Batman’da yaşayan mıtırpların yaşadığı zorluklar, çaresizlik, yokluk ve yoksulluk ile ilgili geçen hafta bu köşede bir yazı kaleme almıştım.
Beklerdim ki ötekileştirilen ve ezilen bir topluluk olan mıtırplar ile ilgili yazımdan dolayı siyasiler ve insani yardım kuruluşları arayıp konu hakkında bilgi alsın, bu ailelere yardım etsin.
Maalesef hiç kimse oralı olmadı.
Ne bir milletvekili ne il başkanı ne de bir yardım kuruluşu aramadı?
Ama şehrimizin bu sosyal yarasına çözüm bulunana kadar konuyu gündemde tutmaya kararlıyım.
Seyitler Mahallesi Bozooğlu Tuğla Fabrikası arkasında dere içinde ev yapan ve sel felaketinde 3 ferdini yitiren mıtırpların içinde bulunduğu zorlukları, yetkililerin ve siyasilerin gidip bizzat görmesi gerekir.
Resmen ortada bir doğal afet durumu var.
Bu insanlara acilen sosyal konutlar yapılması, iş ve aş bulunması, insanca yaşayabilecekleri koşullar oluşturulması gerekir.
Burada yaşayan sadece bir kaç aile, başka mahallerde de aynı durumda yaşayan onlarca mıtırp aile var.
Batman’ın 5 milletvekilinin, bu zor durumdaki insanların sorunları için acilen harekete geçmeleri gerekir.
Mıtırplar ile ilgili yazdığım yazıdan sonra değerli bir akademisyen, neler yapılabileceği ile ilgili bazı önerileri sıralayıp göndermiş.
Bana gönderdiği yazıya göre, mıtırpların sorunlarına ilişkin çözüm önerileri;
Mıtırpların yaşadığı sorunların çözümü için devlet, sivil toplum kuruluşları, özel sektör ve akademik kurumların iş birliği yapması gerekmektedir.
1. İstihdamda Eşitlik ve Sosyal Güvence
İşverenlerin mıtırpları ayrımcılığa uğratmasını önlemek için sıkı denetimler yapılmalı ve işe alımlarda pozitif ayrımcılık teşvik edilmelidir.
İşverenlere, mıtırpları sigortalı istihdam etmeleri halinde vergi teşvikleri sunulmalıdır.
Mıtırpların özelikle üretime dayalı kendi işlerini kurabilmeleri için özel kredi destek programları oluşturulmalıdır.
Kamu kurumlarında mıtırpların istihdamını artırmaya yönelik özel kontenjanlar açılmalıdır.
2. Barınma ve Sosyal Yardımlar
Devlet destekli sosyal konut projelerinde mıtırplara öncelik tanınmalıdır.
Kiralık ev bulma sürecinde ayrımcılığın önlenmesi için yasal düzenlemeler yapılmalı ve denetimler artırılmalıdır.
Belediyeler ve sosyal yardımlaşma vakıfları, mıtırplara yönelik destek programları geliştirmelidir.
3. Kamu Hizmetlerine Erişim ve Hukuki Destek
Kamu hizmetlerinden yararlanırken ayrımcılığa uğrayan mıtırplar için şikayet mekanizmaları oluşturulmalıdır.
Hukuki destek sağlanarak, haklarının korunması için avukat desteği sunulmalıdır.
Ayrımcılıkla mücadele yasalarının uygulanması için bağımsız denetim mekanizmaları oluşturulmalıdır.
Üniversitelerin Rolü
Üniversiteler, toplumsal dönüşümün öncüsü olan kurumlardır. Batman Üniversitesi ve diğer yükseköğretim kurumları, mıtırpların karşılaştığı sorunlara yönelik çeşitli adımlar atarak çözüm sürecine katkıda bulunabilir.
-Farkındalık ve Eğitim Programları
Ayrımcılıkla mücadele kapsamında seminerler, konferanslar ve paneller düzenlenerek toplumsal bilinç artırılmalıdır.
Sosyal bilimler ve hukuk fakülteleri bünyesinde, mıtırpların karşılaştıkları sorunları ele alan akademik araştırmalar teşvik edilmelidir.
Üniversite öğrencileri için "Toplumsal Eşitlik ve Ayrımcılıkla Mücadele" konulu seçmeli dersler açılabilir.
-İstihdam ve Akademik Destek
Mıtırp öğrencilere yönelik özel burs ve barınma destekleri sağlanmalıdır.
Kariyer merkezleri, mıtırp öğrencilerin iş dünyasına hazırlanmasına yardımcı olacak mentorluk programları başlatmalıdır.
-Hukuki ve Psikolojik Destek Mekanizmaları
Üniversite bünyesinde Ayrımcılıkla Mücadele ve Destek Merkezi kurulabilir.
Hukuk fakülteleri, mıtırplara ücretsiz hukuki danışmanlık hizmeti sunabilir.
Üniversitenin psikolojik danışmanlık merkezleri, dışlanma ve ayrımcılığa maruz kalan mıtırplara özel destek programları geliştirebilir.
-Sosyal Yardım ve Toplumsal Katılım
STK ve Odalar, mıtırpların sosyal hayata entegrasyonunu destekleyen projeler geliştirebilir.
DİKA, KOSGEB gibi kurumlar sosyal sorumluluk projeleri kapsamında mıtırpların ekonomik, barınma ve eğitim ihtiyaçlarına yönelik çalışmalar yapılabilir.
Kamu ve özel sektör iş birliği ile mıtırpların sorunlarına yönelik çözüm önerileri geliştirilebilir.
Mıtırpların yaşadığı ayrımcılık, yalnızca bireysel bir sorun değil, toplumsal bir adalet meselesidir.
İş, barınma, sağlık ve kamu hizmetlerine erişimde yaşadıkları engellerin kaldırılması için devlet, sivil toplum, özel sektör ve akademik kurumların birlikte hareket etmesi gerekmektedir.
Üniversiteler, bu süreçte hem akademik çalışmalarla hem de doğrudan destek mekanizmaları geliştirerek çözüm sürecine katkı sağlayabilir. Batman Üniversitesi ve diğer yükseköğretim kurumlarının mıtırplara yönelik farkındalık artırıcı çalışmalar yapması, onların sosyal hayata katılımını destekleyen programlar geliştirmesi ve ayrımcılığı önleyici politikalar üretmesi, toplumsal eşitliğe önemli bir katkı sağlayacaktır.
Eşit, adil ve ayrımcılığın olmadığı bir toplum için tüm kurumların üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmesi gerekmektedir.
Mıtırpların da herkes gibi temel insan haklarından tam anlamıyla yararlanabilmesi için somut adımlar atılmalı, sistematik ayrımcılık ortadan kaldırılmalıdır.