İktisatla yani ekonomiyle ilgilenenler bilirler. İktisat, kıt kaynaklarla sınırsız ihtiyaçları en iyi şekilde karşılamaya çalışan bilimdir.
Yani ihtiyaçlarımız asla bitmez oysaki kaynaklar sınırlıdır. Ve gün gelir kıt olan kaynaklar tükenir. İktisat bilimi çok geniş bir konu ama özetlersek kaynakların daha verimli bir şekilde kullanılabilmesini sağlamak amacıyla kurulmuştur diyebiliriz.
Tabi ne ekonomist ne de iktisatçı olmak gerekmiyor kaynakları daha tasarruflu kullanmak için. Bizlerde elimizden geldiğince sınırlı kaynakları tasarruflu kullanmalıyız.
Genelde her şey tek sefer kullanılan ürünlere dönüştüğü için “kullan at” moduna dönmüş durumdayız.
Durumun farkındayız. Ama pek bir şey yapmıyoruz.
Oysaki kaynakların yeniden kullanımıyla ilgili birçok çalışma var.
Mesela doğal kaynakların en verimli şekilde kullanılması ya da kullanım dışı kalan bir kaynağın geri dönüşüm yöntemiyle yeniden kullanılır hale getirilmesi.
Geçenlerde bir işletmecinin sosyal ağda şikâyet etiği husus dikkatimi çekti. Restoranında bulunan katı atık yağlarının toplanması için belediye başvuru yaptığını cevap alamadığını dile getiriyordu. Tanıdığı çevrecilerin dikkatini çekerek bu hususta kim ilgileniyorsa onları daha hızlı harekete geçirme amacıyla yazmıştı. Ve sayfasında gördüğüm kadarıyla belediyenin sorumlu birimi geri dönüş yapmış ve sorununu halletmişti.
Bu hizmetin hem çevre kirliliği adına hem de geri dönüşüm adına çok önemi var.
Kullanılmış yağ atıklarının suya karışması ile temiz içilen suyu içilemez hale getiriyor. Arıtılamayan suyun deniz, nehir, göllere karışmasıyla deniz canlılarının ölümüne sebep oluyor.
Lavabodan dökülen yağ atıkları kanalizasyon hattında tıkanıklara ve tahribatlara sebep oluyor. Çevreye verdiği zarar daha da artırıla bilinir.
Oysaki bu atıklar toplanıp yakıta dönüştürüle biliniyor.
Bende internete 444 2845 (ATIK) Alo Atık Hattı diye bir numarayla karşılaştım. Arıyormuşsun hangi şehirde olursan ol gelip alıyorlarmış. Yalnız almaları için belli bir miktarı biriktirmiş olman gerektiğini yazmışlardı.
Numarayı dün aradım Diyarbakır’da merkezleri olduğunu söylediler. Batman’da da Migros marketler zincirinde bu uygulamaları varmış. Evde az da olsa biriktirdiğimiz yağları markete veriyoruz. Onlar da belirli zamanlarda oradan alıyorlarmış. Biriktirilen atık yağlar geri dönüşüme gidiyor ve Biyodizel yakıt olarak geri geliyor.
Dört ya da beş ay önce bu numaradan habersiz Migros’un atık yağları geri dönüşüm için aldığını duyan annem evde kullandığı kızartma yağını bir pet şişede biriktirdi. Ve bana verip markete götürmemi istedi. Markete gittiğimde marketin çalışan personelin öyle bir uygulamaları olmadığını söyledi. Ben de elimdeki yağ şişesini çöpe atmak istemedim, birkaç lokantaya sordum. Hiç biri yardımcı olmadı. En son sorduğum bir tatlı imalatçısı elimdeki şişeyi aldı.
İtiraf etmek gerekirse, markette konuştuğum personelin atık yağın toplanmasından habersiz oluşu, bizim de bir daha üzerinde durmamamıza sebep oldu.
Oysaki bu uygulama Migros’ta hep varmış
Bu tur olaylarda bireysel farkındalık çok önemli ama yeterli değil.
Belediyenin bu konuda halka daha fazla hizmet vermesi insanlarında duyarlılığını artıracaktır. Sadece atık yağların değil kullanılmayan birçok ürünün toplanarak tekrar geri dönüştürülmesi ekonomi içinde sağlık içinde çok önemli.
Tükettiğimiz bir dünya var gelecek kuşaklara bitirmeden bırakmak umuduyla...