İster erken seçim deyin ister yenilenmiş seçim deyin; ne derseniz deyin Milletvekili genel seçimlerine tamı tamına iki ay kaldı.
İşin ilginç yanı pek çok açıdan hala emekleyen demokrasi geçmişimizdeki en ilginç seçimlerden biri bu seçim olacak ve tarih bunu yazacak.
Elbette 7 Haziran günü kesinleşen ama son birkaç günde resmileşen 1 Kasım’da yapılacak seçimde politika ile iştigal eden herkesi ve en çok da milletvekili aday adaylarını büyük bir heyecan sardı artık.
Yine 7 Haziran seçimlerinde Milletvekili seçilmiş ama 1 Kasım seçimleri sonundaki siyasi akıbetlerini merak eden 550 Milletvekili listelerde yer alıp almayacağını endişe ve ümit arasında bir yerlerde bekliyor.
Kimsenin yeri garanti değil, herhangi bir kimse de milletvekili olabilir.
Ankara’nın siyasi kulisleri toz duman içinde.
Başkentteki siyasi parti genel merkezlerinin nabzını uzaktan da olsa tutmaya çalıştım.
Bazı sorulara cevaplar arayalım.
İlk soru şu; Erken seçimde kimler milletvekili aday listelerine girebilecek?
Öncelikle HDP ve MHP listelerinde büyük bir değişim olmayacağını söyleyebiliriz.
1 Kasım’a bir birine taban tabana zıt ve adeta siyasi düşman olan her iki partinin üzerinde birleştiği yegane konu 7 Hazirandaki listelerle 1 Kasıma gitmek. Elbette birbirlerinden habersiz ve ilkesel olarak…
MHP’de AK Parti’den atılan golle Bakanlığı kabul ettiği için ihraç edilen Tuğrul Türkeş yerine üst düzey bir bürokratın geleceği söyleniyor. Bu aşamada emin olamadığım için isim anmak istemiyorum ama eski merkez başkanı Durmuş Yılmaz veya Ekmeleddin İhsanoğlu gibi bir etki oluşturabilecek bozulan moralleri toparlayabilecek bir isimden söz ediliyor.
HDP ise 7 Haziran listesini aynen koruyacak ama sadece isimleri koruyacak. Büyük bir olasılıkla da isimler sıralama ve şehir bile değiştirebilir.
En radikal değişim AK Partide olacak.
***
Eşyanın tabiatı icabı bu da son derece normal. Çünkü ülkenin son 13 yılına damga vurmuş ve bu sürede her açıdan tek söz sahibi olabilmeyi becerebilmiş, Türk siyasi tarihine karizmatik bir lider armağan edebilmiş ancak son seçimde yapılan ölümcül hataları nedeniyle hiç de alışık olunmayan şekilde en az 10 puan yitirmiş bir iktidar partisinden söz ediyoruz.
Haliyle 7 Haziranda hayal kırıklığına uğramış partinin 7 Haziran ve benzerini yaşamaması için ince eleyip sık dokuması lazım. Bu seçim ya AKP için yok olmanın gerçek anlamda başlangıcı ya da fetret devrinin sonu olacak. AKP 1 puan dahi düşse aşağı yönlü eğilim sürecektir ancak bırakın arttırmayı 7 Haziranı muhafaza edebilse fetret devri öyle veya böyle atlatılacaktır.
Dolayısıyla bu gözle bakıldığında en radikal değişimin AK Parti’de olması şaşırtıcı olmaz.
Özellikle çok oy kaybı yaşayan Batman dahil Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgelerinde daha farklı isimlerle seçime gitmeye hazırlanan AK Parti şimdiden el altından araştırma çalışmasına başlamış durumda.
AK Parti listelerinin en önemli belirleyicisi yapılacak Genel Kongre.
Kongrede AK Parti genel merkez yönetiminde çok değişiklik yaşanacak.
Yine 3 dönem sınırlamasına takılan Milletvekillerinin 1 Kasım seçimlerinde aday olmaları sağlandı. Bu gerçekleşirse Batman 1. Sıra için Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in adı güçlü bir şekilde dillendiriliyor. Yine Diyarbakır listelerinde şaşırtıcı birçok isim görebiliriz. Mehdi Eker kesin gibi.
Batman’da AK Parti listesi açıklandığında çok ciddi bir değişiklikler hiç şaşırtıcı olmayacak.
AK Parti bölgede şu anda güçlü, nüfuz sahibi ve halkta bir karşılığı olan potansiyel adayların kimler olduğunu araştırmaya başladı. Kapalı ve gizli görüşmelerle temaslar, nabız yoklamaları ve ön teklifler de yapılıyor bir yandan.
Yine % 10 barajına HDP’nin nasıl takılacağı, HDP oylarının nasıl azaltılacağı üzerinde ciddi araştırmalar yapılıyor.
