Geçen gün Türkiye İstatistik Kurumunun açıkladığı işsizlik verilerini inceledim. Türkiye İstatistik Kurumunun 2019 yılı işsizlik verileri çarpıcı idi.
Türkiye İstatistik Kurumu istatistik verilerine göre işsizlik 2018’e göre 932 bin kişi artarak yüzde 13,7 oldu.
İşsizlik oranı 2,7 puanlık artış ile yüzde 13,7 seviyesine yükselmiş oldu. İşsizlik bir yılda yaklaşık 1 milyon arttı.
İstihdam edilenlerin sayısı 2019 yılında bir önceki yıla göre 658 bin kişi azalarak 28 milyon 80 bin kişi, istihdam oranı ise 1,7 puanlık azalış ile yüzde 45,7 oldu.
15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki yıla göre 5,1 puan artarak yüzde 25,4 istihdam oranı ise 1,9 puan azalarak yüzde 33,1 oldu.
İşsizlik oranı en yüksek bölge yüzde 30,9 ile TRC3(Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) iken, İşsizlik oranı en düşük bölge yüzde 7,6 ile TR82(Kastamonu, Çankırı, Sinop)oldu.
İlimizin de içinde olduğu bölge neden işsizlik oranı en yüksek bölge oluyor? Aslında İlimizin de içinde bulunduğu bölge, tarım alanlarının yoğun olduğu bölgedir.
İlimizin de dâhil bölgede tarım alanlarının ekimine rağbet azalmaktadır. 10-20 yıl öncesine göre ekili-dikili tarım alanları azalmış durumdadır.
30 yıl öncesine dönersek İlimizi çepeçevre kuşatan bir ekili tarım alanı vardı. Sebze-meyve ekimi yoğunlukla yapılmaktaydı.
Özellikle Batman-Diyarbakır arası Karpuz, Domates, Salatalık, Patlıcan vs ile ekili tarım alanlarından neredeyse geçilmez durumdaydı.
Bugün Antalya semalarından Antalya’ya baktığınızda Antalya’yı bir sera Denizi olarak görürsünüz. Batman için bu durum neden oluşmasın?
Batman sebze ve meyvesini Tokat ve Antalya gibi İl’lerden getireceğine kendi verimli arazilerinde ekip daha ucuza temin edip istihdam sağlayamaz mı?
Bölgemiz ürün çeşitliliği yönünde zengin değildir. Ama karlı ve verimli ürünler için ekili-dikili tarım alanları artırılabilir.
Bunlardan bazıları; Siirt fıstığı, Mardin Kirazı, Hasankeyf incir ve üzümü, Cefan Kavunu, Midyat Kavunu olup bunlar bölgede yaygınlaştırılabilir.
Doğal tarım alanları kullanılıp doğal ürünler elde edilirse yapay ve hormonlu ürünlerden kurtulmuş olacağımız gibi istihdam oranları artmış olacaktır.
Geniş tarım alanlarına kurduğumuz şehirler yüzünden tarım alanlarını azaltmış ve şehirleri boğmuş durumdayız.
Ancak, şehirlerde olmazsa da köylerimizde küçükbaş hayvancılık yapma imkânı hala vardır. Meraların yaygınlaştırılması; koyun, kuzu, inek gibi hayvanların organik beslenmelerine katkıda bulunacaktır.
Kooperatiflerin kurulması ve köylülerin işbirliği ile köylerde tavuk, hindi, kaz gibi kümes hayvancılığının yapılarak ürünlerinin satılması sağlanabilir.
Burada organize yapılması ve Tarım İl Müdürlüklerinin sanırım öncülüğünde köylülerin teşvik edilmesine ihtiyaç duyulacaktır.
İlimiz aynı zamanda sanayi şehri olup elde ettiği sanayi hammaddesi bakımından Türkiye’de nadir İllerden biridir.
Türkiye’nin ilk Petrol kuyusunun ve ilk Petrol Rafinerisinin kurulması Batman için büyük bir avantaj olmasına rağmen bu avantajdan yeterince faydalanamadık.
Petrol sahaları ve Petrol Rafinerisi sayesinde büyüyüp İl haline gelen Batman bu alanları geliştirip tesisleri modernize edemediği için yeterince gelişemedi.
Batman Rafinerisi bugüne kadar sonradan kurulan diğer Rafineriler(Kırıkkale, İzmir, İzmit) gibi büyütülüp modernize edilse idi bugün Batman’da işsizlik oranları bu kadar yüksek boyutlarda olmazdı.
Batman Petrol ürünleri olarak yan tesisler açısından da yoksun bir İl ünvanını korumaktadır. Örneğin Petro-Kimya tesisleri İlimizde kurulabilirdi ve ek istihdam sağlanabilirdi.
Bugün İlimizde gelişip serpilen bir sektör daha var. Tekstil sektörü giderek büyümekte ancak düzensiz ve kontrolsüz gelişmektedir.
Her biri bir yerde kurulan firmalar bir araya getirilerek Tekstil kent kurulabilir. Aynı zamanda yeni firmaların açılması için teşvik verilebilir.
Aslında söylenecek o kadar çok şey var ki, artık söylemekten çok icra zamanı geldi de geçiyor. Bir yerden başlamak lazım.