Cambazın biri, eşeği yularından çekip gelmiş pazara.
Bir başka cambaz yanaşmış:
“Kaça bu eşek?”
“Bin lira!”
“Aldım gitti, ver elini helalleşelim!”
Birkaç kişi alıcının kulağına fısıldamış:
“Yahu görmüyor musun, bu eşek topal. Onun için ucuza verdi!”
“O eşek topal değil, tırnağının arasına taş kaçmış. Bu nedenle topal sanıp ucuza elden çıkarmaya bakıyor!”
Eşeği satana koşmuşlar:
“Yahu bu eşek topal değilmiş, tırnağına taş kaçmış!”
Satıcı gülmüş:
“Eşek topal olmasına topal da, öyle sansınlar diye taşı tırnağına ben koydum!”
Alıcıya koşmuşlar:
“Yahu bu eşek gerçekten topalmış, taşı o koymuş. Seni de kandırdı, parayı aldı!”
Alıcı dövünmeğe başlamış:
“Vay namussuz vay! Eğer verdiğim para sahte olmasaydı, beni kazıklayacaktı!”.
***
Hikayeyi okuduğumuz da her birimizin aynı ahlaksızlık içerisinde birbirimizden tek bir temel farkımız olduğunu düşündüm.
Satıcı ya da alıcı aynı ahlaksızlığın, çıkarı uğruna ahlaklı geçinen sahtekarları.
Aleksandr İsayeviç Soljenitsin, Nobel Edebiyat Ödüllü Rus yazar ne diyor bakın:
“Yalan söylediklerini biliyoruz.
Yalan söylediklerini biliyorlar.
Yalan söylediklerini bildiğimizi biliyorlar.
Yalan söylediklerini bildiğimizi bildiklerini biliyoruz.
Ama hâlâ yalan söylüyorlar...”
***
Bunun adı ne biliyor musun? Bunun adı siyaset. Ve biz bu siyasete hala inanıyor ya da çıkarımız uğruna inanmış görünüp bu kanmışlığımıza ya da yalana adanmışlığımıza ortak ve taraftar topluyoruz.
Ne için? Oturduğumuz ev küçülmesin daha da büyüsün, bindiğimiz araba eskimesin ya da giydiğimiz eskimesin, yediğimiz eksilmesin diye.
Ahlak, ezilmiş küçülmüş silinmiş kimin umurunda.
Duymayanınız ya da okumayanınız kaldı mı bilmiyorum ama siyasetin yalan uydurma becerisi yerlerde sürünüyor.
Et ve Süt Kurumu Genel Müdürü Osman Uzun kırmızı ete yüzde 48 zam yapılmasıyla ilgili olarak yaptığı açıklamada ne dedi biliyor musunuz?
"Bizim fiyatlar çok düşüktü, piyasanın yüzde 66 daha altında bir fiyatımız vardı. Bu nedenle çok uzun kuyruklar oluşuyordu. Bu nedenle biz fiyatı arttırdık”
Hala yalan söylüyorlar ve biz hala inanıyoruz.
Baştaki hikayede geçen ahlaksız satıcı mıyız yoksa ahlaksız alıcı mı? İkisi de değil o eşeğin ta kendisiyiz aslında bu bizi daha kötü mü daha iyi mi onu da siz söyleyin.
Belki de üçüncü seçenek, ahlaksız bir eşek.