Yazan ve derleyen EKREM GÜNAYDIN
İzinsiz iktibas edilemez.
1950 YILINDA BATMAN’A YERLEŞTİ
Çok istemesine rağmen dönemin olumsuz koşullarından dolayı okul yaşantısı olmadı. 1950 yılında Maden Tektik Arama (MTA)’da çalışan ağabeyi Sabri Yeşilmen’in evinde kalmak üzere baba ocağı Estel’den ayrılmış, Batman’a gelmişti. İkamet ettikleri ev, Hüsnü İraz’ın arsasında, duvarları kerpiçten, tavanı ahşap ve topraktan yapılmış olan 17 evden biriydi. Bu evler, bir bahçenin içinde yapılmış bir oda ve bir salondan oluşuyordu. Bahçede, bu evlerde yaşayanların ortak kullanabileceği, gökyüzü manzaralı bir tek göz tuvalet yapılmıştı. Bir evin aylık kira bedeli 17 lira’ydı.
BATMAN, KÜÇÜK BİR ALANDAN OLUŞUYORDU
O yıllarda Batman, küçük bir alandan oluşuyordu. Taş yapı olarak DDY istasyonu ve istasyonun arkasında 1948 yılında faaliyete giren küçük rafineri binaları vardı. Çarşı olarak kullanılan 1.Cadde, peronun alt geçidinden İluh yakınındaki yeşil mezarlık çevresine doğru yapılmış derme çatma toprak ev ve küçük işyerlerinden oluşuyordu.
BATMAN-MİDYAT OTOBÜSÜNDE MUAVİNLİK YAPMAYA BAŞLADI
1960 öncesi şehirde bir cami vardı. Batmanlılar Cuma Namazlarını, İluh Tepesindeki camide kılardı. Abdulkadir Yeşilmen, küçük yaşta ayakkabı boyacılığı ve fırıncı çıraklığı yapmış, lokanta gibi küçük işyerlerinde getir-götür işlerine bakmıştı. Çocukluk yıllarında meraklandığı şoförlük mesleğine ise gençliğinin ilk yıllarında Şehmus Şahin’in “Dodge Power Wagon” denilen burunlu otobüsünde muavin olarak başlamıştı. Bu yıllarda Batman-Midyat arasında düzgün bir karayolu yoktu. Yazın yoldaki kaya ve taş parçalarını toplayıp yoldaki çukurları dolduruyor, yağışlı günlerde ise aracın çamura saplanıp kalmasını önlemek için elindeki ağaç parçasını takoz gibi kullanıp kapısını yarı açık bıraktığı otobüsü yaya olarak takip ederdi. Bu zorlu süreçte mesleği öğrenmiş, hemşerisi Vasfi Ak ile ortaklaşa bir adet İnternational marka otobüs alarak mesleğini ilerletmiştir. Vasfi Ak, iyi bir oto elektrik ustası olduğu için NATO’ya ait Batman Havaalanı’nda kadrolu olarak işe alınmış, otobüs hissesini ise Abdulkadir Yeşilmen’e devir etmişti.
ASKERLİK GÖREVİ SIRASINDA GÖZÜNDEN YARALANDI
Nüfus kayıtlarında 2 yaş büyük yazılan Abdulkadir Yeşilmen, 1962 yılında, yaşıtlarına göre 2 yıl erken asker ocağına gitmişti. Askere gitmeden önce aracının tekerlekleri çürüyüp yamulmasın diye, tekerlekleri söküp, otobüsü briket ve kaya parçalarının üzerinde askıya almıştı. Asker ocağında okuma-yazmayı öğrenmiş, daha bir olgunlaşmıştı. Askerliğine Havacı Er Sınıfında görev yaparak başlamıştı. Ancak bir uçağın bakımı sırasında uçak çamının aniden patlayıp dağılması sonucu sağ gözünde görme kaybı oluştu. Erken terhis ile askerliğini tamamlayıp Batman’da yolcu taşıma işine kaldığı yerden devam etmişti.
