Yazı İşleri Müdürümüz Hatice Türkan ve Yazarımız Recep Kavuş’un sorularını yanıtlayan Eviz, İŞKUR’un pandemi döneminde verdiği destekler, işveren ve iş arayanların talepleri ve sıkıntıları kentte hızla gelişen tekstil sektörünün gelişmesi için atılması gereken adımları açıkladı.
PANDEMİDE BATMAN İŞKUR’A 133 MİLYON TL AKTARILDI
İstihdam kalkanı ile yatırım faaliyetleri ve pandemide destek paketleri yeniden devreye girdi. Pandemi sürecinde Batman'ın ekonomisini, istihdamını korumaya çalıştık. Tekstil sektörü bu süreçte iyi rehabilite oldu. Çünkü pandemide, maske, tıbbi cihaz, tulum üretimi başladı. 30 bine yakın insanın çalıştırıldığı bu sektör, sosyo-ekonomik açıdan kısmen de olsu Batman’ı rahatlattı. Tabi ki iş ofisleri, özel okullar, restoranlar, hizmet sektörü daha sıkıntılı bir dönem yaşadı. Bu sıkıntıyı yaşayanlar kısa çalışma ödenekleri ve nakit ücreti desteklerimizden faydalandırıldı. 9 Bini aşkın insan, kısa çalışma ödeneğinden faydalandı. Kısa çalışma ödeneği şartını taşımayanlar ise nakit ücret desteğimizden faydalandı. pandemi döneminde Batman İŞKUR’a aktarılan kaynak 133 milyon yani eski parayla 133 trilyon oldu” dedi.
PANDEMİDE İSTİHDAMI KORUMAYA ÇALIŞTIK
“Pandemi döneminde desteklerimiz sürerken, projelerimize de devam ettik. Bazı sektörlerde istihdam arttı. Mesela lojistik sektörde, market ve gıda sektörlerinde, medikal malzeme üreten teksircilerde istihdam arttı. Bu konuda Batman ilimiz, Türkiye’de ilkler arasındadır. Bir taraftan da üretimin devam etmesi gerekiyordu. Batman bu manada en iyi sınav veren iller arasında oldu. İşverenlerle yaptığımız işbaşı eğitim programlarımız, Toplu Yararına Çalışma Programı (TYP)’ler devam etti. TYP üzerinden kurumlara güvenlikçi ve temizlikçi alınmasını sağladık. Bu manada İŞKUR, 115 milyon TL bir kaynak harcadı” dedi.
10 ENGELLİ, KENDİ İŞİNİ KURDU
Engelli projelerinin de pandemide devam ettiğini belirten Eviz “Bu projeler hiç durmadı. Yaklaşık 10 proje onaylandı. Engelli bireylerimiz, kendi işini kurdu. 1 milyona yakın bir kaynak ayrıldı” dedi.
ÜRETİM SEKTÖRÜ, KURTARICI ROL OYNAR
Hizmet sektörünün yanında üretim sektörünün de desteklenmesi gerektiğine dikkat çeken Eviz “Evet pandemi döneminde bol şaşaalı kafelerimiz, restoranlarımız yani hizmet sektörünün bir kısmı, ne yazık ki bir darbe yedi ama her zaman söylüyoruz, dar alanların da kurtarıcısı, üretim ekonomisidir. Batman’da sermayeler, paralar, gayrimenkul yatırıma, faiz ve tefe gibi gayrimeşru ekonomik girdilerden çok, üretim ekonomisine kullanılmalıdır. Sanayilerimizi geliştirmeliyiz. Ancak bu şekilde zor zamanlarda kâra geçebiliriz. Bakın pandemide maskelerin, tıbbi tulumların hammaddesi Türkiye’de sadece Antep’te bulunabildi. Antep, bunu fırsata çevirebildi. Bizde de olsaydı, biz de bu süreçte kâra geçebilirdik. Üretim, ihracat ve istihdam demektir” dedi.
İŞKUR TEK BAŞINA NE YAPABİLİR?
Üretim sektöründeki gelişmenin, ilin gelişmesinde önemli bir role sahip olduğunu ifade eden İŞKUR Batman İl Müdürü Besim Eviz “Dar zamanlarda sosyo-ekonomik yapıyı hizmet sektörüyle koruyamayız. Ancak üretim sektörüyle bu yapı korunabilir. bir ilin kalkınması, eğitimiyle, turizmiyle, tarımıyla, tarım sanayisiyle olur. İŞKUR tek başına ne yapabilir?
