BATMAN'IN İLK MARKETİ ''KIVIRCIKLAR''

Yazan ve derleyen EKREM GÜNAYDIN

İzinsiz iktibas edilemez.

Kıvırcıklar, Siirtli bir baba ve 10 çocuğunun Batman’da açtıkları ilk marketin de ismidir. Aile Reisi Hacı Selim Güre, Batman’da fırın işleterek esnaflığa başlamıştı. Modern anlamda “Taze, Temiz, Ucuz” sloganıyla Batman'da açılan ilk market Kıvırcıklar'a aittir. Dönemin en işlek güzergâhı olan peronun bitişiğinde, 1. Cadde üzerinde bulunan market, 60’lı yılların ortalarında göz kamaştıran devasa bir alışveriş merkezi gibiydi. Yeri tam olarak Şengüller Pasajı’nın karşısıydı.

İLUH SAKİNLERİNİN ALIŞVERİŞ YAPTIĞI TEK MARKETTİ

80'li yıllara kadar hem İluh sakinlerinin hem de TPAO personelinin alışveriş yaptığı tek yer bu marketti. Kıvırcıklar, nazik ve efendi insanlardı. Getirdikleri ürünlerin tümü tanınmış markalara ait lüks ürünlerdi. İşleri çok iyiydi. O dönemde marketlerinde gıda maddelerinin her çeşidini bulundururlardı. Olmaz ise sipariş alarak yakın zamanda müşterilerine ulaştırırlardı. O dönemler günümüzdeki gibi tüketim maddelerinde bolluk yoktu. Meyve, ender görünen, nazlı bir nimetti. Her zaman her yerde bulamaz, bulunsa dahi onu alacak para yoktu. Onlarca çeşit meyve geçmezdi tüketicinin eline… Her dükkânda satılmaz, yalnız “Kıvırcıklar”da satılırdı. Gelir düzeyi düşük tüketiciler için muz, nar, armut, ayva ve mandalina lükstü. Onlara düşen, senenin kısa bir zamanında portakal ve elmaydı.

AİLE BİREYLERİNİN TÜMÜ KIVIRCIK SAÇLIYDI

Kıvırcıklar, Gülistan Caddesi ile Komando Caddesinin kesiştiği noktada büyük bir bahçesi olan 2 katlı bir binada otururlardı. Ailenin genetik yapısından olsa gerek bütün kardeşler kısa boylu ve kıvırcık saçlıydı. Saçlarının kıvırcık olmasından dolayı kendilerine “Kıvırcıklar” deniliyordu. İyi esnaflıklarının yanında giyim ve kuşamlarına gösterdikleri itina ve işlerine gösterdikleri saygı da babalarından aldıkları kültürden kaynaklanıyordu. Kız kardeşler de çalışkanlık yönünden erkek kardeşlerinden eksik kalmazdı. Zamanın şartlarına göre büyük şehirlerdeki giyim modasını takip ederek oturdukları evin bir odasında gelinlik, nişanlık ve elbise tasarımı ile satışını yaparlardı. Kardeşler, küçük-büyük sırası gözetmeksizin günün ilk ışıklarıyla işe koyulur, dükkânlarını açıp rutin temizliklerini yaptıktan sonra gıda maddesi temini ve siparişleri yerine ulaştırarak kolektif çalışırlardı. 80’li yıllarda bölgeyi terk edenlerin arasına onlar da dâhil oldu. İzmir’e yerleştiler. İzmir’de iş ve yaşamlarını sürdüren ailenin Batman’da bıraktığı intiba ise 4x4’lüktür.

SELİM GÜRE, 1952’DE BATMAN’A YERLEŞTİ

Selim Güre, 1952 yılında Batman’ın Beşiri ilçesinde fırıncılık yapmaktaydı. Bu dönemde Batman’a demiryolu ile ulaşım sağlanmış, havaalanının yapımına başlanmış, istasyon civarında küçük rafineri üretime başlamış, Ziraat ve İş Bankaları hizmete girmiş, Ofis Caddesi (1. Cadde) üzerinde derme çatma kerpiç ev ve işyerleri yapılmaya başlanmıştı. Yeni oluşmaya başlayan bu küçük petrol kasabası, ülkenin her yerinden hızlı bir göç almaktaydı. Bu oluşumlar yaşanırken, 1950’den beri Batman’a yerleşmiş olan Fahri Balcı’nın babası Musa Balcı, akraba ve hemşerisi olan Selim Güre’yi Beşiri’den Batman’a gelmesi için ikna etmişti. Selim Güre, 1952 yılında kalabalık ailesini yanına alarak Batman’a yerleşti. Bildiği fırıncılık mesleği ile işe başladı. İşyeri ilk zamanlar Midyat Garajı’nın girişinde faaliyet gösteren Nur Eczanesinin yeriydi. Zaman hızla geçmiş, Selim Güre’nin evlatları büyümüş, çeşitli iş alanlarında dayanışma içinde çalışmalarını devam ettirmişlerdi. Yaptıkları işler arasında fırıncılık, manav, bakkaliye ve marketçiliği sayabiliriz. Selim ve Vecide Güre çiftinin çocukları: Behçet, Hikmet, İsmet, Cevdet, Fikret, Mesut, Necdet, Behice, Necla ve Songül’dür. Kıvırcıklar Ailesinin bütün çocukları en az lise ve üniversite mezunudur.

1906 yılında Siirt’te doğan Selim Güre, 6 Haziran 2006 tarihinde 100. yaşında Hakk’ın rahmetine kavuştu. Yaptığı işlere hile katmaz, malının zekâtını ve vergisini düzenli ödedi. Pazaryeri Mahallesinde yapım masraflarını kendi karşıladığı Hacı Selim Güre Cami’sini yaptırdı. Çalışkan, dürüst, hayırsever ve eli açık kişiliği ile çocuklarında ve çevresinde derin izler bıraktı.