Çocukluktan beri tüm hayatımız başarısızlık korkusu üzerine inşa ediliyor. Başarısız olmanın doğuracağı neticede duyulan endişe başlama, deneme, girişimde bulunma, yola koyulma cesaetimizi kırıyor. Başarıya gösterilen abartılı övgünün zıddı başarısızlığın ayıplanması, utanılmasıdır. İstenilen amaca ulaşılmamanın getireceği dışlanma riskinin doğal sonucu haraketsizliktir, tepki vermemektir, cesaret göstermemektir, başlamaya korkmaktır. Neticede başarısız olmaktır.
Oysa hata yapmadan başarıya ulaşan hiç kimse yoktur.
Tüm başarı hikâyeleri onlarca başarısızlık denemesinden sonra gelmiştir. Robin Sharma bu durumu şöyle açıklıyor:
"Hatalar olmadan başarı olamayacağını fark edene kadar sabrettim ve birçok kez hata yaptım. Kendi zirvenize tırmanmak ne kadar zorsa, zirveye vardığınızda hissettikleriniz o kadar unutulmaz ve harikadır."
Başarısız hikayelerden ilham veren öykülere uzanan onlarca yaşam örnekleri var;
Albert Einstein dört yaşına kadar konuşamadı. Öğretmeni akranlarına göre “yavaş” ve “zihinsel engelli” olarak nitelendirdi. Sonra Görelilik teorisini, atom fiziğinin en ince yanlarını ortaya koydu; fizik ve matematik dünyasının bir numarası olarak görüldü. Kuantum ve evrenin sırlarını keşfetmek bakımından inanılmaz çalışmalar ortaya koyup 1921 Nobel Fizik Ödülünü aldı. Başarısızlık üzerine şöyle diyor:
“Aptallık ve dahilik arasındaki fark; dahiliğin sınırlarının olmasıdır.”
“Hayatında hiç hata yapmamış biri hiç yeni bir şey denememiştir demektir.”
Dünya tarihinin en büyük bilim insanlarından biri olarak gösterilen Thomas Edison, ampulü icat etmeden önce yaklaşık bin kez başarısız oldu. Tam bin kez. Her denemesi bir öğrenme süreci oldu. Edison, "Ben başarısız olmadım. Sadece işe yaramayan bin yol buldum," diyerek kararlılığını sürdürdü ve sonunda modern ampulü icat ederek tüm dünyayı aydınlattı.
Basketbol tarihinin gelmiş geçmiş en iyi oyuncularından biri olan Michael Jordan,
okuldaki ikinci yılında okul takımına girmeye çalışsa da 1,80’lik boyunun kısa görülmesi nedeniyle takımdan çıkarıldı. Günlerce odasından çıkmayıp ağladı. Ama asla pes etmedi, denedi, denedi denedi… Sonra tüm zamanların en iyi basketbolcusu oldu. Kendi hayatını şöyle özetliyor:
"Kariyerim boyunca 9000’den fazla şut kaçırdım ve 300’u aşkın maç kaybettim. En az 26 kritik anda, maçı kazanma görevi bana verildiği halde bunu başaramadım. Özetle diyebiliriz ki kariyerim boyunca sayısız defa başarısız oldum. Kısacası kariyerimdeki başarımı, bahsettiğim bu başarısızlıklara borçluyum.”
Tüm evlerin, iş yerlerinin, otellerin ve kurumların vazgeçilmezi olan ev kadınlarının, temizlik personelinin işini kolaylaştıran elektrikli süpürgenin mucidi olan James Dyson, 15 yılını vakumu icat etmeye adadı. 5 bin 126 başarısız denemenin sonunda günümüzde kullanılan halini yapabildi. 1993 yılında milyon dolarlık teknolojik şirket kurdu. Dyson markası şu an tüm dünyada en çok satılan elektrik süpürgesi oldu. Başarı hikâyesinin altındaki güçlü inancı şöyle tanımlıyor:
“Gercekleştiğini görmek için inatçı bir fikre inanmanız gerekmektedir. Her başarısızlık beni gerçekleştirmeye daha çok yaklaştırdı.”
Günümüzde dünyada kayıtlı kullanıcı sayısı en yüksek siber hizmetler arasında olan ve en çok kullanılan sosyal ağlardan biri olan WhatsApp'ın kurucularından olan Brian Acton, 2009 yılında Facebook ve Twitter’a iş başvurusu reddedildi. 4 yıl sonra arkadaşı Jan Koum ile birlikte WhatsApp'ı kurdu. Yarattığı uygulama o kadar popüler oldu ki bir zamanlar onu reddeden Facebook uygulamasını 16 milyon dolara satın aldı.
Eserleri 350 milyondan fazla satan Stephen King, İlk kitabı Carrie 30 kez reddedildi. “Olumsuz ütopyalari ele alan bilim kurguyla ilgilenmiyoruz. Bu tarz romanlar satmaz” gibi yorumlar aldı. Aldığı olumsuz dönüşler yüzünden yazdıklarını çöpe attı fakat eşi tekrar denemesi için onu cesaretlendirdi.
Eserleri 350 milyondan fazla kopya sattı. Kitaplarının çoğu sinemaya ve çizgi romana uyarlandı. Onlarca ödül aldı. Başarısını çok çalışmasına ve deneyim kazanmasına bağlıyor:
“Yetenek sofra tuzundan ucuzdur. Başarılı insanları, yetenekli insanlardan ayıran özellik çok çalışmalarıdır.”
Hayatı boyunca tek bir resim satan ve onu da arkadaşlarına satan Vincent Van Gogh, yıllarca sinir bozukluğu ve ruh hastalıklarıyla boğuştu. 900’ün üzerinde yağlı boya resmi yaptı. Hep denedi, çok denedi, yılmadı tekrar denedi ve yaptığı eserler dünyanın en değerli ve en pahalı resimleri olarak kabul edildi.
“Resim yapmayı hayal ettim ve hayal ettiğim resmi yaptım. Hiçbir şey yapmamaya cesaretimiz olmasaydı, hayat nasıl olurdu?” diyor.
Şimdi tüm gençlerin elinde kitapları düşmeyen ve milyonlarca satan Joanne Kathleen Rowling, ilk romanını yazmadan önce biten evliliği yüzünden depresyon ve fakirlik içindeydi. 12 yayınevi ilk romanını yayınlamayı reddetti. Bir yıl sonra yayınlamayı kabul eden yayınevi çocuk romanlarıyla az para kazanacağını belirterek kendisine tam zamanlı iş bulmasını önerdi.
Yazdığı Harry Potter serisi 400 milyonun üzerinde kopya satarak tarihte en çok satılan kitap serisi oldu. Dünyada en çok okunan çocuk serisi oldu. Eserleri, Rowling’i tüm dünyada ve Birleşik Krallıkta en zengin kadın yaptı.
Sevgili gençler!
Rowling'in şu sözü daima kulaklarınıza küpe olsun:
“Yeteri kadar cesursanız, her şey mümkün.”
O zaman hata yapmaktan korkmayın. Denemekten vazgeçmeyin. Çünkü her bir başarısız deneme sizi en doğru olana götürecektir. Mühim olan hatalardan ders çıkartıp aynı hataları tekrar tekrar yapmamak ve farklı bir yol deneyerek doğru olan ulaşmaktır. Unutmayın, tüm başarısız hikâyeler, ilham veren başarılı öykülere dönüşecektir.