım. Baro dışında Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi ve Tahir Elçi İnsan Hakları Vakfı’nın yönetim kurulu üyesiyim. Yine Batman’da faaliyet gösteren Batman Çevre Gönüllüleri Derneği ile Batman Kültür ve Sanat Derneği’nin üyesiyim."
-Başkan olarak seçilirseniz nasıl bir Baro bekliyor olacak bizi? “Baro’lar, hak temelli örgütlerdir. Biz yönetime gelirsek, Baro’nun hak temelli bir örgüt olduğu gerçeğini unutmayacağız. Bu alanda çalışmalarımız olacak. Avukatlık Kanunun 76.maddesi Baro’ların insan haklarını koruma ve savunma sorumluluğunu yüklemiştir. Dolayısıyla Baroların kamusal bir görevi de var. Salt bir meslek kuruluşu değil. Bunun temelinde de savunma mesleğinin, tarihsel bir geçmişi var. Avukatlığın kökeni de savunmaktan geliyor zaten. Bunun da kökü devletin cezalandırma yetkisine itirazdan geliyor. Bu yüzden Barolar çok güçlü ve önemli. Biz de yönetime gelirsek öncelikle meslektaşımızın ve mesleğimizin hukukunu savunacağız. Bu bizim aslında en temel görevimiz. Bunun yanında mutlaka toplum hukukunu da savunacağız. Yani Batman’da bir kamuyu ilgilendiren temel meselede bir hak ihlali varsa onun da karşısında duracağız. Yani bir çevre hak ihlali olur, bir işkence yasağı ihlali olur. Ortada bir ihlal varsa ve rahatsızlık varsa, bunun karşısında olacağız”
-Aday olmaya nasıl karar verdiniz? “Adaylığım, kendi aramızda, arkadaşlarımızla bir temayül yoklamasında adımın öne çıkmasıyla başladı. Dolayısı ile temayül yoklamasından sonra adaylığı kabul ettim. 12 Eylül’den sonra bir baro genel kurulu ertelendi. 9 aydır aday olarak çalışmalar içerisindeyiz. Ekim ayında ilçe seçim kuruluna sunulan liste, 450’ydi. Mart’ta bu sayı 496 oldu. Yeni meslektaşlarımız aramıza katıldı. Adliye koridorlarından, staj eğitimlerinden tanışık olduğumuz arkadaşlarımız. Bu süreçte kendilerini ziyaret edip projelerimizden söz ediyoruz”
-Seçim sürecinde meslektaşlarınıza kendinizi nasıl anlatıyorsunuz? “Projelerimizden bahsediyorum. Baro içi projelerimiz de var. Mesleği yürütürken kolaylaştırıcı projelerimiz de var. Bunları aktarıyoruz. Onların taleplerini alıyoruz. Seçildikten sonra bir yol haritamız olsun diye ajandamızı oluşturuyoruz”
-Avukatların sorunları çok mu? “Baro büyüdükçe, şehir büyüdükçe, meslektaş sayısı artıkça, sorunlar artıyor tabi. Başlıcası, avukat sayısının fazla olmasının getirdiği bir sonuç olarak maddi sorun. Çünkü daha önce mezun olan bir meslektaşımız ofisini hemen açarken, şu anda beklemeye geçiyor, başka bir avukatın ofisine yerleşiyor ya da ortak ofis açmak için arayışa giriyor. Bunun da nedeni artan hukuk fakülteleri ve kontenjanlar. Batman’da avukatların yaşadığı sorunlardan biri de Adliye Binasının fiziki yapısı. Arındırılmış bölge diyorum buna. Avukatların, hakim ve savcıların bulunduğu bölüme geçişlerinin engellenmiş olması. Avukatlık kanunu 1. maddesinde, avukatlık, yargının kurucu unsurlarından bağımsız savunmayı serbestçe temsil eder diyor. Ama maalesef adliye binasının durumu, buna aykırı. Bununla ilgili girişimimiz olacak. Mesela vatandaş duruşmaya girdiğimizde bize soruyor, heyette 4 kişi mi var? Normalde ağır ceza heyeti 3 hakimden oluşur. Savcı da onlarla aynı hizada olduğu için vatandaş heyeti 4 kişiden oluşuyor zanneder. Oysa savcının yeri, müştekinin yanıdır. Çünkü savcı, kamu kurumu adına iddia makamıdır. Ve müşteki tarafında avukatla aynı hizada oturmalıdır. Biz bunu tartışırken, şu an Adliye’deki şifreli kapılar nedeniyle biz, aynı hizada olmamız gerektiğini savunduğumuz savcının odasına dahi giremiyoruz. Tezat bir durumla karşı karşıyayız. Meslektaşımın sorun gördüğü, çözmesini istediği her durumda başvuracağı yer Baro’dur. Baro da bu tür durumlarda üzerine düşeni mutlaka yapacaktır”
