NİHAT EMRAK VE BATMAN SESİ GAZETESİ

1940 yılında Siirt'te dünyaya gözlerini açan Nihat Emrak, bölgede çokça tanınan Şeyh Musa el- Hâlidî’nin soyundandır.

NİHAT EMRAK VE BATMAN SESİ GAZETESİ

Küçük yaşta babası Afifeddin Emrak’ın Bitlis’e vaiz olarak görevlendirmesiyle çocukluğunun bir kısmını burada geçirdi.10 yaşındayken babasının vefatı üzerine annesi Saniye Emrak ve kardeşleri ile birlikte Siirt’e geri döndü. Maddi sıkıntılar yaşayan ailesine, bakma görevini daha çocuk yaşta üstlenen Nihat Emrak, dokumacılık tezgahlarında çırak olarak çalıştı.

Nihat Emrak, 15 yaşına geldiğinde hayatını değiştiren insan ile tanıştı. O dönemde Siirt Demokrat Gazetesi’nin sahibi ve başyazarı Fuat Yazgan, onu himayesine aldı. Gazetecilik alanında yüksek tahsil yapmış ve İstanbul’un çeşitli gazetelerinde tecrübe kazanmış Fuat Yazgan, Nihat Emrak’a bir yandan okuma yazma öğretiyor, diğer yandan gazetecilik mesleğinin inceliklerini anlatıyordu. Siirt Demokrat Gazetesi’nde Mürettip (Harf dizgi kalıp bağlama işçisi) olarak işe başlayan Nihat Emrak, okuma yazma oranın çok düşük olduğu, Türkçe bilenlerin sayısının parmakla gösterilecek kadar az olduğu yıllarda matbaacılığa gönül verdi.

Nihat Emrak, 18 yaşından itibaren bir ömür boyu sürdüreceği gazetecilik ve matbaacılık mesleğini Batman'da sürdürmeye karar verdi. Batman'da matbaanın eksikliğini fark eden Nihat Emrak, 1958 Sonbaharında bir tanıdığın maddi desteği ile o dönemler baskı makinesi görevini gören bir adet "Prova tezgâhı", harf ve kalıp takımı alarak Batman'ın yolunu tuttu. Bu sırada Misbah Yardım tarafından Batman'ın ilk gazetesi olan “Yeni Batman Sesi” gazetesi 5 Eylül 1958 tarihinde çıkmaya başlamıştı.

Nihat Emrak, 2 ay sonra Misbah Yardım ile birlikte bu gazetenin ortağı oldu ve Yeni Batman Sesi gazetesini prova tezgahında basmaya başladılar.

1958 yılında Batman’a gelen Nihat Emrak, Batman’da şu an Birinci Cadde diye adlandırılan perona yakın bir yerde tahta kapılı küçük bir dükkân kiralayarak, yanında getirdiği prova tezgâhı ile yine aynı tarihte Yeni Batman Gazetesi’ni basmaya başladı. Batman’da bir ilke imza atan Nihat Emrak, prova tezgâhında saatlerce büyük bir sabır ve özenle bir kalıba harf diziyor; hazırlanan kalıbı prova tezgâhına yerleştirdikten sonra kâğıdın üstünden merdaneye benzer mürekkepli bir aletle geçiriyordu.  Bu işlemi gazete sayısınca tekrarlıyordu. Çoğunlukla 50 adet basılan gazetelerin dağıtımını da yine kendisi yapıyordu.

O dönem okuma yazmanın az olması ve haber bulmanın kısıtlı olması gazetenin satışında sıkıntı yarattı. Diğer yandan Prova tezgâhı ile basılan gazeteye ilan verme yasaklandı. Bunun üzerine Ankara’ya giderek uzun uğraşlar neticesinde gazetesindeki yayınlanan ilanlardan hak ettiği payı almayı başaran Nihat Emrak, İstanbul’un yolunu tuttu. 1960 senesinde motorlu pedal ile çalışan baskı makinesiyle Batman’a gelerek gazetesini bu baskı makinesiyle çıkarmaya başladı. Ancak sorunlar bitmeyecekti. Bu sefer de gazetenin ölçüsü ile makinenin ölçüsü birbirini tutmuyordu. Bu yüzden gazeteyi katlayıp iki kez basmak zorunda kalıyordu.

1960 senesinde pedallı baskı makinesine sahip olan Misbah Yardım ve Nihat Emrak, Yeni Batman Sesi gazetesini, Pazar günü hariç günlük periyotla yayınlanmaya başladı. Bu dönemde daha çok Batman ilçesini ilgilendiren konular ve sorunlar gazetede işlenmeye başlandı. Aynı tarihte gazetenin ismi “Batman Sesi” olarak değiştirildi.

Bu sırada 1959 yılında Batman'a öğretmen olarak gelen Abdülhalik (Haluk)Yargıcı, Tipo kazanlı sallama baskı makinesini Batman’a getirdi ve 29 Ekim 1959 senesinde günlük periyotla Raman Postası gazetesini, ağabeyi M. Faik Yargıcı ile çıkarmaya başlamıştı. O günkü koşullara göre modern sayılan bu makinenin gelmesi ile rekabet edemeyen Nihat Emrak,1960 senesinde Siirt'in yolunu tuttu. Büyük umutlarla geldiği Batman’da hayal kırıklığı yaşayan Nihat Emrak, Mustafa Yarayan ve Fereç Yarayan ile ortaklık kurarak “Batman Sesi” gazetesini çıkarmaya devam etti.

1969 yılında gazetenin ismini “Birlik” olarak değiştirip, gazetesini o tarihlerde Batman’ın idari yönden bağlı olduğu Siirt’te çıkarmaya devam etti.

Nihat Emrak, 1976’da Selahattin Atilla’dan Yargıçoğlu Matbaasını ve Raman Postası gazetesini devralarak Batman’a geri döndü. 1987 yılına kadar matbaa işleri ile birlikte “Raman Postası” gazetesini çıkarmaya devam eden Nihat Emrak, 1987'den sonra gazeteyi çıkarmayı bıraktı. Ancak matbaacılık mesleğini sürdürmeye devam etti. Bu sırada gelişen teknoloji ile beraber matbaasını Gestetner ve daha sonra daha büyük bir ofset makinesi alarak Batman’da hizmetlerine devam etti. Yaşının ilerlemesiyle 2013 yılında matbaayı çocuklarına devretti.2018 senesinde Alzheimer teşhisi kondu. 6 çocuk babası Nihat Emrak, Batman’da yaşamına devam etmektedir.

KONUK YAZAR

YAKUP İSKENDER ÇEÇEN

Siirt Üniversitesi Tarih Bölümü Yüksek Lisans Öğrencisi

yakupiskendercecen@hotmail.com

 

SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