İKİNCİ KEZ ÇED OLUMLU KARARI ÇIKTI
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın Batman’ın Sason ilçesi ile Diyarbakır’ın Kulp ilçesi arasında bulunan Zorê Çayı üzerinde Maya Enerji Üretim Şirketi tarafından 67 bin 450 metrekare alanda yapılacak olan Hidroelektrik Enerji Santrali (HES) için ikinci kez ÇED olumlu kararı verdi. Verilen karara karşı Diyarbakır Barosu Kent ve Çevre Komisyonu tarafından Diyarbakır İdare Mahkemesi’ne yürütmenin durdurulması ve iptali için başvuru yapıldı. Baro adına avukat Ahmet İnan’ın başvurusunda HES’in yapılması ile yaşanacak olan tahribata dikkat çekildi.
HES’İN YARATACAĞI TAHRİBAT TEK TEK AÇIKLANDI
HES'in faaliyete geçmesiyle beraber, çay yatağındaki suyun çok büyük bir kısmına özel şirketçe el konulacağı, can suyu denilen az miktarda suyun akışına izin verileceği belirtilirken “ÇED raporunda görüleceği üzere can suyunu hesaplamada ıslak çevre metodu kullanılmıştır. Islak Çevre Metodu’nun kolay olması ve hızlı bir hesaplama yapmaya olanak sağlaması gibi avantajları olmakla beraber metot ile sadece minimum çevresel su ihtiyacı hesaplanabilmektedir. Ancak bu metot hidrobiyologlar tarafından ekolojik tamlığın sürekliliği isteniyorsa önerilmez. Kısa süreli su transferleri için kullanılabilir bir metottur. Zira bu metot, örneğin 49 yıl boyunca bir dilim ekmek ve bir bardak su ile beslenmeyi tarif eder ama ekosistemin neye dönüşeceğini, nasıl etkileneceğini ve bu etkinin şiddetinin ve büyüklüğünün ne olacağına cevap vermemektedir. Batman’da 8,9 hektar, Diyarbakır’da 50,3 hektar olmak üzere toplam 59,2 hektar, mutlak tarım arazisidir ve proje kapsamında yok olacaktır. Sason'un temel geçim kaynağı olan cevizi, üzümü ve meşhur olan çileği yok olma tehlikesine girecektir. Sason ve Kulp ilçelerinin tarım ekonomisinin zarar göreceği açıktır. Arıcılık açısından son derece uygun koşullar olumsuza dönecektir. Tarımsal faaliyet olan arıcılık lokasyonları bakımından projenin çevresel etkileri dikkate alınmamış, bu kapsamda proje özelinde bir araştırma ve değerlendirme yapılmamıştır. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliğince (IUCN) kırmızı listeye alınarak neslinin tükendiğine inanılan, dünyanın en çok aranan 10 balık türü arasında yer alan Batman Bantlı Çöpçü Balığı’ (Paraschistura chrysicristinae) Batman’ın Sason Çayı ve Diyarbakır’ın Sarım Çayı’nda tespit edilmiştir. Dünyadaki biyoçeşitlilik açısından bu kadar önemli bir tespit, neslinin yok olduğu düşünülen ve son görüldüğü tarihten 47 yıl sonra Batman’da ortaya çıkan bu nadir tür, tamamıyla tehlike altında olan Batman Bantlı Çöpçü Balığı hakkında dava konusu proje dosyasında bir tek kelime dahi yoktur” denilerek ÇED olumlu kararının hukuka aykırı olduğuna dikkat çekildi. (Adnan Ayaz/Batman Sonsöz Gazetesi)
