Hükümetin vaadi açık, asgari ücret net 1300 TL olacak buna tereddüt yok deniyor.
Bunu hemşerimiz Bakan Mehmet Şimşek en açık ifade eden bakan oldu.
Tabi arada başka şeylerde söyledi. Bana göre biraz da sopa salladı, detayına şimdilik girmeyeceğim!
Konuya döneyim.
Öncelikle şunu ifade edeyim. İşçilerin maaş artışına bir itirazım yok.
Hatta bence daha bile yüksek olmalı. Düzgün bir yaşam sürmek, sağlıklı beslenmek için 2000–3000 TL olması gereken bir rakam! Yani asgarisi bu olmalı, buna sonuna kadar katılıyorum.
Ama iş gönül meselesinin ötesinde… Mesela herkesin gönlü ister ki daha çok para kazansın, bu durumda herkes sattığı mala zam yapsa olur mu? Olmaz tabi, bu sefer tüm müşterilerini kaybeder. Çünkü tam rekabet piyasasında işler böyle yürüyor.
Tam rekabet piyasasında Fiyatlardaki 1 birimlik artış, 2 birimlik düşüşe yol açabiliyor. İşçilik maliyetlerindeki %30 artış satışlarda %60 düşüşe yol açması ihtimal dâhilindedir. Ki böyle bir durum daha fazla işsizlik, daha fazla kayıt dışı, daha fazla emek sömürüsünü gündeme getirebilir.
Keşke ilaç üreten bir ülke olsaydık. O zaman fiyatlardaki 2 birimlik artış bile satışları düşürmeyecekti, keşke o meşhur sigara markalarından birini üretseydik, keşke meşhur cep telefonu markalarından biri bizde olsaydı veya İntel’in işlemcisi burada üretilseydi…
O zaman maliyetlerdeki artış, satışları düşürmeyecekti.
Ama Türkiye’nin üretim politikası içe dönük, herkesin üretebildiği “ ilkel” ürünleri, ucuz olduğumuz için satan bir ülkeyiz. Katma değer üretemiyoruz. Bu yüzden bu artış çok büyük bir risk oluşturuyor.
Nedir o risk! Asgari ücret 1300 TL olacak ama işverene maliyeti 2.227,50 TL olacak.
İşveren işçiye 300 TL fazla verecek ama bu düzenlemeden sonra asgari ücretli işçi başına devlete ödeyeceği toplam rakam 927,50 TL’ye ulaşacak. Yani nerdeyse 1 maaşta devlete ödeyecek.
İşvereni de en çok devlete ödeyeceği kısım zorluyor.
Asgari ücretliden bile bu kadar vergi alınırsa kayıt dışı artar. Umarız hükümet de bunu görür ve gereken önlemleri alır. Ama şunu unutmamak gerek.
Bu işin daimi çözümü, katma değerli ürün üretecek politikalar geliştirmektir. Öyle olursa asgari ücretleri değil tavan ücretleri konuşmaya başlarız.