SADECE KİRA DESTEĞİ YETMEZ

Pandemi süreci ile birlikte dünyanın her yerinde olduğu gibi şehrimiz de de esnaf, ekonomik açıdan çok zorlu bir süreçten geçiyor.
Şehrimizde yüzlerce iş yeri kapandı, el değiştirdi.
Binlerce tezgahtar ve satış elemanı işsiz kaldı.
Esnafın, çoğu kirasını vergisini ödeyemeyecek duruma düştü.
Batman’da 16 bin vergi mükellefi bulunuyor, hepsi geçmiş günleri arıyor.
Bunlardan Esnaf Odasına bağlı olarak gereç ve basit usulde faaliyet gösterenlerin 4250’si Batman merkezde, 2250’si de ilçelerde faaliyet gösteriyor.
Devletin pandemi dolayısı ile kira ve gelir kaybı desteği sadece bu 6 Bin 500 kişiye yöneliktir.
Esnaflar ‘hiç yoktan iyi’ deyip, bu desteklere başvuruyor.
Ancak gelir kaybı desteği ve kira yardımından yararlanmanın birçok şartı var.
Hem kira desteğinin rakamı, ödenen kiralar ve yaşanan kayıplar karşısında çok cüzi hem de şartlar çok ağır.
Büyük şehirlerdeki esnafa 750 lira kira desteği, diğer şehirlerde 500 TL kira desteği verilecek.
Batman’da şehrin varoşlarında bile Bin Liranın altında kira ödeyen esnaf yok.
Diyarbakır Caddesi ve AVM’lerde ise kiralar 15 bin TL’ye kadar çıkabiliyor.
Kira desteği için istenen belge ve bilgileri noksansız tamamlamak da biraz zor gibi.
Mesela iş yerinde çalışan personelin en az asgari ücretle çalıştırıldığına dair SGK ve maaş bilgileri ve kaydı,
Kiracı ile yapılan resmi sözleşme, kiraların bankaya yatırıldığına dair dekontlar vs. 
Kira yardımı için bu güne kadar başvuru yapan ve vergi kaydı bulunan esnaflardan bir kısmı da eksik bilgiler nedeni ile kira yardımından mahrum kaldı.
Ya çalışanları ile ilgili sıkıntı var ve ya da kira ödemeleri ile ilgili.
Malumunuz Batman’da kiralar genelde mülk sahipleri tarafından elden alınıyor.
Çünkü fahiş düzeydeki kira ücretinin kayıtlara geçmesini istemiyorlar.
Kira kontratı ve banka hesabı isteyen esnafa da mülk sahipleri zorluk çıkarıyor.
Elbette kiranın kontrata bağlı olmasında esnafın bir kaybı yok.
Ancak mülk sahiplerinin işine gelmiyor her şeyin mevzuata uygun olması.
Sonuçta olan da yine esnafa oluyor.
Koronavirüs salgını sürecinde esnafa yapılacak en önemli katkı, kira ücretleri ile ilgili bir düzenleme olacaktır.
Tüm kiraların zorunlu olarak kira sözleşmesine bağlı ve banka üzerinden ödemenin yapılması ve iş yeri kapalı olan esnafların mülk sahibine kira ücretinin yarısını ödemesi,
Yine emlak vergisi hesaplanmasında olduğu gibi bölgelere göre metre kare oranında belirli bir rayicin belirlenmesi,
Bu düzenleme yapılırsa şayet eminim ki kira desteğinden daha çok fayda sağlayacaktır.
Esnaflar ile ilgili diğer önemli bir sorun da tümü ile veya da kısmen kapalı olan işyerlerinin durumudur.
Kahvehaneler, restoranlar, lokantalar, kafeler ile ilgili de acil yeni düzenlemelere ihtiyaç var.
Mesafeyi koruma, bir iş yerinde bir anda bulunacak en çok kişi sayısı gibi bir takım önlemler alınarak kapalı olan yerlerin tekrar faaliyet göstermelerinin önü açılmalıdır.
Uygulanan ve kısıtlamalar ekonomik ve sosyal yaşamı ciddi manada etkilemektedir.
Acilen bu soruna bir çözüm bulunması gerekiyor.