Toplumun koyduğu görülmeyen kurallar ve kaideleri vardır.
Biz bunlara toplamda toplum müeyyideler de deriz.
Mesela diyeceksiniz!
Eskiden bir adam eğer bir kaza da, ilçe de, vilayette tefecilik yaparsa toplum j adana müeyyide uygulandı.
Misal:
Kahveye gitse herkes kahveyi boşaltırdı. Kimse bu tefeciye selam vermezdi ve kahve sahibi bu adama çay vermezdi. Kimse bu adamla oturmazdı.
Nasıl ama adamı felce uğratırlarmış.
Şimdi öyle mi?
Tefeci, memlekette iş insanı ve herkesin saygı duyduğu kanaat önderi...
Tefeci, saygın kimlikli ve herkesin oturmak için can attığı adam. Boş kahveye gitse etrafı kapalı tribüne döner.
Nereden nereye değil mi?
Eskiden insanlar günahlarını saklardı. Şimdi namussuz adam herkesin içinde namussuzluğunu zinasını anlatır oldu.
Etrafındakilerin hayran hayran bakışları arasında...
Rezilliğin daniskası...
Eskiden mahallede bir adam ölse insanlar televizyonlarını bir hafta açmazlardı.
Düğünleri varsa bir hafta ertelerlerdi.
Bunu yapmayan ayıplanırdı.
Eskiden adam adam gibiydi, kadın kadın gibi.
Sahi ne oldu bize.
Eski dediğin dündü.
Nasıl ve neden bu kadar hızlı dünümüzü, nereden geldiğimizi unuttuk.
Eskiden bir adam söz verdi mi, bu söz senet yerine geçerdi.
Bu yüzden eskiden çek senet yoktu. Bunun mafyası henüz icat edilmemişti, çünkü ihtiyaçta hasıl olmamıştı.
Şimdi tanınmaz hale geldik.
İyi ve kazık atmayan bir tüccar bulsak apışıp kalıyoruz.
Bu çağda böyle bir adam diyoruz.
Çok zor zamanlardan geçiyoruz, ve ekonomik kriz demiyorum, insanlık krizi diyorum.
Anlayan anladı zaten.
Her neyse eskiden her şey çok güzeldi, şimdi yüzüne bakılmaz halde...