İnternet Gazeteciliği Derneği (TİGAD) Genel Başkanı Okan Geçgel, “Basın Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”a ilişkin Basın İlan Kurumu (BİK) Genel Kurulu tarafından hazırlanan mevzuatın ağır şartlar içerdiğini söyledi. “Anadolu’daki internet medyasının büyük bir çoğunluğu bu şartları karşılayamaz.” diyen Geçgel, “Bu durumda en az iki personel istihdam eden haber siteleri sadece resmî reklamlardan faydalanabilecek. Bu konuda BİK nezdinde görüşmelerimiz devam ediyor. Mevzuatta özellikle Anadolu’daki dijital medyayı gözeten bazı değişiklikler talep ettik. TİGAD bünyesindeki haber siteleri, BİK Genel Kurulu’nun taleplerimizi dikkate alarak mevzuatta gerekli düzenlemeleri yapmalarını bekliyor.” dedi.
TİGAD Genel Başkanı Geçgel, Basın İlan Kurumu’nun (BİK) 13 Ocak’ta yaptığı olağanüstü genel kurul toplantısında, “Resmi İlan Ve Reklam Yönetmeliğinin Kabulüne Dair Yönetim Kurulunun 1 Numaralı Teklifi”nin görüşüldüğünü anımsattı. 7418 sayılı “Basın Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un 18 Ekim 2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlandığını belirten Geçgel, reklamların internet haber sitelerinde Basın İlan Kurumu aracılığıyla yayınlatılması ile resmi ilanların yayını zorunlu kılan hükümlerinin 1 Nisan 2023 tarihinde yürürlüğe gireceğini kaydetti. Kabul edilen kanun sonrası Basın İlan Kurumu Genel Kurulu tarafından yönetmelik ve bir dizi mevzuat düzenlemesi yapıldığını ifade eden Okan Geçgel, bu süreçte yapılan istişarelerde TİGAD’ın da yer aldığını vurguladı.
“İnternet medyasında çalışanlar ‘gazeteci’ olarak tanımlandı”
Geçgel, şöyle devam etti: “7418 sayılı Kanun’la internet haber siteleri, 5187 sayılı Basın Kanunu ile 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kapsamına alındı. Böylece internet medyası çalışanları, yazılı medyada çalışan basın mensupları ile eşit şartlara sahip oldu. 5953 sayılı Kanun’da yapılan değişiklikle; internet haber sitelerinde fikir ve sanat işlerinde ücret karşılığı çalışanlar da ‘gazeteci’ olarak tanımlandı.”
Bu düzenlemelerin ifade özgürlüğü ve haber alma özgürlüğünü kuvvetlendirmek ve sağlıklı bir basın ortamı oluşturmak için yapıldığını belirten TİGAD Genel Başkanı, “Böylece internet haber siteleri süreli yayın kapsamına alındı. Süreli yayınlara benzer şekilde beyanname verilmesi, cezai ve hukuki sorumluluğu, düzeltme ve cevap hakkı, tabii olacakları yargılama usulü düzenlendi.” dedi.
“İnternet medyasının BİK’in ilanlarından yararlanabilmek için bazı şartlar getirildi”
Hazırlanan mevzuatta bazı konuların tam olarak anlaşılamadığını ve internet medyasında bilgi kirliliği oluştuğunu ifade eden Okan Geçgel, “İnternet medyasının BİK’İn ilanlarından yararlanabilmek için bazı şartlar getirildi. Örneğin; internet haber siteleri, kontenjan yerlerine göre 5 kategoriye ayrıldı. Birinci kategoride İstanbul, ikinci kategoride Ankara ve İzmir, diğer kategorilerde de büyükşehirler, büyük iller ve küçük iller yer alıyor.” diye konuştu.
