Sınavların öncesinde, anında ve sonrasında ortaya çıkan aşırı stres ve kaygı, olumsuz sonuçları da beraberinde getiriyor.
Sınav öncesi, sınav anı ve sınav sonrasındaki dönemde en çok karşılaşılan sorunlardan birinin sınav kaygısıdır.
Sınav kaygısının olumsuz düşünceler nedeniyle sınava ya da sınav sonrasında elde edilecek sonuca karşı kaygı duyma durumudur.
YKS öncesi sınav kaygısıyla baş edebilme yolları üzerine adaylara kısa bir öneride bulunmak isterim. Kaygı seviyesini düşürmek ve kontrol altına almak için sınav kaygısıyla etkin baş edebilme yollarının önemlidir.
Olumsuz düşüncelerin kişinin yansıtabileceği performansın altında bir sonuca sebebiyet verebilir.
OLUMLU DÜŞÜNCELERE YÖNELMEK ÖNEMLİ
‘Yapamayacağım, bu sınavı kazanamayacağım, tek bir soruda bu kadar zaman kaybettiysem diğer sorularda da zorlanacağım, X üniversitesini kazanamazsam kimse beni sevmeyecek’ gibi düşüncelerin yerine ‘Gereken emeği gösterdiğimde, yapabileceğim sorulara odaklanırsam bu sınavı kazanabilirim. Bir soruyu yapamamak tüm soruları yanıtlamayacağım anlamına gelmez!’ gibi olumlu düşüncelere yönelmek önemli.
Sınavda beklediğiniz, istediğiniz sonuca ulaşamamak sizin kişiliğinizin tamamına değil, ilgili sınavdaki performansınız ile ilgili olduğu anlamına gelir.
İlgili sınav sonucunda aldığınız sonuç ile bir sonraki sınav sürecinde yapabileceğiniz, yapmamanız gereken ipuçlarını da barındırır.
SINAV ÖNCESİ KENDİNİZİ ZORLAMAYIN
Adaylar fiziksel ve duygusal olarak kendilerini zorlamamalılar.
Sınava doğru adayların tüm konuları bitirecek şekilde planlama yapması da önemli bir durum.
Sınava kalan sürede sadece genel tekrar yapacakları bir çalışma planı yapmış olmaları yararlı olacaktır.
SORULARI SIRAYLA BİRER BİRER ÇÖZÜN
Sınav anında adayların zihni sıklıkla ya daha önce yapamadığı ya da yaparken zorladığı bir soruda takılıyor.
Kimi zaman da tüm soruları hızlıca gözden geçirerek kendisi için güçlük yaratabileceğini varsaydığı sorularla motivasyonu düşüyor.
Bu da kaygının daha çok artmasına yol açıyor.
Ancak sorular bir merdiveni basamak basamak çıkar gibi sırayla birer birer çözüldüğünde ya da zorlandığı soruları daha sonra bakabilirim diye kendisine izin vererek devam ettiğinde kaygı düzeyi azalır.
DİKKATİ ÇABUK DAĞILANLAR İÇİN TEKNİKLER
Sınava hazırlık sürecinde öğrencinin sınav esnasında dikkatini kontrol edebilmesi önemlidir.
Dikkatini kontrol edebilen ve sorulara yoğunlaştırabilen öğrenciler sınav performansı açısından daha verimli olurlar.
Dikkati çabuk dağılan adaylar, endişelerini sınav süresince kontrol altına almaya çalışmalılar.
Bunun için bazı teknikler kullanabilirler.
Örneğin sınavda her bir soruyu önce soru metni, soru kökü, seçenekler gibi küçük birimlere ayırarak okumalarını tavsiye ederim.
Küçük birimleri kendi içinde algıladıktan sonra bütünü tamamlayarak algılamak kolaylaşacaktır.
PEKİ SINAV GÜNÜNDEN ÖNCE NE YAPILMALI?
-Kimliğinizi bulun. Kimliğinizi sınav günü öncesi kolayca bulabileceğiniz ve erişebileceğiniz bir yere konumlandırın.
-Kimliğiniz yeni kimliklerden olsun. Eski kimliklerle sınava girişlerde sıkıntı çıkabiliyor. Bu yüzden lütfen kimliğiniz kart kimliklerinden olsun.
-Sınava Giriş Belgenizin bir çıktısını yanınızda bulundurun. Sınav gününden önce bu çıktıyı almış olun.
-Sınav sabahı ağır yemekler yemeyin. Karnınızı doyurmanıza gerek yok. Tabii ki midenizi de boş bırakmayın. Beyninizi çalıştıracak şekerli gıdaları araştırın ve bulun.
-Uyandığınızdan emin olun. Hem zihninizin açık olduğundan, etrafı algıyabildiğinizi kontrol edin.
-Gerekirse tuvalete gidip rahatlayın. Sınav başladıktan sonra tuvalete giriş çıkış izni olmayacaktır.
-Uyanınca elinizi yüzünüzü yıkayın. Soğuk veya ılık suyla ensenizi hafif ıslatabilirsiniz. Sinirlerinizi harekete geçirecektir.
-Stresli olmadığınızdan emin olun. Açıkçası bunu nasıl başarabileceğinizi biz de bilmiyoruz. Ama senin bunun üstesinden geleceğine inancımız tam!
-Derin nefes alıp verin. Bu stresinizi azaltır. Oksijen miktarınızı arttırır. Beyniniz daha iyi çalışabilir.
-Ailenizdekilerle mutlu bir sabah geçirin. E, bu sınava gitmeden önceki en önemli şey belki de. Sınav nedir ki ? Ailenizle hep mutlu kalın!
Unutmamak gerekir ki, bir sınav sonucuyla kişinin aile ve toplum içerisindeki önem ve değeri değişmez. Kendi değerlerini sınav başarısıyla ilişkilendirmemeliler.
Sınava girecek tüm öğrencilere başarılar diliyorum.