Diyalog: iki ya da daha çok kişinin karşılıklı konuşmasına denir.
Konuşmak fıtri olduğuna göre diyalog da insanlık tarihiyle var olduğudur.
Diyalog, kişilerin bir birini tanıması, yanlışların bilinmesi, kötülüklerin terk edinilmesi ve doğruların değer bulması için elzemdir.
Peygamberimiz sallallhu aleyhi ve sellem; “Ben güzel ahlakı tamamlamak için gönderildim.” (Muvatta, Hüsnü’l-Hulk, 8; Ahmed b. Hanbel, 2/381)
Ülkemiz içinde bulunduğu dış düşman ve iç hainlerin varlığı bizlere; Allah'ı, Peygamberi, kitabı, kıblesi, dini, vatani... Bir olanlarla siyasi görüş ve farklılığı bir kenara bırakarak diyalog kurmasını zorunlu yapmaktadır.
Müslüman "elinden ve dilinden insanların emin olduğu", "kendi nefsi için istediğini Müslüman kardeşleri için isteyen", "komşusu aç iken tok yatmayan", "en hayırlısının insanlara hayrı dokunan",... bir dinin mensubudur.
Müslüman kedi aralarında merhametli olan ve "La ilahe illallah" diyen herkesi, mezhebine, meşrebine, cemaatine, tarikatına, siyasi Partisi'ne, ülkesine, ırkına, kabilesine... Bakmadan kendine kardeş kabul eder.
Yüce Allah Hucurat Suresi 10 ayet; "Mü’minler ancak kardeştirler. Öyleyse kardeşlerinizin arasını düzeltin. Allah’a karşı gelmekten sakının ki size merhamet edilsin."(diy. Meal)
Bu ayet bize; Mü'minler arasında sıkıntılar, farklılıklar ve hatta kavgalar olabileceği gösterir.
Bu sıkıntıların ortadan kaldırmanın yolunun intikam ve kinle değil ancak diyalogla olacağını belirtiyor.
İslam ahlakının gereği; Birlik ve dayanışmanın oluşması için, farklı düşüncedeki Müslümanların birbirleriyle samimi, sevgiye, merhamet ve şefkate dayalı bir diyalogun olmasıdır.
Atalarımız "İnsanlar konuşa konuşa, hayvanlar koklaşa koklaşa anlaşırlar"
Konuşmak, karşı tarafı dinlemek, yardım etmek, merhametli olmak, bir birbirimizi af etmesini bilmek ve muhabbet duymak İslam in gereğidir.
Ebu Cehil, Ebu Lehep, As b. Vail, Velid b.Muğire, Ümeyye İbni Halef, Utbe b. Rebia da ve daha niceleri ile İslâm tebliğ için Peygamber efendimiz sallallhu aleyhi ve sellem onlarla konuşmuş diyalogu kesmemiş inad ve imkanlarıyla bunlar ölüp cehenneme giderken, Hz. Halid. Bin Velid, İkribe bin Ebu Cehil, Hz. Vahşi ve daha niceleri kahramanlardan Müslüman olmuşlardır.
Yüce Allah; “Ve şüphesiz sen büyük bir ahlak üzerindesin.” (Kalem, 68/4)
“Şüphesiz ki Allah’a, ahiret gününe iman edenlerle Allah’ı çok anan kimseler için Allah’ın elçisinde güzel bir örnek vardır.” (Ahzâb, 33/21)
Bizler; genelde Müslümanlar, özelde ülkemiz insanları olarak Peygamberimiz sallallhu aleyhi ve sellem in ahlakı olan diyalog kültürünü terk ettiğimiz günden beri iç hain ve dış düşmanlarla mücadele eder olduk. Neticede her Müslüman ının sıkıntı duyduğu ve şikayet ettiği bir hale geldik.