Bu hafta polikliniğimde ilk kez gördüğüm ve tanısını koyduğum çok nadir bir durumu paylaşmak istiyorum. Situs İnversus Totalis, tüm iç organların ters yerleşimli olması durumudur. Yani kalp sağda, dalak sağda ve karaciğer solda, apendiks (apandisit sırasında iltihaplanan bölüm) soldadır. Yaklaşık 20.000 doğumda bir görülmektedir.
Çoğu kez atlanabilen, herhangi bir sağlık problemi yaratmayan, hatta çoğunlukla bazı tarama ve rutin kontroller sırasında tesadüfi bulunan bir durum. Askerlik muayeneleri veya başkaca bir sağlık problemi ile ilgilenirken ve çoğunlukla da yetişkin dönemlerde saptanır. Aslında bu durum, Situs İnversus Totalis'in kişinin hayatını olumsuz etkileyecek bir durum olmadığını da göstermektedir. Bu hastaları (belki de hastalık dememek lazım), bir kısmında bazı sendromlarla beraber görülebilmeleri nedeniyle (Kartagener Sendromu gibi), biz çocuk doktorları tekrarlayan akciğer enfeksiyonları açısından izliyoruz.
Yetişkin dönemde de az da olsa üreme fonksiyonları açısından takip edilebilir. Fakat asıl önemli olan, böyle bir durumun aile bireyleri tarafından farkındalığıdır. Çünkü acil bir durum oluştuğunda ve hızlı müdahale gereken bazı durumlarda bu hastaların iç organlarının ters yerleşimli olduğu, müdahalede bulunacak ekibe bildirilmelidir. Bunun dışında düzenli takipte kalındığı sürece hiçbir sağlık problemi oluşturmaz. Hastam iki aylık ve ilk kez poliklinikte gördüm.
Muayene sırasında kalp seslerinin sağdan daha net duyulduğunu fark etmem üzerine kalp doktorumuza yönlendirdim ve hastaya Situsİnversus Totalis tanısı aldı. Benden önce hastayı değerlendiren çok değerli kadın doğum ve çocuk doktorları elbette hata yapmadılar, çünkü çok çok nadir görülen bir durum. Fakat hem bu tarz nadir görülen hastalıkların tanı alabilmesi hem de bebek ve çocuklarımızın yaşam kalitesini koruyabilmek için rutin takiplerimizi (tedbir alarak) ihmal etmeyelim.
Sağlıklı günler dilerim
Uz. Dr. Ahmet ÖZCAN Çocuk Doktoru ve 0-3 Yaş Bebek Uyku Danışmanı Medicalpark Batman Hastanesi