İsraf, ihtiyaç olmadığı halde tüketmektir. İhtiyacı olmayanı; tüketmek, kullanmak, toplumun ortak kaynaklarını israf etmektir.
Dünya’da mevcut kaynakların dengesiz kullanılmasından dolayı bazı bölgelerde insanlar açlıktan, bazı bölgelerde ise tokluktan ölüyor.
Bir yandan aşırı tüketim sonucu bazı insanlar obez olup spor salonlarında kilo verme derdinde iken, bir deri bir kemik kalmış insanların özellikle çocukların ölümle pençeleşmektedir.
Dinimiz, bu konuda çok güzel kıstaslar koymuştur. Nitekim bir ayeti kerime’de: “Ey Âdemoğulları! Allah'a kulluk olsun diye, yapıp ettiğiniz her işte, kendinize çeki düzen verin, yiyip için, fakat saçıp savurmayın; çünkü Allah savurganları sevmez.”(A’RAF 31) denmektedir.
Kamu kaynakları diğer adıyla amme malı herkesin ortak malı olup hiç kimse: “Param var istediğim şekilde harcarım” deme hakkına sahip değildir.
İslam tarihinde de amme malına gösterilen hassasiyet ile ilgili çok güzel örnekler vardır. Bunlardan en güzellerinden biri de Hz. Ömer’in halife iken yaptığıdır.
Hz Ömer halifelik yaptığı esnada Devlet işlerini yaptığı sırada Devlet’e ait mumu kullanır. Kendi işlerini yaparken ise kendine ait mumu kullanırdı.
Bu örneği neden verdim? Maalesef bugün bırakın mumu, mumdan çok daha büyük kamu malının kişisel harcamalar ile israf edildiğini görüyoruz.
Genel olarak zaten Kamu kaynakları israf edilmektedir. Devlet artık kamu kaynaklarını kontrol altına alma gereği duyuyor.
Tasarruf tedbirleri kapsamında zaman zaman Genelgeler yayınlanmaktadır. Ancak sistematik bir kontrol altına alma ihtiyacı hissedilmektedir.
Kamu kaynaklarının kullanılmasında israf oluşmasın diye yapılan yatırımların Denetim mekanizmaları tarafından değerlendirilerek kontrol altına alınması gerekir.
Kamu daireleri tarafından yapılan yatırım ve işletme harcamalarının mükerrer oluşmalarının nedenini araştırma ve mükerrerleri önleme, denetlenmesi ve kontrol edilmesi gerekli başka bir parametredir.
Aynı iş veya işlerin; mükerrer yapılmasını, yapılan işin verimsizliğinin nedenini, ne kadar süreyle tekrarlandığını, işin yapılmasına neyin sebebiyet verdiğini; oluşturulacak “Merkezi Bilgi Toplama ve Değerlendirme Birimi/Birimleri” tarafından sorgulanması durumunda israflar önlenecektir.
O yüzden Ülkemizin ekonomik kalkınma hamlelerinin başarıya ulaşmasında her türlü Kamu ve Özel Sektörün yaptıkları Yatırım ve İşletme harcamalarının mükerrerliğini önleyici tedbirleri alması önemli rol oynayacaktır.