İşveren yok ise, fabrika yok ise, yatırım yok ise, yatırımcının önü açılmaz ise, İŞKUR ne yapabilir? Bu sorunlar devam ederse işsizlik elbette devam edecektir. Örnek vermek gerekirse, tekstilin önünü açarsak, iplik, kumaş ve boya fabrikalarını açarsak, hammaddeleri tedarik edersek, tekstil 50 bine yakın bir istihdamı Batman’da garantiler” dedi.
GENÇLER, NEDEN İŞ BULAMIYOR?
"Batman’ın işsizlikte ilk sıralarda yer aldığına dair veriler, 10 yıl önceki verilerdir. Batman, işsizlik rakamlarında Şırnak, Siirt, Mardin yani TRC3 illeri grubunda değerlendiriliyor. Bunu her zaman eleştiriyoruz. Bize günde 100 kişi aramaya geliyorsa, emin olun bunun 60’ı iş beğenmeyen grup. Bir kısım gençlerimizde iş beğenmeme sorunu var. Tabi ki bilgisayar mühendisliğini bitirmiş gencimiz, bu alanda çalışmak istiyor. Teknokent kurulsaydı, üniversite ve sanayiciler işbirliği yapsaydı, bu çocuklar buralarda çalışabilirdi. Ama Batman’da bilişim sektörü gelişmemiş, sanayi gelişmemiş. Batmanlı gencimize Diyarbakır’da, Ankara’da, İstanbul’da iş bulduğumuzda da ailesi bırakmıyor. Aile, bir bilgisayar mühendisi yetiştiriyor ama onun Batman dışına çıkmasına izin vermiyor. İnsanlar artık küresel düzeyde işlerde çalışıyor. Bunu aşmak lazım. Bir mühendis, gerekirse uluslar arası düzeyde şirketlerde çalışabilsin. İngiltere, Avustralya’da çalışabilsin. Bizim öyle Batmanlı gençlerimiz de var. Diğer bir sorun da devlet kapısı sendromu. tabi ki daha güvenli ve garantilidir ancak bugün öyle özel sektörler var ki, devlet kurumunda 30 yıllık bir yöneticiden daha fazla maaş garantisi veriyor. Gençlerin bu tür kronikleşmiş sorunları bırakıp, iş bulabilirliklerini, donanımlarını arttırmaları gerekiyor. " dedi
BATMAN’DA KAYITLI İŞSİZ SAYISI 40 BİN
Batman’da 40 bine yakın kayıtlı işsiz olduğunu belirten Eviz “Batman’ın nüfusuna vurduğunuzda yüzde 12’lere denk geliyor. sektörel anlamda iş bulma sıkıntımız var, bunu kabul ediyorum. Bilgisayar mühendisidir, yazılım şirketinde çalışmak istiyor. Yazılım şirketi batman’da 2–3 tane var. Tüpraş, TPAO, belli zamanlarda 5–10–20 personel alıyorsa da bu kentin arz-talebine cevap vermeye yetmiyor. Bir işsizlik var, bunu kabul ediyorum. İşsizlikle mücadelede sadece İŞKUR değil, herkesin elini taşın altına koyup, bu şehirde farklı sektörlerin ve sanayilerin gelişmesine katkı sağlaması gerekiyor” dedi.
BATMAN’DA ORTAKLIK KÜLTÜRÜ İLE FABRİKALAR AÇILABİLİR
Batman’da ortaklık kültürü ile fabrikaların açılması gerektiğine dikkat çeken Eviz “Organize Sanayi Fabrikası’nda yer sorumu var. Altyapı sorunu var. Valimiz şu anda ikinci Organize için araştırma yapıyor. Bunların acilen neticelenmesi için Batmanlı İnsanlar, bürokrasi, yatırımcı, gayrimenkul sahipleri, elini taşın altına koymalı. Bugün bir iplik fabrikası kurulursa, bir bilişim uzmanı gerekecek. Bir kuma fabrikası kurulursa, onlarca yazılımcı alacak, makine mühendisi alacak. Batman’da yüzlerce toptancı var, güç birliği yapıp, bir makarna fabrikası, salça ya da yağ fabrikası neden kurulamıyor? Bankalarda parasını tutanlar var. Ortaklık yapamıyorlar. Oysa insanlar artık uluslar arası şirketler kurup sanayiler kuruyor. Batman’ın sanayisine biz ne katkı verebiliriz diye herkes harekete geçmeli. Çünkü sadece bir kurumun yaptıklarıyla işsizlik sorunu çözülemez” dedi.
GENÇLER, İŞKUR’DAN NASIL İŞ ARAYABİLİR?
