AFET RİSKİNİ ORTADAN KALDIRACAK BİR METOT GELİŞTİRİLEMEDİ
Türkiye’de kalitesiz yapıların önünü kesecek ya da afet riskini sıfıra indirecek bir metot geliştirilemediğini belirten Müjdecioğlu “Bunu, depremlerde yaşadığımız depremlerin acı bilânçolarından görebiliyoruz. 2011 Van depremi sonrası çıkarılan 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun da aslında sadece günü kurtarma telaşıydı. Usule uygun bir kanun gibi dursa da esasen depremin yıkıcı, can ve mal kaybına sebebiyet veren ana sorununu ortadan kaldıracak bir yöntem olamadı. Zira dönüşüm yapılan alanların çoğunda aslında statik anlamda sıkıntılı diyebileceğimiz binalar seçilmedi” dedi.
MÜTEAHHİTLERİN İNİSİYATİFİNE BIRAKILMAMALI
Sistemin değişmesi ve kontrol mekanizmasının işleyebileceği mevcut yapılar içinde bina sağlamlık raporlarının hazırlanması gerektiğini belirten Müjdecioğlu “Bu tek başına şahısların veya müteahhitlerin inisiyatifine bırakılamayacak kadar önemli. Deprem gerçeği ülkemizin asla göz ardı edemeyeceği en önemli olgu. Çıkarılan yasalar sözünü ettiğim sorunu ortadan kaldırmaya yönelik gibi dursalar da uygulamada maalesef karşılığı olmayan, gerçekçilikten uzak ve günü kurtarma telaşından başka bir şey değil” dedi.
EKSİK DONATI VE KALİTESİZ BETON KULLANILAN BİNALAR YIKILIYOR
Bina ruhsatlandırma işlemlerinin, birçok mühendislik dalının proje çizimi ve onayıyla olduğunu belirten Müjdecioğlu “Bunlardan statik proje dediğimiz binanın dayanımını belirleyen proje en hassas ve en önemli olanıdır. Statik projedeki bir hata veya projenin sahadaki tatbik şekli, hata kabul etmez. Yıkılan binaların hemen hepsinde gördüğümüz olay ya eksik donatı kullanımı ya kalitesiz beton kullanımı ya da bunların uygulama şeklinden kaynaklandığını anlıyoruz. Özellikle 99 yılından önce şu anda nervürlü demir diye adlandırdığımız yüzeyi pürüzlü demir kullanımının olmaması, kaliteli beton üretiminin tesisini sağlayacak şartların yasalar nezdinde henüz belirlenememiş olması son yıllarda yaşanan depremlerde yıkılan binaların asıl sebebi olarak karşımıza çıkıyor” dedi.
İMAR BARIŞI, ÜLKEYE YAPILABİLECEK EN BÜYÜK KÖTÜLÜKLERDEN BİRİ
İmar Barışını eleştiren Müjdecioğlu “Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği’nde belirlenen bazı kurallar var. Bunlar binaların hasar seviyesini bilimsel olarak tespit edecek standartlar. Kesinlikle sağlıklı bilgi verdiğini düşünmekle birlikte verilerin uygulamada da karşılığının olması kanaatindeyim ancak bazen bilgisizlik, bazen de çaresizlik bu binalarda yaşamı insanlara zorunlu kılabiliyor. İmar barışı ülkeye yapılabilecek en büyük kötülüklerden biri diyebiliriz. Fen ve sanat kurallarına uygun olup olmadığı veya herhangi bir denetim mekanizmasının veya mühendislik hizmetini görmeyen binalara iskân yani yapı kullanma izin belgesi düzenlendi. İmar barışında yöntem en azından yapının imara aykırılığı olsa bile statik anlamda binanın depreme veya diğer türlü afetlere hazırlıklı olabileceği durumda iskân belgesi alabilmeliydi” dedi.
BATMAN, DEPREME HAZIR DEĞİL
Batman’ın, depreme hazırlıklı olmadığını belirten Müjdecioğlu “Batman ülkenin tamamı gibi depreme hazır değil. Kısmen yeni bir şehir olmanın verdiği daha fazla yeni yapı bulundurmanın avantajını yaşıyor diyebiliriz” dedi.
KENTSEL DÖNÜŞÜMDE RİSKLİ BİNALAR YIKILMALI
Kentsel dönüşüm, riskli binaların yıkılıp yapılması şeklinde olması gerekirken maalesef pek uygulanamıyor. Kentsel dönüşümün, kent bazlı, içinde bölgenin sosyolojisini ve psikolojisini, teknik olarak da yapının statiğini, altyapı ve çevre sorunlarını gözeten bir değişim veya dönüşüm şeklinde olması gerekir” dedi.
Haber: Seyithan Çetin