Batman'ı tahlil etmek

İzinsiz iktibas edilemez.

"BATMANI TAHLİL ETMEK"

Günümüzde insan hareketlerinin dengeleri hızla değiştirdiği aşikârdır.

Örneğin Batman 1948 yılında birkaç haneli küçük bir köy iken MTA kurumunun yaptığı petrol arama faaliyetleri sonucu rezerv keşfi ile 8. petrol kuyusunun devreye girmesinin akabinde kurulan küçük bir rafinerinin köyün kaderini nasıl değiştirdiğini, köyün nasıl devasa bir şehre dönüştürdüğüne tarih şahittir.

Ancak aynı yıllarda hemen yanı başında bulunan diğer komşu şehirlerin ise aynı oranda gelişme göstermediği gözlenmiştir.

Petrol rezervi bulunarak gelişen köy ise önce kasabaya 1984 yılında ise il statüsüne kavuşturulmuştur.

 Bu müstesna şehirde köylerden toplanan, okuma ve yazması olmayan ancak aidiyet duyguları çok fazla gelişmiş insanların, çalışma yerini bir aile şirketi duygusu ile benimseyip hizmet etmesi kısa sürede büyük sahaların keşfine ve yüzlerce kuyunun açılmasına ortam hazırlamıştır.

Günlük üretimi kısa sürede 100.000 varile ulaşan şirket ile birlikte, şehirde baş döndürücü hız ve zaman içinde gelişen iş imkânı sayesinde iş gücüne duyulan ihtiyaçtan dolayı civar illerden tedarik edilen elemanlar sayesinde mevcut işletmede çalışan eleman sayısı 7000, diğer ihtiyaç tedarikçileri ve aile nüfusu ile mevcut nüfus 40.000 civarına ulaşmıştır.

Böylece Batman, kısa bir süre önce küçük ve mütevazı bir köyden büyük bir kasabaya dönüşmüştü.

İş gücü yoğun bir şekilde istihdamı yükseltirken, bir yandan da şehri güzelleştiriyordu.

Disiplinli, iş ahlakı ile şekillenmiş bunca insanın yanı sıra kültür, örf ve ananeleri farklı olan insanlar, aynı iş yerinde çalışmanın getirdiği birlik ve beraberlikten dolayı, çıkması muhtemel olayların yerine bir arada yaşamaya imkân tanınmasının yanında, huzur ve refahı da beraberinde getirmişti.

Oysa değişik kültür ve yetişme tarzı insanların bir arada yaşamasının çeşitli sıkıntıları da beraber getirmesi kaçınılmazdı. Yeni bireylerin öncekilerle temasının başlaması ile kültür çatışması muhtemeldi ama öyle olmadı.

Burada etken olan faktör, her bireyin, maddi imkânlarının hemen hemen aynı olmasıydı.

Yani bir tarafta varoşlar diğer yanda elit tabaka yoktu ve bu büyük bir avantajdı.

Hal böyle olunca huzur ve refah birlikte yürüyordu.

Bütün yaşananlar şehrin insanı şekillendirme durumu olarak karşımıza çıkıyordu. 

Bunlar yaşanırken insan ile şehir arasında nasıl bir şekillenme oluşmuş olduğunu tahlil ettiğimizde karşımıza değişik bulgular çıkmaktadır.

Tarih boyunca insanlar korunmaya ve birlikte yaşamaya ihtiyaç duymuştur.

İnsanlar beraber yaşamaya başladıklarında kendi ihtiyaçlarını karşılayacak yardımcı unsurları da beraberinde getirmişlerdir.

Şehirler tıpkı çocuklar gibidir.

Sahibinin elinden tutarak uzun bir yolculuğa çıkar.

Değişik karakter ve amaç taşıyan insanların bir arada toplanıp yeni binalar kurması, bundan böyle hayatını idame ettireceği bu yerleşim yerine alışması, burayı kendine yurt olarak kabul etmesi belli bir zaman alır.

Genellikle kişinin yaşadığı yerin değil doğduğu büyüdüğü yerin kökenine ev sahipliği yapması sebebi ile terk-i diyar anına kadar yaşadığı yer ve ortam, kişiliğinin şekillenmesinde temel faktördür.

Bu yüzden yeni kurulan şehrin sahibi ve efendisi olduğu halde, kişinin burayı anavatanı olarak kabul etmemesi, kendisini doğduğu yere ait görmesi sebebiyle şehri benimsemesi ancak birkaç kuşak sonrasına nasip olur.

Güzel Batmanımıza olan özlem ve sevginin bizim elimizle gelecek kuşaklara aktarmakta bize ve çocuklarımıza düşer.

Selam ve sevgi ile kalın.

Fotoğraf:

23 Nisan 1970

Batman Cumhuriyet Meydanı

Sağlık memuru Nurettin Bağcı ve oğlu Yüksel Bağcı.

(Ecir Demirkıran)