Geçen hafta sonu elim bir kaza yaşandı. Yazımı yazdığım anda iki can kaybı vardı. İnşallah bu sayı artmaz.
Maalesef onlarca yaralı vardı. İnşallah yaralılar da tez zamanda iyileşip sağlıklarına kavuşurlar.
Acı bir gerçek var ki ülkemizde iş kazası sayısı çok fazladır. Avrupa ülkelerine oranla ülkemizdeki iş kazası daha fazla yaşanmaktadır.
Ülkemizde iş kazası neden daha fazla yaşanmaktadır? Bir defa şunu belirtmekte yarar var ki, ülkemizde iş güvenliği kültürü yoktur.
İnsanlar iş güvenliği kültürüne sahip olmadıkları gibi iş güvenliğini abesle iştigal olarak görmektedirler.
Çalışanlar iş güvenliğini bir vakit kaybı olarak görmektedirler. Hatta Kişisel koruyucu donanımı ayak bağı olarak görmektedirler.
Oysaki Kişisel koruyucu donanım; yani baret, iş elbisesi ve bot gibi malzemeler iş güvenliğinde en son tedbir olarak görülmektedir.
Bundan önce ve birinci etapta tehlikeyi kaynağında yok etmek, ikinci etapta ise tehlikeyi izole etmek yer alır.
Tehlikeyi kaynağında yok etmek için elbette bir maliyeti gerektirmektedir. Bu maliyet işverenlerce karşılanmadığı için tehlike devam etmektedir.
İkinci etap olan tehlike ile çalışanlar arasına izole koymak veya tehlikeyi izole etmek yine malzeme ve işçilik maliyeti getirmektedir.
Bu maliyet de genellikle işverenlerce karşılanmadığı için tehlike ortadan kaldırılmamış oluyor.
Bu tehlike de bir gün ramak kala dediğimiz kazaya ramak kala yaşanmakta ve yaralanma olmamaktadır.
Bu olay yaşandığı zaman sanki hep bu tür olaylar yaşanıp ölümcül kaza yaşanmayacak zannedilir.
Derken birkaç ramak kala olaydan sonra yaralanmalı kaza yaşanmaktadır. Yaralanma sonrasında ölüm yaşanmadığı için tehlike geçti zannedilir.
Oysaki yapılan istatistiğe göre 300 ramak kala olaydan sonra 29 yaralanmalı olay ve 29 yaralanmalı olaydan sonra da bir ölümlü kaza yaşanmaktadır.
Peki, bunları önlemenin yolu nedir? Diyeceksiniz. Her şeyde olduğu gibi eğitim gereklidir. Tabii sadece kâğıt üzerinde değil.
Sadece kanun ve mevzuat çıkarmak sorunu çözmez. Nitekim şu anda 6331 sayılı iş güvenliği kanunu ve iş güvenliği yönetmelikleri mevcut olduğu halde kazalar devam etmektedir.
Bunları önlemenin yolu iş güvenliği kültürü oluşturmaktır. İş kazalarının oluşmaması için ilkokuldan itibaren iş güvenliği eğitimi verilmelidir.
İş güvenliği eğitimi ile iş güvenliği kültürü oluşturulmalıdır. Çocuklara öyle eğitim verilmeli ki önlem alma bilincine kendiliğinden sahip olmalıdırlar.
Öyle bir iş güvenliği kültürü oluşturulmalıdır ki hiçbir işin bitirilmesi ve yapılması insan sağlığından ve hayatından önemli olmadığının farkına varılmalıdır.
Elbette iş güvenliği kültürünün yanında maliyetler de iş kazasının oluşmasında etkilidir. Müteahhitler düşük fiyatlarla iş almaktadır.
Fiyat düşük olunca giderleri kısmaya yönelmektedirler. Fiyatın kısılabileceği yollardan biri de iş güvenliğidir.
İş güvenliği malzemeleri almayarak, düşük fiyatlı ve kalitesiz malzeme alarak ve iş güvenliğinden kısarak giderler düşürülmeye çalışılır.