Bakır, “Ülkemizde ve tüm dünyada Hemşireler Günü olarak kutlanan 12 Mayıs, bu yıl bizler için her zamankinden çok daha özel ve anlamlı. Çok daha özel çünkü 2020 yılı tüm dünyada Uluslararası Hemşireler Yılı olarak ilan edildi. Çok daha anlamlı çünkü tüm dünyayı etkisi altına alan COVİD-19 salgınında ülkemizde ve dünyada hemşireler en ön saflarda mücadele ediyor. Türk Hemşireler Derneği de ülkemizi sağlığına kavuşturmamızın önündeki engelleri 20 maddede toplamış ve “2020 yılında 20 hemşirelik sorunu: Toplumumuzun Nitelikli ve Güvenli Sağlık Hizmeti Almasının Önündeki Engeller” başlıklı bir metinle tüm meslektaşlarımız, karar vericiler, politika yapıcılar ve kamuoyu ile paylaşmıştır. Bu metinde yer alan engellerimizi bir kez daha hatırlatmak istiyoruz;
1. Hemşire işgücü planlaması yapılmadan, çok sayıda hemşirelik okulu açılması, ihtiyaç ve
kapasiteyi aşacak sayıda kontenjan ayrılması
2. Hemşirelik okullarına öğretim elemanı olarak hemşirelik dışı (hekim, veteriner, biyolog,
kimyager vb.) akademisyen ataması yapılması
3. Hemşirelik okullarına hemşirelik dışı yönetici atanması
4. Hemşire insan gücü planlamasının doğru ve uygun şekilde yapılmaması, hemşire insan
gücünün dengesiz dağıtımı ve yanlış kullanımı nedenleri ile sağlık kurumlarında yetersiz
sayıda hemşire çalıştırılması, mezuniyet sonrasında ise atama sorunun olması
5. 100 binden fazla hemşire atama beklerken, hemşire açığı var gerekçesi ile hemşire görev,
yetki ve sorumluluklarının diğer sağlık çalışanlarına devredilmesi
6. Fazla mesai, uzun çalışma saatleri ve aşırı iş yüküne bağlı tükenmişlik yaşanması, işten
ayrılmaların ve hemşire devir hızın artması
7. Sertifikalı hemşirelerin kendi alanlarında çalıştırılmaması
8. Koruyucu sağlık hizmetlerinde kilit rol oynayan hemşirelerin, okul hemşireliği ve iş sağlığı
hemşireliği vb. alanlarda istihdam edilmemesi
9. Hemşirelik yönetmeliğinde de tanımlanmış olan diyaliz hemşireliği, halk sağlığı
hemşireliği, iş sağlığı hemşireliği vb. hemşireliğin özel alanlarının yok edilmesi
10. Hemşireler için güvenli çalışma ortamlarının oluşturulmaması
11. Liderlik pozisyonlarına hemşirelere yeterince yer verilmemesi ve yönetim pozisyonlarına
(bakım hizmetleri müdürlüğü, sorumlu hemşire vb.) hemşirelik kanunu ve yönetmeliğine
aykırı olarak liyakat aranmadan ve/veya hemşirelik dışı atamaların yapılması
12. Bazı hastanelerde bakım hizmetleri müdürlüğünün ortadan kaldırılması ve hemşirelik
hizmetlerinin idari hizmetler müdürlüğüne devredilmesi
13. Hemşirelerin, sağlık çalışanlarının şiddetine maruz kalması
14. Sendika ve hastane yöneticilerinin, karar mekanizmalarında sınırlarını aşması,
meslektaşlarımız üzerinde güç kullanması ve baskı oluşturması; meslektaşlarımızın siyasi
görüş ve yaşam tarzlarından dolayı ayrımcılığa ve etik dışı uygulamalara maruz kalması
15. Hemşirelik yasası ve yönetmeliğinin işler kılınmaması, mevzuatın hemşirelik yasa ve
yönetmeliğine göre düzenlenmemesi
16. Elli yılı aşkın bir süredir devam eden Hemşirelikte lisansüstü eğitimine rağmen,
kurumlarda halen uzman hemşirelik kadrosunun olmaması
17. Hemşirelerin mesleki gelişimleri için yeterince desteklenmemesi
18. Hemşirelerin insanca yaşamalarını sağlayan ücret politikalarının olmaması, 3600 ek
göstergenin halen verilmemiş olması ve fiili hizmetin geriye dönük uygulanmaması
19. Türk Hemşireler Birliği’nin kurulması yönündeki tüm çabaların yanıtsız kalması
20. Hemşirelerin, nitelikli ve güvenli hemşirelik hizmetlerinin sunumuna yönelik taleplerinin,
politika yapıcılar, karar vericiler ve yöneticiler tarafından duyulmaması
COVİD-19 salgın süreci, toplumumuza hak ettiği bakımı vermemizin önündeki engellerden
büyük bir kısmını derinleştirmiş ve önümüze başka engeller çıkarmıştır. Bu süreçte
meslektaşlarımız, kişisel koruyucu ekipman ve bunların kullanımı; çalışma ortamı ve
koşulları; hemşirelik mesleğine ait görev, yetki ve sorumluluklar dışında görevlendirmeler
yapılması; psiko-sosyal desteğe ulaşamama ve özlük hakları ile ilgili sorunlarla
karşılaşmışlardır. Meslektaşlarımız, COVİD-19 ile enfekte olmuş ve/veya diğerlerine de
enfeksiyon bulaştırma kaygısı ile aylardır ailelerinden ayrı kalmıştır. Derneğimiz tarafından
meslektaşlarımızın yaşadığı sorunlar ve çözüm önerilerimiz, sistematik olarak raporlanmış ve
Sağlık Bakanlığı’na iletilmiştir. Türk Hemşireler Derneği, her zaman olduğu gibi bu dönemde
de hemşirelerin sesi olmuştur ve her koşulda olmaya devam edecektir.
Hemşireler dünya sağlığında öncü bir ses olabilmek için, dünyanın her yerinde kendilerine
ihtiyaç duyulan her durumda, dikkatle ve özenle mücadelelerini sürdürmektedir. Özellikle
COVİD-19 salgını tüm dünyaya, toplum sağlığının korunmasının, nitelikli ve güvenli sağlık
hizmeti sunulmasının, tüm ticari kaygılardan çok daha elzem ve zorunlu olduğunu
göstermiştir. Bu nedenle hemşirelik mesleğinin niteliğinin artırılması ve önümüzdeki
engellerin kaldırılması için somut adımların bir an önce atılması gerekmektedir.
Mesleğimizi nitelikli bir şekilde yapmada ve toplumuza hak ettiği bakımı vermede
önümüzdeki engelleri kaldırmak için halkımızın, medya organlarının, karar vericilerin ve
politika yapıcıların desteğini bekliyoruz. Toplumumuzun sağlığını geliştirmede öncü bir ses
olmak için, tüm meslektaşlarımızı bizimle bir olmaya davet ediyor, tüm toplumumuza, karar
vericilere ve politika yapıcılara “HEMŞİRELİK ŞİMDİ” diyoruz.” dedi.