-Seçimin ertelenmesi karşısında mevcut yönetim istifa edilebilir miydi? “Evet, bu da bir yöntem. Türkiye’de sadece 1 baro yönetimi istifa etti. Samsun Baro Başkanı. Çoklu baro tartışmaları görüşülürken, böyle bir iklimde görev yapamam diyerek, istifasını verdi. Biz de Baro olarak dava açtık. İl Hıfzıssıhha Kurulları Kanunu, 1930 tarihinde getirilmiş bir kanun. Düşünün Türkiye’de bugün pandemi sürecinin yönetimi, 90 sene önceki bir kanunla yapılıyor. Bu da yanlış. Hıfzıssıhha Kurulu, bir yerin karantinaya alınıp alınmamasına karar verir. Ama gel gör ki hıfzıssıhha kurulu, kongremizi erteleyerek, örgütlenme özgürlüğüne darbe vuran bir karara imza attı. Daha kötüsü, bu kararı alırken İçişleri Bakanlığı genelgesine dayandı. Oysa hıfzıssıhha kurulları, bağımsız kurullardır”
-Çoklu Baro düzenlemesi hakkında ne düşünüyorsunuz? “Çoklu Baro, Baro’ların görüşü alınarak bir durum değil. Politik saiklerle getirildiği için biz buna karşıyız. Baro’lar, kendileriyle ilgili kararları kendileri almalıdır. Çoklu baro mu gerekiyor? İstanbul Barosu için her zaman bu söylenmiştir, Anadolu ve Avrupa yakasında iki baro kurulabilir mi diye? Ama bunun kararını verecek olan Türkiye Barolar Birliği’dir, Türkiye Barolar Birliği Genel Kurulu’dur. Ama maalesef politik tartışmalara kurban edildi bu süreç. Tepeden inme bir yaklaşımla yapıldı. Barolar Birliği de bu süreçte kötü bir tutum sergiledi. Baroları veya avukatları koruyan bir tutum sergilemedi kanaatindeyim. Çünkü Türkiye’de halihazırda barolar dışında hiçbir kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşu bir ilde birden fazla değil. Madem getiriyorsunuz, neden diğer meslek odalarına ve borsalara bu uygulama getirilmedi?”
-Seçime çarşaf listeyle seçime gidilebilir miydi? “Barolar, seçim dönemlerinde çarşaf ya da bizim gibi blok listeyle seçime gidiyor. Her iki listenin de avantajı ve dezavantajı var. Mesela Diyarbakır Barosu çarşaf listeyle gidiyor. Ancak sonuçlarını görüyoruz. Yönetimde bir uzlaşı ve istikrar sağlanamayabiliyor. Bizim blok sistemimiz de bir nevi çarşaf listeye dönüşebiliyor. Mesela ben iki dönem listeyi delerek yönetime girdim. Demek ki blok liste dayatılan bir liste değil. Yani blok liste olsa bile insanlar yönetime girebiliyor. Çarşaf liste olsa dahi adaylar, mesela çarşaf listedeki 10 kişiyi seçip, bu benim anahtar listemdir buna oy vermenizi istiyorum diyebilir. Yani çarşaf liste de aslında tam katılımcı bir liste değildir. Bizim sistemimiz fiilen çarşafa dönüştüğü için biz bu sistemle seçime giriyoruz. Biz blok sistemin, yönetime istikrar getirdiğini düşünüyoruz”
-Batman’ın, Barolar Birliği’nde neden temsilcisi yok? “Baromuzun Kurucu ve İlk Başkanı Zeki Ekmen’den sonra bugüne kadar kimse Barolar Birliğinde Batman’ı temsilen yer almadı. Yeni sistemde delege yapısı içinde küçük Baro’ların temsil edilme oranı arttırıldı. Bu yüzden Doğu ve Güneydoğunun 16 barosunun, en az 2 delegesini yönetim kurulunu göndermesinin yolu açıldı. Neden bu delegelerden biri Batman olmasın? Bununla ilgili seçildikten sonra lobi çalışmalarımız mutlaka olacak”
-Seçime hangi listeyle gideceksiniz, kimler var listenizde? “Listemde Hüseyin Akçara, Adi Duman, Kemal Üner, Mesut Aydın, Sabit Özer, Gülizar Yıldız, Pınar Bulut, Dara Aksoy, Ferit Kavşut, Özgür Görgen. Genç bir liste oluşturduk. Üst kurul delegelerimizde Ahmet Sevim, Ahmet Öztekin ve Fatma Çelik arkadaşlarımız var”
