Pıra Elihê (İluh Köprüsü)
- 22-05-2024 15:28
- 23-05-2024 10:38
- 160
Ez niyeta xwe didim ku dem bi dem di qunciknivîsa xwe kurdî hîn zêdetir û geştir bikim.
Di çapameniya Batmane de tenê ez vî karî dikim.
Niyete min ew e ku hem zimanê xwe yê zikmakî kurdî pêş bixe, hem jî tevkariyê li pêşketinê bikim û zimanê kurdî ji bîr nekim.
Kesê ku li zimanê xwe yê zikmakî xwedî dernekeve, nenivîse Kurdi pek neyne, bila edebiyata nasnameyê û vala neke.
Ger mirov beri her tişti zimanê xwe yê zikmakî biparêze, eger ve neke ji bo nasnameya xwe ya etnîkî çi bike jî pûç e.
Bi vê baweriyê ez can can bi kurdî nivîsan dinivîsim.
Her cara ku ez bi kurdî dinivîsim ji ber xeletiyên peyvan hişyarî ji min re tên
Hin heval jî niviseminre dibêjin ev ne kurdî ye, "Tirkmancî" ye, yanî tevliheviya tirkî û kurdî ye.
Di vi ali de kêmasiyên xwe dibinim û roj bi roj di nivîsandina kurdî de xwe pêşdetir dibim.
Ezê îro dîsa nivisa xwe bi kurdî binivîsnim.
Mijara nivîsê li ser Pira Êlihê ye.
Ez bi bersive ke dest bi nivisa xwe bikim , Pira yekemin li Batmane kengê hatiye çêkirin?
Ez bawer im piraniya we bersiva vê pirsê nizanin.
Ez bersiva we bidim; Pira ewil a li ser çemê Îluhê dibe ku di salên 1938 de hatiye çêkirin.
Pira di navbera cihê ku jê re dibêjin sere tabla û goristana deye pêşîn an jî nivîsgeha kevn e.
Ger Rêyên Hesinî yên Dewletê bê danîn dê ev pir jî bê çêkirine.
Armanc ew e ku hem bi piya biçin û hem jî bi trênê ve veguhestinê peyda bikin.
Ev pir jî dema ku Rêyên Hesinî yên Dewletê tê danîn tê çêkirin.
Tê gotin ku dema ku ji bo rêyên DDYyê li ser çemê Îluhê derbasgehek dihat çêkirin, ji bo derbasbûna peya û wesayîtan jî li vir pirek hat çêkirin.
Ji wê demê ve dest li vê pirê nehatiye girtin û li ser pirê jî kozik hene ku rê li derbasbûna peyayan digirin.
Derbaskirina pira ku rêya peyayan a hevpar heye, bi qasî derbasbûna Pira Siratê zehmet û bi xeter e.
Peyayên ku neçar in di nav peyayên qelebalix re derbas bibin dixwazin çareseriyek bê dîtin.
Pira ewil a Êlihê bi destikên piçûk dikare were xweş kirin.
Em Midûriyetên Veguhastin, Zanist û Lêkolîna Projeyê yên Şaredariya Êlihê vedixwînin beşdariyê.
Bêyî ku xwezaya vê pirê xera bike, ew dikare bi aranjmanên piçûk were ronî kirin û ji bo peyayan rêyek rehettir were peyda kirin.
Pêşniyaz û rexneyên me yên bi niyeta baş ev demeke dirêj e ji aliyê saziyan ve nehatine girtin.
Ez hêvî dikim ku ev pêşniyar dê li ber çavan bê girtin.
…
İluh Köprüsü…
Arada bir Kürtçe yazılar yazma alışkanlığımı daha da artırmaya ve geliştirmeye niyetliyim.
Batman basını içerisinde bunu şu anda yapan tek gazeteci benim.
Niyetim hem Kürtçe olan ana dilimi geliştirmek hem Kürtçe dilin unutulmamasına ve gelişimine katkı sunmak.
Ana dilini sahiplenmeyen, konuşmayan ve yazmayan hiç kimse kimlik edebiyatı yapmasın, boşuna.
Anadiline sahip çıkamayanlar, etnik kimliği için ne yaparsa yapsın boştur.
Bu inançla Kürtçe yazılar yazıyorum.
Kürtçe her yazdığımda kelime hataları için uyarılar alıyorum hatta bazı dostlar ‘bu Kürtçe değil, Tirkmanci oldu’ yani ‘Türkçe-Kürtçe karışımı oldu’ diyor.
Bu konuda eksiklerimin farkındayım ve günden güne Kürtçe yazma konusunda kendimi geliştiriyorum.
Bu gün yine makalemi Kürtçe yazacağım.
Yazı konum, Batman’ın ilk köprüsü ile ilgili.
Batman’ın ilk köprüsü nerede, ne zaman yapıldı?
Eminim bu sorunun cevabını çoğunuz bilmezsiniz.
Cevabını ben vereyim;
Muhtemelen 1938’li yıllarda İluh Deresi üzerinde ilk köprü yapılmıştır.
Sere tabla denen yer ile ilk mezarlık veya eski ofis arasındaki köprüdür.
Devlet demir yolu rayları döşenince bu köprü de yapılıyor.
Rivayete göre İluh Deresi üzerinde DDY rayları için geçit yapılırken burada yaya ve araçların geçişi için de köprü yapılmış.
Bu köprüye o gün bu gündür hiç dokunulmamış.
Üstelik köprüde yayaların geçişini engelleyen kulübeler de konulmuş.
Yaygın bir şekilde yaya geçidinin olduğu köprüden geçmek, sırat köprüsünden geçmek kadar zor ve riskli.
Vızır vızır geçen araçların içerisinden geçmek zorunda kalan yayalar, buna çözüm bulunmasını istiyor.
Batman’ın ilk köprüsüne ufak tefek dokunuşlarla iyileştirme yapmak mümkün.
Batman Belediyesi Ulaşım, Fen ve Proje Etüt Müdürlüklerini göreve davet diyoruz.
Bu Köprünün doğalığını bozmadan küçük düzenlemelerle hem ışıklandırılabilir hem yayalar için daha rahat geçiş imkânı sunulabilir.
Son derece iyi niyetli önerilerimiz ve eleştirilerimiz, uzun süredir kurumlar tarafından dikkate alınmıyor,