BATMAN-MİDYAT YOLCU ÜCRETİ 2,5 LİRA İDİ
Batman’da Midyat Garajı olarak kullanılan ilk alan, Yusuf Çiçek’in (şujine) 1. Cadde üzerinde bulunan evinin bahçesiydi. Buradan Midyat yönüne yolcu taşımacılığı yapılırdı. Batman’dan Midyat’a gidecek her yolcudan 2,5 lira yol ücreti alınırdı. Kısa zamanda insanların sevgi ve saygısını kazanan Abdulkadir Yeşilmen, Batman’dan Şırnak’ın Cizre İlçesine kadar yo boyu bütün yerleşim yerlerinin sakinleri tarafından tanınmıştı.
“VA KADE HAT” SÖYLEMİ İLE KARŞILANIRDI
Yolda yolculuk yapacakların yol parası olmasa dahi, gidecekleri yere bedelsiz götürürdü.
Abdulkadir Yeşilmen, “Va Haci Kade Hat” (İşte Hacı Kadir Geldi) söylemleri ile karşılanırdı.
1995 yılında Batman Merkezli çalışan ve 17 otobüsü bulunan Batman-Midyat Koç Firmasının hissedarı olmuştu.
Avrupa ve Asya kıtalarında birçok ülke gezmişti.17 yıl boyunca araçları ehliyetsiz kullanmış, bir kez dahi trafik cezası almamış, herhangi bir kazaya karışmamıştı.
2 ÇOCUĞUNU, KAZADA KAYBETTİ
Okur-Yazarlığı kendi çabasıyla öğrenmesine rağmen 7 yabancı dil öğrenecek kadar kabiliyetli ve yetenekliydi. Bugüne kadar 29 sefer Hacca gitmiş, yıllarca çalışıp onlarca araç ve şirket işletmesine rağmen vergilerini aksatmamış zamanında yatırmıştı. 1983 ve 2007 yıllarında 2 çocuğu, kullandıkları araçlarla kaza yaparak hayatlarını kaybetmişti. Abdulkadir Yeşilmen gencecik 2 çocuğunu kaybetmenin acısını yaşamıştı.2010 yılında işlerini çocuklarına devrederek emekliye ayrıldı. Kendine ait çalışma ofisinde dostlarını ağırlayan ve sık sık dost ve akrabalarını ziyaret eden Abdulkadir Yeşilmen, vakit namazlarında ise cami cemaatine dâhil olarak hayatını sürdürmektedir.
***
DÖNEMİN TANIKLARI:
Salih Bayar: Ekrem kardeşime teşekkürler. Şahinlerin pover’lerini çok iyi hatırlarım sabah Midyat’tan kalkar akşam batmana varırdı, o dönemde Hasankeyf Köprüsü yok kayıkla karşıya geçerlerdi, Midyat Garajında ki arkadaşım rahmetlik Şehmus Çiçek’in babası şuşine, beraberinde gür sesli Ammo Nuri vs...
***
Halit İşcan: hey gidi yıllar... Kadir Yeşilmen benim yakın arkadaşımdır. Batman’a geldiğim zaman günlerin çoğu beraber geçiyor. 1986 yılında Kocaeli Körfez’den Batman’a geldim. Hac evraklarını yapıp onun otobüsü ile Hacca gitmek nasip oldu. Her sene ısrarla bana gel beraber hacca gidelim diyordu. Aynı zaman da kirveyiz. Neyse 1986 yılında hayırlı yola beraber Hacca gittik. Yol arkadaşlığı harikaydı. Karadan Hac yolculuğu çok güzel oluyor. Yol güzergâhı da birçok evliyaları ziyaret ederek devam ederdik. Neyse çok sohbeti çok güzel ve harikadır. Allah sağlıklı günler nasip etsin selamlar olsun inşallah Allah’a emanet olunuz.
***
Abdulvahap Doğan: Vefa denince aklıma Hacı Abdulkadir (Haci Kedı) Ağabey gelir. İyi bir dost candan bir arkadaştır. Gerçekten özlemişim. Teşekkürler. Bu vesile ile Adana’dan kucak dolusu selam ve saygılarımla.
***
Hayrettin Yükselten: Haci Amcamın ellerinden öpüyorum. Rabbim hayırlı uzun ömür versin...
Hazırlayan: EKREM GÜNAYDIN