-Bölge Barolarını biraz değerlendirir misiniz? “Genel Sekreter olduğum 2014–2016 yıllarında dönemin Baro Başkanı Ahmet Sevim’le Bölge Baroları’nda çalışmalarımız oldu. Bölge Barolarındaki meslektaşlarımızla tanışmışlığımız var. Batman her zaman Bölge Barolarının lokomotifi olmuştur. O dönem de bir açıklama yapılacaksa, hep gözler Ahmet Sevim’i arardı. Biz de yönetime gelirsek bu durum devam edecek”
-CMK uygulamalarında yeni avukatlara pozitif ayrımcılık tanınmalı mı? “CMK, ceza mahkemesi kanunu gereğince, gözaltına alınan veya mağdur olanlara tanınan ücretsiz avukatlık hizmetidir. CMK hizmeti sunarken bir hizmet sırası vardır. Genç meslektaşlarımız, mesleğe yeni başladıklarından dolayı pozitif bir uygulama talebinde bulundular. Batman Barosu da bunu uygulamaya devam ediyor. Pozitif ayrımcılığa karşı değiliz. Biz de yönetime gelirsek, istişare kültürü ile bunu karar bağlayacağız”
-Avukatların, kadın katilleri ve tacizcileri avukatların savunmasını nasıl değerlendiriyorsunuz? “Herkesin savunma hakkı vardır. En eski meslek kuralıdır, avukatlar, savunduğu kişiyle özdeşleştirilemez. Yani avukat aslında fiili ve eylemi değil, sanığı savunur. Yani cinayeti değil, sanığın hukuki durumunu savunur. Biz avukatları, yaptığı işle özdeşleştiremeyiz. Avukatlık bir kamu görevidir. Siz avukatı sistemden çıkardığınızda iddia, hüküm olur. Savcının iddiası, hüküm olur”
-Barolar tarafsız mı? “Baro’ların partiler üstü bir özeliliği var. Bu özelliğinin korunması gerekir. Siyasi partilerin bahçesi olmamalılar. Yürüteceği tek siyaset, hukuk siyaseti olmalıdır”
-Seçimi kazanırsanız en büyük insan hakları projeniz ne olur? “2014–16 döneminde biz liselerde insan hakları seminerleri verdik. Hamit Bey döneminde de bu devam etti. Biz de yönetime gelirsek buna devam edebiliriz. Kadın hakları ile ilgili saha çalışmaları yapabiliriz. Batman genelinde insan hakları ihlallerine ilişkin, meslektaşlarımıza farkındalık eğitimleri verebiliriz”
-Baro’ların toplumsal sorunlar karşısında duruşu ne olmalıdır? “Baro, izleme, raporlama, sahada mücadele yapar. Ben de sivil toplumdan edindiğim tecrübeyi Baro’ya aktararak, toplumsal meselelere ve insan hakları çalışmalarına ağırlık vereceğim. Mesela Mazlum Der, Uluslararası Af Örgütü gibi sivil toplum örgütleriyle ortak çalışmalarımız da olabilir. Hem meslektaşlarımız daha donanımlı olacak hem de ihlallere karşı Baro, üzerine düşeni güçlü şekilde yapacaktır. Sivil toplumdan gelen bir insanım. Bu yüzden insan hakları alanında ben de farklı çalışmalar yapmak isterim. Mesela ben başkan olsaydım Sason Zore Çayında yapılmak istenen HES projesine mutlaka dava açardım. Baroların çevre hakkını ilgilendiren sorunlarda dava açma hakkı bulunmaktadır.”
-Bize proje ve hedeflerinizden biraz bahseder misiniz? “Beşiri Cezaevine servis projemiz var. Maddi durumu avukat tutmaya ve dava açmaya yeterli olmayan kişilere ücretsiz avukat tahsisi edilmesini yani adli yardım sistemini daha güçlü yürütmek istiyoruz. Mesela kişi karakola çağrıldı. Suçun alt sınırı 5 yıldan fazlaysa istemi olmaksızın avukat atanır, suçun alt sınırı 5 yıldan az ise kişinin istemine bağlıdır. Kişi de bu hakkını bilmiyorsa, avukatsız şekilde ifadesi alınabiliyor. Biz Batman’da bununla ilgili bilgilendirici eğitimler vereceğiz. Adliye içindeki çalışma şartlarımızı iyileştirecek girişimlerimiz olacak. Baro Bültenimiz daha düzenli çıkarılacak. Baromuzun üst katında boş olarak duran salona kreş açabiliriz. Gercüş İlçesi, idari olarak Batman’a bağlı olmasına rağmen yıllardır CMK hizmeti açısından Midyat’a bağlı. Biz yönetime gelirsek, Batman’a bağlamak için girişimde bulunacağız. Batman’a bağlandığında meslektaşlarımız hem Gercüş Halkıyla daha iyi dayanışma içine girebilecek hem de meslektaşlarımıza yeni bir çalışma alanı açılmış olacak”