Ekonomi değince akla gelen ilk başlık işsizlik ve istihdamdır.
Hatırlayanlarınız var mı bilmiyorum. TÜİK’in 1 Temmuz 2014 tarihinde yayınladığı bir istatistikte Batman işsizlik oranı en yüksek illerin en başında, yüzde 23,4 işsizlik oranı ile birinci sıradaydı.
Yine en düşük işgücü istihdam oranı ile bütün illerin en başında 23,7 oranıyla Batman ilk sırayı kimseye kaptırmamıştı. Hatta Ardahan yüksek istihdam oranıyla ilk sırayı alınca “Maliye Bakanının Batmanlı olması Ardahan için büyük şans” diye de başlık atmıştım.
Yine o zaman ki istatistiklere göre; işgücüne katılma oranı en yüksek il Ardahan, en düşük il Batman çıkmıştı. Vay benim bahtı kara memleketim, Bakanın var lakin görenin yok.
O günden bu yana ne değişti neler oldu bilemiyorum. TUİK’e sormak lazım. Elimiz TUİK’e yetişemeyince biz de İŞKUR Batman İl Müdürüne soralım dedik. Fakat belli ki külyutmaz gazeteciye pabuç bırakmaz bir müdürümüz var. Adama sorduğu soruyu unutturacak denli profesyonel biri. Ne sorsak bir anısıyla taçlandırıp cevabını konuyu istediği yere çekip sizi de peşinden sürükleyen biri. Boşuna değil, Hayat Yayınlarından çıkmış İş Koçu adlı kitabın yazarıyla muhatapsınız.
Hal böyle olunca gazetecinin de işine koçluk edip suya götürüp susuz getirebiliyor. İŞKUR Batman İl Müdürü Besim Eviz’le ne konuştuk ne sorduk ne söyledi hatırlamıyorum. Bence politikacı olabilecek bir insan. Hani ne sorsanız söylemek istediğini söyleyip, sorduğunuzun o olduğuna sizi ikna edebilecek biri. Besim Bey Fen Edebiyat mezunu, iki kitap yazmış üçüncüye hazırlanıyor.
İlki “İş’te Aşkın Gücü” ikincisi ise “İş Koçu” üçüncüsüne dair ise ilginç iş öykülerinden oluşacağını söylüyor Besim Bey.
Besim Beyin etkisi hala üstümde olacak ki esas konudan uzaklaşıp duruyorum. İŞKUR’a ilk ve en çok ne sorulur? İşsizlik tabi ki. Kaç işsizimiz var? “Kurumumuza kayıtlı 25 bin 44 işsizimiz var. 233 kişiye işsizlik maaşı veriyoruz” Sosyal devlet dediğin budur işte. Yüzde bir bile değil. Kişiyi ataletten korur, öyle kolay kolay işsizlik maaşınızı vermez ama ne yapar her çalışanın maaşından kesintiyi yapar.
İşsiz kaldığınızda işsizlik maaşı vermemek için bin dereden su getirir. Verecek olsa o da öyle bir yıl işsizlik maaşı almayı beklemeyin, 3 bilemediniz 8 en fazla 10 ay işsizlik maaşı alabilirsiniz öyle aman aman bi para da değil taş çatlasa 500 lira. 3 aylık süreçte, Batman’daki işverenlerden 2 bin 100 açık iş talebi aldıklarını belirten Eviz, sadece 114 talebi karşıladıklarını çünkü aranılan vasıfta eleman bulunmadığını belirtiyor.
6 aya kadar bu işçilerin ücretlerini, sağlık sigortalarını, iş kazası sigortalarını ödemelerine ve işçilerin cebine, müdür beyin kendi ifadesiyle, “harçlık” koymalarına rağmen 2 bin 100 açık işçi talebinin 114’ünü karşılayabildiklerini anlamış değilim. İşveren ve işçi açısından bu kadar cazip tekliflerin neden bu denli düşük oranda değerlendirilebildiğini anlamak mümkün değil.
Hani İŞKUR personeli mi az deseniz, o da değil “2012’de geldiğimde 6 personel vardı, şu anda 52 personelim var. Sadece 7 İş ve Meslek Danışmanı vardı.
Şu anda 52 personelden 28’i danışmandır. Kurumda dahi istihdamı arttırdım” diyor Müdür Bey. Pardon ama “dahi” ifadesi yanlış kullanılmış sanki. Başka nerde istihdamı arttırdık ki “kurumda dahi” diyebiliyoruz. 3. kitabında ise iş arayanların öykülerine yer vermek istediğini açıklayan Eviz, sohbetimiz boyunca bizi henüz şirazeye tutturulmamış o öykülerde gezdirip durdu. İş arama teknikleri, iş arama becerileri vs. İş bulduran kurduran kim?
İŞKUR, peki kaç kişiye mesela kaç engelliye iş kurdurduk bu sene 400 mü 40 mı? Maalesef değil sadece 4 engelliye iş kurdurabilmiş 36 bin liralık hibeyle. Bu bahse konu edilebilecek bir başarı mıdır dersiniz? 2012 yılında İŞKUR’un işveren desteğinin 750 bin lira olduğu bunun 11 milyona çıkarıldığını söylüyor Besim Bey.
Bu kaynak nereye harcanıyor “işverenlere işbaşı eğitim programına, istihdam garantili kurslara, halk eğitim merkezlerinde özellikle bayanlara ve engellilere yönelik meslek edindirme kurslarına ayırıyoruz” Bu kaynağın aktarıldığı işveren ve kurslar ve seminerlerde sonuç itibariyle kaç kişi işe kavuşturuldu? Esas soru budur. Ve bu sorunun cevabının öyle tek haneli sayılarla açıklanması komiktir.