Enüresiz (idrar kaçırma), durumu çocuklarda sık görülen bir sorundur.
5 yaşındaki çocukların yaklaşık yüzde 15’i idrarını tutmakta zorlanır.
Bu çocukların büyük bir çoğunluğu ise gece alt ıslatma problemi yaşar.
Gece altını ıslatan çocukların büyük bir grubu (%90-95'i) fizyolojik altını ıslatma grubunda toplanmaktadır.
Bu çocukların gece uykuda mesane doluluğunu hissetmelerinin yetersiz, mesane kapasitelerinin küçük ve uyku derinliklerinin fazla olduğu bildirilmektedir.
Yapılan araştırmalarda altını ıslatan çocukların %2-3'ünden şeker hastalığı, böbrek hastalıkları, mesane hastalıkları gibi sorunlar saptanmaktadır.
İdrar kaçırmanın kendisi bir hastalık olmaktan ziyade farklı hastalıklara ait bir belirti olabilmektedir.
Bu nedenle çocuğunuzun böyle bir şikayeti olması durumunda altta yatan nedenlerin değerlendirilebilmesi amacıyla doktora başvurmanız önemlidir.
İdrar kaçırmanın nedenleri fizyolojik veya duygusal olabilir.
Sıvı alımının kısıtlanması, gazlı içeceklerden uzak durulması gibi değişikliklerle sorun çözülmezse altında yatan diğer nedenler için uzman desteği almanız gerekir.
İdrar yolu enfeksiyonları, kronik kabızlık, uyku problemleri ya da aşırı stres bu duruma yol açabilir.
Enürezis (alt ıslatma), gündüz veya gece görülebilir.
Aileler için endişelendirici olsa da, sabırlı olmanız ve bu durumun çocuğunuzun suçu olmadığını hatırlamanız önemlidir.
Çocuk bilinçli olarak idrar kaçırmaz ve bu durumun önüne geçmenin birçok yolu vardır.
-Enürezis sorununun önüne geçilmesi için öncelikle erken tanı çok önemlidir.
Erken tanı alınan hastalarda tedaviye hızlı başlanmakta ve alt ıslatma probleminde olumlu sonuçlar elde edilmektedir.
Ayrıca yatak ıslatma, özellikle çocuklarda özgüven sorunlarına yol açtığı için destekleyici bir yaklaşım gereklidir.
Çocukların bu sorunun sık görülen bir durum olduğunu öğrenmeleri ve sorunun üstesinden gelinebileceğini bilmeleri tedavi açısından önemlidir.
Duygusal olarak desteklemenin yanında bazı önlemlerin alınması çocuklarda alt ıslatma sorununun önüne geçilmesinde etkilidir:
* Akşam yatmadan önce sıvı alımı sınırlandırılmalıdır. Özellikle yatma saatinden önceki iki saatte çay, gazlı içecekler gibi kafein içeren içeceklerin verilmemesi önemlidir.
* Çocuklara yatağa gitmeden önce tuvalete gitme alışkanlığı kazandırılmalıdır.
* Gece altını ıslatmamaya odaklanmak yerine çocukların gece tuvaleti kullanmaları teşvik edilmelidir. Bu sayede her gece tuvalete gitme alışkanlığı kazandırılmalıdır.
* Çocukların tuvalete kolay erişiminin olması gereklidir. Yatak ile tuvalet arasına gece lambaları yerleştirilmesi ve tuvalet yolunda engel bulundurulmaması önemlidir.
* Çocukların bağırsak hareketleri de gözlenmelidir. Kabızlık şikayetinin oluşması durumunda mesanenin etkili ve tam şekilde boşaltılmasında zorlanma görülebilir. Bu yüzden kabızlık şikayetinde mutlaka çocuğu doktora götürmekte yarar vardır.
Alt ıslatma (enürezis) tedavisine erken başlandığında daha etkili sonuçlar alınması mümkündür.
Gece alt ıslatmaları her yıl %10-20 spontan remisyon gösterir.
Ek ruhsal-fiziksel bozukluk kötü gidişin göstergeleridir.
Bu nedenle destekleyici olunmalıdır.
Utandırmak, bağırmak, dışlamak, cezalandırmak kendiliğinden düzelme olasılığı çok yüksek olan bir soruna faydadan çok zarar verecektir.
Bilerek ve isteyerek ortaya çıkan bir durum olmadığı bilinmelidir.
Sorunu çözmek için baskıcı ve aşırı disiplinli tutumlardan kaçınmak gerekir.
Azarlama, çocukla aranızda bir iletişimsizliğin doğmasına veya çocuğunuzun kendisini kötü ve başarısız hissetmesine yol açar ki bunlar da tuvalet eğitimini kolaylaştırmak yerine daha da zora sokar.
Tuvalet eğitimi uygularken çocuk idrar tuttuğu zamanlarda ödüllendirilmeli, idrarını kaçırdığında ise asla ağır bir şekilde cezalandırılmamalıdır.
Çocukla konuşarak durumunun geçici olduğu çocuğa anlatılmalıdır.
Çocuk başarılı olacağı etkinliklere sevk edilmelidir.