Bankalar bu zorlu süreçte esnafa, iş insanlarına teminatlar ve krediler için bin bir bahane öne sürüyor. Herhangi bir ihaleye girecekseniz sizden öncelikle istenen şartlar arasında teminat bulunmaktadır. Teminat mektubu, bankaların gerçek ya da tüzel kişi olmak üzere müşterilerine verdiği güvence belgesidir. Bu belge yüklenilen işin belirlenen şartlarda yapılacağını ya da alınan borcun belirlenen sürede ödeneceğini teminatı kapsamında güvence altına alınmasını sağlar. Bu teminat mektubunu alabilmek için de kredi notunuzun iyi olması ve skor puanlarınızın talep ettiğiniz teminat miktarını karşılayacak düzeyde olması gerekmektedir. Yani teminatınız yoksa iş bitirmeleriniz de, tecrübeniz de vereceğiniz en ekonomik teklifte hiçbir işe yaramıyor. Her teminat için öncelikle mektubu alacağınız banka müşterisi olmanız ve bankada teminatınızın karşılığında da teminatınızın bulunması gerekmektedir. Her teminat mektubunun tabi süresi ve miktarına göre bir de maliyeti vardır. Yani teminat işi bankalar için ciddi bir kazanç kapısı olmuş. Bankaların ihaleler için verecekleri geçici, kesin ve avans teminat mektupları için ya bankada nakdi paranız veya ipotekli bir mülkünüzün olması gerekir. Krediler için de benzer prosedürler söz konusu. Ya sabit geliri veya serveti olan biri size kefil olacak veya sizin aldığınız kredi miktarı kadar belgelemek usulü ile varlıklarınız olması gerekir. Ne kadar güvenilir ve sağlam olursanız olun, banka kendisini güvenceye almadığı sürece bu durumunuz bir işe yaramaz. Bir de son zamanlarda kredi skoru diye yeni bir bahane bulmuşlar kendilerine. Kredi veya teminat mektubu vermek istemedikleri kişi veya firma için güya kredi geçmişine ve çeşitli risk faktörlerine bakılarak kredi skorunu belirliyorlar önce. Geçmişte kullandığınız tüm kredi bilgileri, ne kadar kredi kullandığınız, ne kadar zamanda ödediğiniz, bunları öderken herhangi bir düzensizlik yapıp yapmadığınız örneğin, gecikmeler, takibe düşmüş krediler ve bunlarla ilgili bütün bilgiler, merkezi bir kredi kayıt bürosunda sizin adınıza tutulduğundan bir tuşla hemen durumunuzu öğrenebiliyorlar. Bir banka sizin için bir kredi kararı almışsa hemen haberdar oluyorlar. Elde edilen verilerle de bir kredi skor hesaplanıyor ve eğer kredi skorunuz düşük ise başvurunuza olumsuz yanıt alıyorsunuz. Son zamanlarda şehrimizde bankalara başvurularına karşılık olumsuz cevabı alan birçok kişi, farklı seçeneklere yöneliyor. Skor puanı sadece teminat mektupları ve krediler için geçerli değil, en basitinden aylık limiti 2-3 bin TL olan kredi kartları için de geçerlidir. Kredi kartı günümüz ekonomik koşullarında ve özellikle maddi sıkıntı yaşayıp ay sonunu zor getirebilenler içi can simididir. Ama birçok banka var olan kredi kartlarının bir kısmını iptal ederken, yeni kredi kartları vermekte de binbir zorluk çıkarıyorlar. Bu yüzden bankalar birçok kişiyi mağdur ediyor. Banka mağdurlarının bir kısmı da bu durumda son çare olarak tefecilere başvuruyor. Kısacası bankaların zor kriter ve tutumları, insanları tefecilerin pençesine düşürüyor. Nasıl olsa tefecilere skor puanın bir önemi yok, onlar vade farkına bakarlar sadece. Kredi kartı, nakit para veya teminat mektubu alamayanlar da mecburen tefeciler ne deseler kabul ediyorlar. Bankaların keyfi tutumu ve akıl almaz uygulamaları resmen müşteriyi bıktıracak düzeyde. Bu uygulamalar has Batmanlıya özel bir durumudur, onu da bilemiyoruz doğrusu. Esnaf Odaları, İşadamları Dernekleri, Ticaret Sanayi Odası ve siyasi partiler, bankaları bu yanlış uygulamalarından dolayı ciddi ciddi uyarmaları gerekir. Hatta gerekirse katı kurallar uygulayan bankaların deşifre edilip protesto edilmesi gerekir. Yoksa birçok insan, kredi ve teminatlar konusunda mağdur olacak.