Sağlık Bilimleri Üniversitesi Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Yusuf Emre Gürel, hipertansiyonun, kontrol altına alınmadığı takdirde kalp krizi, inme, kalp, böbrek yetmezliği, görme bozuklukları ve aort damarında genişleme, yırtılma gibi önemli rahatsızlıkların tetikleyicisi olabildiğini belirterek, "Yaz aylarında görülen sıcak hava, artmış nem ile de birleşince hipertansiyon hastaları için birtakım riskler oluşturmaktadır." dedi.
Doç. Dr. Gürel, yaptığı açıklamada, hipertansiyonun tüm dünyada 1,5 milyar insanı etkilediğini ve bu sayının giderek arttığı söyledi.
Çoğunlukla genetik faktörlere bağlı olarak gelişen ciddi bir halk sağlığı problemi olan hipertansiyonun, 60 yaşın üzerinde her iki kişiden birinde görüldüğünü ifade eden Gürel, hastalığın kontrol altına alınmaması halinde ciddi sağlık sorunlarına neden olabileceğini dile getirerek, şunları anlattı:
"Hipertansiyon, kontrol altına alınmadığı takdirde kalp krizi, inme (felç), kalp, böbrek yetmezliği, görme bozuklukları ve aort damarında genişleme, yırtılma gibi önemli rahatsızlıkların tetikleyicisi olabilmektedir. Yaz aylarında görülen sıcak hava, artmış nem ile de birleşince hipertansiyon hastaları için birtakım riskler oluşturmaktadır.
Vücut ısısını dengeleyen en önemli mekanizmalardan biri cildin kan dolaşımıdır. Sıcak havada cildi besleyen damarlar genişleyerek vücut ısısını yükselmekten korumaya çalışırlar. Ama bu durum da özellikle yeterli sıvı almayan bireylerde kan basıncını düşürerek, hayati organlara giden kan akımının azalmasına yol açabilir. Diğer taraftan sıcakların oluşturduğu uyarıcı etki ve adrenerjik deşarj nedeniyle sıcağa bağlı tansiyon yükselmesi de görülebilir. Alınacak uygun önlemler ile hipertansiyon hastalarının yaz dönemini sorunsuz atlatmaları ya da riski en aza indirmeleri mümkündür."
Yazı rahat geçirmek için bu uyarılara dikkat
Gürel, hipertansiyon hastalarının yaz aylarında dikkat etmesi gereken hususlara ilişkin de şu bilgileri verdi:
"- Bol sıvı tüketmek: Sıcak ve nemli hava, terlemeyle birlikte vücuttan su ve minerallerin kaybına ve dolayısıyla kanın akışkanlığının azalmasına ve koyulaşmasına yol açmaktadır. Bu nedenle yaz aylarında günde en az 2 litre su içilmelidir. Gazlı içecekler ve meyve konsantreleri suyun yerini tutmaz, su yerine tüketilmemelidir. Ayrıca idrar söktürücü ilaç kullanan hastalarda bu ilaçlar yaz aylarında ciddi tansiyon düşüklüğüne neden olabileceğinden, yaz başında doktor ile görüşerek ilaç dozu ayarlanmalıdır. Yine idrar söktürücü özelliği olan çay ve kahve gibi kafein içeren içeceklerin tüketimi de bu dönemde sınırlandırılmalıdır.
- Güneşten korunmak: Güneş ışınlarının yeryüzüne en dik ulaştığı saat 10.00-15.00 arası mümkünse dışarı çıkılmamalı, mecbur kalınırsa gölge alanlar tercih edilmeli, açık renkli ve rahat giysiler tercih edilmelidir. Yaz mevsimine uygun hava alabilen ayakkabılar giyilmeli ve uygun bir şapka ile baş bölgesi korunmalıdır.
- Sigara ve alkolü bırakmak: Sigara ve alkolden uzak durulmalıdır. Sigara zehirli maddelerin birikimi nedeniyle damar duvarının esnekliğini kaybetmesine neden olarak hipertansiyonda tedaviyi zorlaştırır. Alkol ise karaciğer yetmezliği ve ciddi tansiyon düşüklüğüne yol açarak hayatı tehdit eden durumlara yol açabilir.
- Sağlıklı beslenmek: Yaz aylarında dengeli beslenmeye dikkat edilmelidir. Tuz kısıtlaması yapılmalı (günde 5 gramı geçmemeli), yemeklere tuz ilave edilmemelidir. Yemeklerde tam buğday ya da tam tahıl içeren yiyecekler, meyve ve yeşil yapraklı sebze gibi sindirimi kolay olan lifli ve posalı gıdalar ve balık tüketilmeli, çok şekerli yiyeceklerden ve işlenmiş gıdalardan uzak durulmalıdır. Hayvansal proteinlerden ziyade bitkisel proteinler tercih edilmelidir.
- Egzersiz yapmak ve kilo vermek: Düzenli egzersiz yapılmalı ve kilo verilmelidir. Önerilen egzersizlerin başında gelen yürüyüş, güneşin etkisinin zayıf olduğu, ya sabah serin saatlerde ya da akşam üstü saatlerde yapılmalı, yemekten hemen sonra yapılmamalıdır. Aşırı efordan özellikle sıcak saatlerde kaçınılmalıdır. Düzenli, doğru zamanda ve yeterli miktarda yapılan egzersizin kalp ve damar sağlığı için olumlu etkileri olduğu gösterilmiştir. Her bireyin egzersiz kapasitesi ve hastalığı farklı derecelerde olduğu için egzersizin miktarı da bir hekim kontrolünden sonra kişiye özel olarak belirlenmelidir.
- Sıcak veya soğuk duşa dikkat: Hipertansiyonu olan bireyler yaz aylarında soğuk ya da sıcak duş alma ile ilgili dikkatli olmalıdır. Soğuk duş damarların kasılmasına ve tansiyonun bir miktar yükselmesine neden olacağından kan basıncını artıracaktır, bu nedenle kontrolsüz tansiyonu olanlarda önerilmemektedir. Sıcak duş ise damarları genişleteceği için yeterince sıvı almayan ya da idrar söktürücü kullanan hastalarda tansiyon değerlerinin aşırı düşmesine yol açabilmektedir.
- İlaç tedavisini aksatmamak: Hipertansiyon çoğu zaman herhangi bir şikayete yol açmayan bir hastalık olduğundan genellikle hastalar kan basıncı değişikliklerinin farkına varamaz. Bu nedenle yaz boyunca hekimin uygun gördüğü ilaç tedavisi kesinlikle aksatılmamalı, uygun bir cihazla düzenli tansiyon ölçümü yapılmalı, kan basıncında ani yükselme, ani düşüş ve ani başlangıçlı baş ağrısı gibi durumlarda mutlaka hekime başvurulmalıdır."