Turgut Özal Bulvarı Yılmaz Güney Sinema Salonu yanındaki binada açılışı yapılan Kürt Yazarlar Derneğine konuk oldum bu hafta.Geçtiğimiz haftalarda Diyarbakır merkezli açılan dernek, çalışmalarına hızlı başladı. Hedeflerini ve amaçlarını kamuoyuna anlatmak için basına ve kurumlara bir takım ziyaretler gerçekleştirdi.Lakin derneği daha yakından tanımak, hedef ve projelerini konuşalım istedik.Dernek Başkanı Faysal Özdemir ile dil üzerine uzun uzadıya bir sohbet gerçekleştirdik.İlk kitap çalışmasını cezaevindeyken yapan Özdemir, derneğin kapısının sadece Kürt yazarlara değil, Arapça, Asurice, Türkçe, kısacası bölgede yaşayan dillerde yazan bütün yazarla açık olduğunu vurguluyor söyleşimiz sırasında.Ve sözlerinin sonuna ekliyor “çok renklilik, zenginliktir” diye...Hedef ve söylemleri ile takdirimi toplayan derneğe çalışmalarında başarı diliyor, siz okurlarıma mutlu ve umutlu haftalar diliyorum...
FAYSAL ÖZDEMİR KİMDİR?
1967’de Siirt’in Kurtalan İlçesinde doğdum. Dindar bir ailenin çocuğuyum. Medreselerde okudum. Medreseden mezun olduktan sonra bir süre imamlık yaptım. Daha sonra imamlığı bırakıp, siyasete girdim. 1992 HEP döneminde cezaevi sürecim oldu. 12 yıl 6 ay ceza aldım. 10 yıl yattım. 2002’de dışarı çıktım. Cezaevi sürecinde ağırlıklı olarak Kürt Dili ve Edebiyatı üzerine çalıştım. Medreselerden gelen Ehmede Xani, Melaye Ciziri, Faqiye Teyran ve Cigerxwin’in yoğun etkisi altında kaldım. Bu Kürt aydınlarının ve filozoflarının izinden gitmek amacıyla kendimi edebiyata verdim. Ve Kürt Yazarlar Derneğinin kuruluşunda aktif olarak yer almaya karar verdim.
TÜRKAN: ŞİMDİYE KADAR KAÇ KİTAP YAZDINIZ?
ÖZDEMİR: İlk kitap çalışmam cezaevinde oldu. Cezaevindeyken 6 kitap yazdım. 2’si kayıp. 2’si yayınlanmış, 2’si ise elimde yayınlanmayı bekliyor. Birini baharda, birini ise sonbaharda yayınlamayı düşünüyorum.
TÜRKAN: KİTAPLARINIZDA DAHA ÇOK HANGİ KONULARI İŞLİYORSUNUZ?
ÖZDEMİR: Kültür ve edebiyata yönelik yazıyorum. Yayınlanan ilk kitabım Rupelên Binaxkırî’de Kürtlerin tarihteki öykülerini, hatta destan niteliğinde olan 15 çirok yazdım. Evine Rojda Yê adlı ikinci kitabımı iki aşk üzerine yazdım. Tarihte gerçekleşen bireysel bir aşk ve ülke aşkını konu aldım. İki aşkı karşılaştırdım.
TÜRKAN: KÜRT YAZARLAR DERNEĞİ HANGİ AMAÇLA KURULDU?