İŞKUR üzerinden iş arama tekniğini anlatan Eviz “Artık 7’den 70’e herkes İŞKUR’u biliyor, tanıyor. Çünkü herkese yönelik projeler var. İş arayacak kişi İŞKUR’a kayıtlı olmalı. Sayfamızda iş arayan bölümünde, açık işler bülteni var. Kamu-özel, hangi ilde hangi pozisyonların boş olduğu görülebiliyor. Batman’da ise iş her iş arayanın, bir iş danışmanı var. Danışmanıyla görüşüp, becerilerini ve potansiyelini belirler, açık iş ilanlarına yönlendirilir. İŞKUR aslında işveren ile iş arayan arasında bir köprü görevi görüyor. 2 uzmanımız da gençlere cv doldurma teknikleri, dijital görüşme teknikleri, yüz yüze mülakat eğitimleri veriyor. Çünkü üniversite mezunu işsiz, özgüveni yok ve iş mülakatına gidemiyor. Herkes, iş bulabilirliğini arttırmak için donanımlarını yükseltmek zorunda” dedi.
İŞ ALANLARINI KORUMAK, İŞKUR’UN GÖREVİ
İş alanlarını korumak ve istihdamı arttırmak, İŞKUR’un temel görevi. Bu yüzden işbaşı eğitim programlarımız var. Kişiye asgari ücret vererek, nitelikli ve deneyimli hale gelmesini sağlıyoruz bu projeyle. Batman bu alanda ilk sıralarda. 650 proje yapılmış 2020’de. 6 Bin 164 insan bu programdan yararlanmış. 76 milyon TL bu projeye aktarıldı. İstihdam garantisiz 42 proje yapıldı. Bu projeler ÇATOM, Adem, Mesleki Eğitim Merkezleri üzerinden yapılıyor. Çoğu kadın katılımcı. 62 erkek, 562 kadın faydalanmış. pandemi nedeniyle kurslar kapanınca rakamlar, istenen düzeye ulaşamadı. İstihdam garantili kurslarımız var. Nitelikli iş gücüne dönüştürüp işe yerleştirme projesi. İşsizliği önlemek için. 55 proje var. 1272 kişi faydalanmış. 9 milyon TL kaynak harcanmış. Bu da pandemi nedeniyle rakamlar düşük kaldı.
TYP’de 980 kişi yararlanıyor. 2020 yılında işsizliği önleme ve istihdamı koruma noktasında İŞKUR, bu projeleriyle 8 bin 100 kişiyi desteklemiş. Bütçe olarak 115 milyon TL harcanmış.
TYP’LER DEZAVANTAJA DÖNÜŞMEYE BAŞLADI
Eviz, TYP programlarında şu anda 980 kişinin çalıştığını belirtirken “980 insan, TYP’de çalışıyor. Kurumlarda güvenlik ve temizlik işi yapıyor. TYP’lerin 2021’de devam edecek mi henüz Bakanlıktan bilgi gelmedi. Çünkü bu programın da bazı dezavantajları oluşmaya başladı. Bir kısım insan sadece TYP işi aramaya başladı. Özel sektöre yönelmiyor. Başka işlere yönlendiriyoruz ama TYP bekliyor. Bu tür programlar sosyo-ekonomik daralmalarda sadece geçici iş projeleridir. Kalıcı iş projeleri değildir” dedi.
TEKSTİL, SANAYİLEŞME İÇİN LOKOMOTİF OLABİLİR
Batman’da onlarca tekstil fabrikası, kurumsal ve profesyonel çalışıyor. işçi hakları korunuyor. İşçilerin ek mesailerini ödüyor. Kendi oto kontrollerini ve denetimlerini yapıyorlar. Bizim de denetimlerimiz oluyor. Batman’da iç çamaşır üretip, Amerika’ya gönderen firmalarımız var. Bursa, tekstille Bursa oldu. Denizli öyle. Tekstil, lokomotif görevi görür. Tekstil açılınca iplik fabrikası açılır, kumaş fabrikası açılır, pamuğa rağbet artar. Bu yönde fabrikalar açılır. Makine ve bilişim sanayileri açılır zamanla. Bir lokomotif görevi görür. İşsizliğin yoğun olduğu kentlerde tekstil fabrikaları kurtarıcıdır. İnsan ve emek yoğun sektördür. 100’lerce insan aynı tekstil atölyesinde çalışabiliyor. Ama bir makarna fabrikasında 15–20 insan çalışabilir. Bu yüzden Batman’da herkesin tekstili desteklemesi ve bu sektörün önünü açması gerekiyor” dedi. (Seyithan Çetin)
