Batman’da bina ve arsa fiyatları tavan yapmış adeta.
Kiralar da mesken fiyatlarının artması ile birlikte uçuşa geçti.
En düşük daire fiyatı 200’den başlıyor 800 bin liraya kadar çıkıyor.
Şehrin Güney ve Batı istikametine doğru var olan arsa stoku ve kentsel dönüşümden elde edilen alanlar neredeyse bitti.
70 yıllık kentleşme süreci olan Batman’da arsa stoku sorunu, imar alanında yaşanan tıkanıklık ve elbette geçmişte yapılan yönetimsel hatalardan kaynaklanmaktadır.
İmar sınırlarının belirlenmesi ve yeni imar planları izni, merkezi yönetimde olduğu için her girişim sonuçsuz kaldı.
Diğer bir sorun da mevcut imar planın verimli kullanılmamasıdır.
Batman’ın onaylı mevcut imar planı, yaklaşık 5 bin hektar civarındadır.
Normalinde 5 bin hektar alan düzenli bir planlama ile 1 milyon nüfusa yetecek bir orandır.
Ancak kentin Doğu, Güney ve kısmen Batı istikametindeki mahallerde imar planından kaynaklı yatay tarzı yapılaşma, arsaların az konutla işgal edilmesine yol açmış bulunmakta.
En önemli sorunlardan biri de 5 bin hektarlık alanın yarısından fazlasının, ruhsat sorunu olan binalar olmasıdır.
Tabi bunda şehrimizin özellikle 80 ve 90’lı yıllarda aldığı büyük göçün de rolü çok büyüktür.
Alınan göçle şehrimizin imarı allak bullak oldu.
Çarpık bir kentleşme yaşandı.
Civardaki tarım arazilerinde köy tarzı bir yapılaşma oldu.
İmar sınırları dışındaki yeni yapılaşmalar kural ve yasa dinlemeden genişledikçe genişledi.
Herkes istediği tarzda binalar yaptı.
Belediye imar sınırları dışındaki yapılaşmalar zamanla şehrin imarlı sınırlarına dayanınca o köy görünümündeki mahalleler ister istemez şehrin imarına dahil oldu.
İmar sınırlarının genişlemesi ve bürokrasiye takılması, imar dışında arsaları bulunanlara da bir nevi fırsat yarattı.
İmarlı arsa yoktu ama imarlıymış gibi tarlalar arsa niyetine satılıyor, binalar yapılıyor, imar hukukunu da kendileri belirliyordu.
Sonuçta ortaya çarpık bir kent çıktı.
Şimdi o arazilerde yapılan binalar Belediyenin önünde en büyük sorun ve engel olarak duruyor.
Çünkü hepsinin sorunları birbirleri ile benzeşiyor.
Tapular müşterek ve şimdiki hak sahibinin adına değildir.
İntikal sorunu var.
Gerçek arsa sahipleri ile tapunun adına kayıtlı olduğu kişiler ayrı.
Binalar ayrı kişilere ait ancak hektar hektar araziler, hayatta olmayan insanların adına kayıtlı.
Sahibi ölmüş arsaların her birinin ayrı bir yerde mirasçıları var.
Binalar rasgele yapılmış, hak sahibinin ait olduğu arsa ayrı yerde, ev ayrı yerde, tapu ayrı elde.
Bu sorunlara belediyenin bir an önce el atması gerekir.
Bütün bu sorunların tartışıldığı ve çözüm yollarının bulunacağı, tüm muhatapların içerisinde yer alacağı bir imar çalıştayına acil ihtiyaç duyuluyor.
Belediye tükenen arsa stokuna çare bulmak için geçtiğimiz günlerde bir adım attı.
Batman’ın Doğu ve Kuzeydoğusunda bulunan Bayındır, Çamlıtepe, Korik, Petrol ve Tilmerç Mahalleleri’ni kapsayan Korik İlave ve Revizyon İmar Planı ile şehre bir nefes aldırılması hedefliyor.
Korik İlave ve Revizyon İmar Planı toplam 1.142,53 hektarlık alanı kapsıyor.
Bu alanın 565,65 hektarlık bölümü revizyon imar planı, 576,88 hektarlık bölümü ise ilave imar planı kapsamında yürütülecek.
Söz konusu yerlerde de geçmişte kontrolsüz bir sürü bina yapılmış.
Yani tümü ile boş arsalar değil tabi ki.
Ama en azından Korik ve kısmen İpragaz tarafında imar planı sorunu çözülmüş oldu.
Tabi şehrimizde düzenli bir gelişim için başta hava mania sorunu olmak üzere imar alanın genişlemesinin önündeki engellerin kısa sürede çözülmesi gerekir.
Kentleşme politikalarının tümden gözden geçirilmesi gerekir.
Belediyenin civarından başlanarak kentsel dönüşümün daha doğrusu yerinde dönüşümün bütün eski mahallelere yayılması gerekir.
TOKİ’nin Ankara’da sorunlu yerleşim alanlarında Belediye ile birlikte yürüttüğü kentsel dönüşüm projelerinin benzeri Batman’ın Şirinevler, Çarşı, Akyürek Mahalleleri’nde uygulanırsa eminim bu diğer mahalleler için de örnek olur, Batman’da konut ve arsa sorunu ortadan kaldırılmış olur.
Batman’da bu süreçte kazandırılacak en önemli yatırım kuşkusuz kentin gerçekleri ve ihtiyaçları ile örtüşen, uygulanabilir bir imar planıdır.
Şu bir gerçek ki, kentin arsa stokları sıfırken, konut ve arsa fiyatları ile kiralar yükselmeye devam edecektir.