ÖZDEMİR: 2004’de Diyarbakır’da Kürt Yazarlar Derneği kuruldu. Çalışmaları pasif kalmıştı. Son 1 yıldır Diyarbakır’daki dernek aktifleşti. Çalışmalara hızlı bir şekilde başladı. Biz de burada arkadaşlarla birlikte Batman’daki yazarları bir araya getirip bir dernek kurmayı düşündük. Dernek Batman’a has mı kalsın yoksa Diyarbakır’a bağlı Kürt Yazarlar Derneği mi olsun diye tartıştık. Sonucunda kendimizi Batman’a hapsetmek yerine, Diyarbakır Derneğine bağlı kalma ve bölgenin dört parçasına yayılma, dört parçada faaliyet gösterme kararı aldık. Kürt yazarların birçoğu sahipsizdir, daha yeni yeni gelişme safhasındadır. Bu yüzden halktan biraz uzak kaldılar. Kitapları ve düşünceleri halka ulaşmıyordu, halk ile bütünleşemiyorlardı. Bu derneği kurma amacımız, bu yazarları kafelerden evlerinden çıkarıp örgütlü hale getirmek, böylece hem Kürt Dili, Kültürü ve Edebiyatını geliştirmek hem de yazarlarımızı halkla bütünleştirmektir. Bunun için değişik çalışma ve faaliyetler göstereceğiz. Çocuklara özel çiroklar yazıp dağıtacağız. Kısa hikâye ve masallar yazan arkadaşlarımız var. Çizgi film temelinde eserler yazıp hem kitap haline getirmek hem de televizyon kanallarına vermek istiyoruz.
TÜRKAN: DERNEĞİN HEDEFLERİ NELER? NE TÜR ÇALIŞMALAR YÜRÜTECEKSİNİZ?
ÖZDEMİR: Sık sık paneller, konferans ve seminerler düzenleyeceğiz. Söyleşi ve imza günleri yapacağız. Gençleri okumaya çekmek için kampanyalar düzenleyeceğiz. Yine dernek bünyesinde şiir, öykü ve roman atölyeleri açacağız. Dernek olarak hiçbir güce bağlı değiliz. Bir Kürt filozofun, aydın ve yazarlar hakkında sözü vardır. Aydın ve yazarların iki ilkesi vardır der. Birincisi sonuna kadar bağımsız olacak. İkincisi sonuna kadar bağımlı olacak.Bağımsız ilkesi, hiçbir devlete, hiçbir partiye veya kesime bağlı olmayacak, özgür bir düşünceye sahip olacak.Bağımlılık ilkesi ise kendi halkına ülkesine ve gerçeğe sonuna kadar bağımlı olacak.Bu iki ilke evrenseldir. Tüm aydın ve yazarlar için geçerlidir. Ahlak ve etiği budur. Biz de bu şekilde hareket edeceğiz.
TÜRKAN: DERNEĞİN KAÇ ÜYESİ VAR?
ÖZDEMİR: Batman’da 29 üyemiz var. 29 üyeden 3’ü kadın. Kadınlar, yazınsal alanda kendilerini pek geliştiremediler. Ülkemizde ve halkımızın içinde genelde kadınlar bu alanda gelişmemiştir. Yazabilen kadınları daha fazla teşvik edip aramıza katmak da hedeflerimizden biridir. Bu hususta öncelikle kadın yazarlarımızı halk ile bütünleştirmek amacıyla derneğimize bekliyoruz. Çeşitli dernek, sendika, parti, kurumlardaki yazar ve şairler bize gelerek üyeliklerini yaptılar. Kapımız herkese açıktır dedik. Çünkü dil, siyaset üstü bir olgudur. Bu anlayışla hareket ettiğimiz için üye sayımızın gün geçtikçe artacağından kuşkumuz yoktur.
TÜRKAN: DERNEĞE ÜYE OLMAK İSTEYEN YAZAR VEYA ŞAİRLERDE NE TÜR KRİTERLER ARIYORSUNUZ?