Ayrıca kabineye dışarıdan alınan birçok ismin AK Parti listelerinde yer alıp Milletvekili yapılacağı yapana atılmaması gereken bir iddia…
Bu arada MHP oylarını AK Partiye kazandırmaya yönelik yeni MHP kökenliler büyük illerdeki listelerde yer alabilir.
CHP ise bölgede hemen hemen hiç olmadığı için aday bulmakta zorlanacak ve sadece listeye isim yazabilme derdinde. Tabi seçim sonuçları haritası üzerinde HDP rengi ile boyalı alanlarda MHP de aynı dertle uğraşmıyor değil.
CHP batıdaki önseçimi kazanan isimleri aynen koruyacak sadece kontenjan olarak kullanılan isimler arasında bir değişim bekleniyor. Bu açıdan liste savaşı kontenjan isimler üzerinde yoğunlaşıyor. Fakat en son ve güvenilir bir kaynağımdan aldığım bilgiye göre; yaptığı erken hamle ile siyasi geleceğini büyük riske atan eski Müftü İhsan Özkes hariç 131 vekilin tekrar meclise taşınması ana ekseni üzerinde hareket eden bir strateji takip ediliyor.
Ama CHP’nin batıdaki Kürt oylarını almak için Kürt kökenli adayları Ankara, İzmir ve İstanbul’da kontenjandan listeye koymaya çalışacağı da güçlü bir kulis bilgisi onu da söyleyeyim.
***
Gelelim ikinci soruya; Siyasi parti liderleri miting meydanlarında halka neler anlatacak?
Öncelikle Siyasi Parti Genel başkanları halka neden erken seçime gidildiğini, koalisyonun hangi gerekçelerle kurulmadığını anlatacak.
AK Parti elinden gelen her alternatifi kullandığını ama diğer partilerin özellikle MHP’nin mızıkçılık yaptığını CHP ile uzun süreli bir hükümet kuramayacaklarını anlatırken CHP ve MHP sarayı sorumlu tutacak.
Ankara’da en çok konuşulan konu ise erken seçim hükümetinde yer alacak HDP’in mitinglerde neler söyleyeceği.
Tahmin edilen konu ise çatışmaların durması isteği, silahların susması çağrısı barış ve kardeşlik temasının HDP tarafından işleneceği.
Siyasi Parti liderlerin ve Milletvekili adaylarının söylemine halkın bakış açısı çok önemli.
Seçime daha uzun bir süre var, her an toplumun bakış açısı değişebilir ve bu değişim yaşayacağımız olaylara ve liderlerin tavrına bağlı olacak.
***
Üçüncü soru ise: Erken seçim hükümetinin seçim öncesi icraatlarının seçime etkileri neler olacak?
Kısa süreli hükümetinin icraatının erken seçime önemli bir etkisi olmaz.
Özellikle bürokrat atamalarında ciddi bir değişim olmaz.
Yatırımlarda yeni bir durum mümkün değil.
CHP ve MHP bakanlık teklifini ret ettiğinden dolayı tarafsızlardan atanacak bakanların da etkili bir icraat yapması söz konusu değil.
***
Son soru ise; partilerin kullanacağı sloganların neler olabileceğine bakalım.
AK Parti özellikle istikrara vurgu yaparak tek başına iktidar için seçmenden oy isteyecek.
Yine çözüm süreci ile ilgili topluma mesajları verecek. Nitekim hakkıdır çünkü Çözüm sürecinin mimarı bellidir diğerleri onu takip etmektedir. AK Parti bu günkü şahin politikalarında yumuşamaya gitmezse emin olun gereksiz bir seçime gidilmiş olacaktır.
MHP, AK Partiye vuracak sloganları öne çıkarırken hedefine beş tepeyi yani sarayı koyacak.
CHP farklı bir dil kullanma yolunu seçecek, AK Partiye karşı özenli bir dil kullanıp Sarayı yok sayacak. Sadece Türkiye’nin ekonomik ve dış politikalarındaki sıkıntıyla hayat pahalılığını işleyecek. Çözüm sürecinin devamı mesajı verecek.
HDP ise barış ve kardeşlik vurgusu ile ellerin tetikten çekilmesini dillendirecek.
***
1 Kasım seçimleri siyasetimizdeki ilkleri içinde barındıran ilginç bir seçim olurken sonuçları hepimizin yaşamını çok derinden etkileyecek. Belki de 1 Kasım da yeni bir erken veya yenilenmiş sonuç bile doğurabilecektir.
Beşinci soru Batman Listeleri nasıl şekillenir?
El cevap: bu yazıyı kesin saklayın! ya da yaşı genç olan ve teknoloji, sosyal medya ile arası iyi olan okurlarım retweet yapın, faw’a atın temel şifre şudur:
Bu günden 2 ay sonrası için kehanet yapmak zor ama 2 ay sonrasında bu güne bakınca aslında beklenmeyen pek çok şeyin gerçekleşmiş olduğu görülecek bir seçim olacaktır.