İnternet haber sitelerinin ilan alabilmesi için istihdam etmesi gereken asgari kadrolara ilişkin de kategoriler oluşturulduğunu belirten Geçgel, şu bilgileri paylaştı; “Genel kategoriye giren büyük haber sitelerinin minimum 32 personel çalıştırması gerekiyor. Birinci kategoriye giren haber sitelerinde ise, 15 personel istihdamı zorunlu hale getirildi. İkinci kategoride ise, 12, üçüncü kategoride 8, dördüncü kategoride 6, beşinci kategoride 4 personel istihdam etme zorunluluğu var. İnternet haber sitelerinde yayımlanacak günlük asgari haber sayıları da; kategorilere göre, 240, 100, 80, 50, 40, 30 adet haber olarak sıralanıyor.”
“En az iki personel istihdam eden siteler resmî reklamlardan faydalanabilecek”
Okan Geçgel, BİK’in yayımladığı mevzuatın “Resmî Reklam Yayımlayacak Süreli Yayınlar” bölümündeki hususlara da değindi. İnternet haber sitelerinin resmî reklam yayımlama hakkı kazanabilmeleri için yayımlama taleplerinden itibaren tabi olacakları bekleme sürelerinin 30 gün olduğunu belirten Geçgel, “İnternet haber siteleri resmî reklamlardan yararlanabilmek için, mücbir sebepler ve kanuni kısıtlamalar dışında yayımlarını kesintisiz olarak sürdürmek zorundadır. Asgari fikir işçisi kadrolarında en az 1 sorumlu müdür (yazı işleri müdürü) ve 1 muhabir istihdam edilmesi zorunludur. Her ay en az 30 içerik yayımlamaları zorunludur. İnternet haber sitelerinin içeriklerinde yer alan haber ve köşe yazılarında; tarih ve saat bilgilerinin yer alması şarttır.”
“TİGAD, internet medyasına ‘gazeteci’ kimliği kazandıran bu yasanın temelini atmıştır”
Okan Geçgel, sözlerini şöyle sürdürdü: “TİGAD olarak internet medyasının ‘gazeteci’ olarak tanımlandığı kanunun çıkması için üç yıl boyunca mücadele verdik. Kanunun temel maddelerinden birçoğu, TİGAD’ın önerdiği maddelerdir. Bu açıdan bakıldığında TİGAD, internet medyasına ‘gazeteci’ kimliği kazandıran bu yasanın temelini atmıştır. Talep ettiğimiz düzenlemelerin yasalaşması sürecinde, basınla ilişkili diğer kanunlarda da çeşitli düzenlemeler ve değişiklikler yapıldı. Sonuç olarak kanun taslağı yasalaştıktan sonra Basın İlan Kurumu Genel Kurulu bir mevzuat hazırladı.”
“Mevzuatta özellikle Anadolu’daki dijital medyayı gözeten bazı değişiklikler talep ettik”
Bu mevzuattaki bazı maddelere ilişkin çekinceleri olduğunu ve TİGAD olarak BİK nezdinde yaptıkları görüşmelerde bazı maddelere şerh koyduklarını vurgulayan Geçgel, sözlerini şöyle tamamladı: “BİK yöneticileri ile yaptığımız görüşmelerde, TİGAD üyesi internet haber siteleri sahiplerinin ve diğer haber portallarının şikayetleri ilettik. Özellikle resmi ilanlardan yararlanmak isteyen haber siteleri için sunulan şartların ağırlığını dile getirdik. Anadolu’daki internet medyasının büyük bir çoğunluğu bu şartları karşılayamaz. Bu durumda en az iki personel istihdam eden haber siteleri sadece resmî reklamlardan faydalanabilecek. Bu konuda BİK nezdinde görüşmelerimiz devam ediyor. Mevzuatta özellikle Anadolu’daki dijital medyayı gözeten bazı değişiklikler talep ettik. TİGAD bünyesindeki haber siteleri, BİK Genel Kurulu’nun taleplerimizi dikkate alarak mevzuatta gerekli düzenlemeleri yapmalarını bekliyor.”