ÖZDEMİR: Tüzüğümüzde de belirttiğimiz gibi biz dernek olarak Kürdistan’da yaşayan tüm yazar ve aydınları yanımıza alırız. Kapımız onlara açıktır.Ancak üyelik yapmak isteyen aydın ve yazarlarımızın en az bir kitabının yayınlanmış olması lazım. Kürtçe, Türkçe Arapça olabilir, Asurîce olabilir. Kürdistan’da yaşayan tüm dillerde yazılmış olabilir.Ya da daimi bir köşe yazarı olmalıdır.Şunu önemle belirtmek isterim, Kürt Yazarlar Derneği diyoruz ama biz sadece Kürtlerin değil, Kürdistan’da yaşayan bütün aydın ve yazarların derneği olacağız. Yasak olduğu için Kürdistan yazmadık. Yazın yazılacak kongrede Kürt kelimesi kaldırılacak, Kürdistan yazılacak.Parti, ideoloji, din, mezhep, dil farkı gözetmeksizin bir gül bahçesi gibi her kesimi içimize alıyoruz. Şu anda bile aramızda dindar, demokrat, sosyalist ve ateist olanlar var. Çünkü şunu çok iyi biliyoruz; çok renklilik zenginliktir.
TÜRKAN: DERNEĞİ NASIL FİNANSE EDİYORSUNUZ?
ÖZDEMİR: Kimsenin etkisi altına girmemek için hiç kimseden destek istemedik. Maddi olarak kimseden bir beklenti içerisine girmedik. Sadece biz yazarların desteği ve eş dostun desteği ile ayaktayız. Bağımsız ekonomi bağımsızlık getirir ilkesiyle hareket ediyoruz. Kendi çabalarımızla, ilerde satacağımız kitaplarla derneğe katkı sağlayacağız.
TÜRKAN: OKURLAR KİTAPLARINIZI NEREDE BULABİLİRLER?
ÖZDEMİR: Derneğimize üye arkadaşlarımızın kitaplarını dernek binamızda kuracağımız kütüphanede bulunduracağız. Ayrıca ilerleyen zamanlarda derneğimize üye yazar ve şair arkadaşlarımız için imza günleri düzenleyeceğiz. İsteyenler buradan kitapları bulabilecekler. Tabi birçok arkadaşımızın kitabı İkra ve Bilge Kitap Evleri ile Nuibihar’da da bulunmaktadır.
TÜRKAN: BÖLGE HALKI KÜRTÇEYİ İYİ DÜZEYDE KONUŞMASINA RAĞMEN OKUMA VE YAZMADA İYİ DEĞİL. BU SORUN NASIL AŞILABİLİR?
ÖZDEMİR: Bu sorun tabiî ki genel olarak anadilde eğitim talebini yerine getirmekle aşılabilir. Zaten Kürt dili eğitim dili olmadıkça, bu dilin gelişmesini beklemek hayal olur. En azından devlet anadilde eğitimi vermelidir. Çocuklar kendi dilleriyle büyümelidir. Kürt dilini geliştirmenin tek yolu anadilde eğitimdir. Ve biz yazarlar olarak bunun üzerinde duracak, bu alanda çalışmalar yürüteceğiz.
KÜRTÇE KİTAP YAZMAK İSTEYENLERE NE TAVSİYE EDERSİNİZ?
ÖZDEMİR: Kürtçe kitap yazmak isteyenler önce Kurdi Der gibi bu işi profesyonelce yapan yerlerde dilini geliştirmelidir. Kurs gördükten sonra diğer alanda gereken desteği biz verebiliriz. Bu anlamda destek isteyen arkadaşlarımız bize gelebilirler.
KÜRT YAZAR VE ŞAİRLER OLARAK BATMANLILARA NELER SÖYLEMEK İSTERSİNİZ?
ÖZDEMİR: Ben Batman halkına şunu söylemek istiyorum, Araplar, kendi çocuklarıyla Arapça konuşsunlar. Asurîler kendi çocuklarıyla Asurice konuşsunlar. Kürtler kendi çocuklarıyla Kürtçe konuşsunlar. Çünkü bütün diller kutsaldır. Hiçbir dilin yok olmasını istemeyiz. Her dil, bir bahçedir. Bütün diler geliştirilmelidir. Biz bu amaçla elimizi taşın altına koyduk, kapımız herkese açıktır.